Goede wijn behoeft geen krans. In die zin zou het niet nodig zijn om veel woorden te wijden aan de nieuw vertaalde prekenbundel van Thomas Boston over Filippensen 3:7-8, ”Om de uitnemendheid van Christus”. Het gaat dan ook niet om werk van een nieuwe schrijver dat onder de aandacht gebracht moet worden. Wel stip ik graag aan wat het waardevolle van deze Schotse schrijver is.

In november verwees collega W. Visscher naar dit boek in een column op de opiniepagina van deze krant. Hij merkte daarin op dat Boston zo indringend handelt met ongelovige kerkgangers. De Schotse predikant veronderstelt geen geloof, maar roept wel op tot geloof, door Christus aan het hart van alle zondaren te leggen. Ik wil een aantal aspecten belichten van de manier waarop Boston Christus aan zondaren, inclusief de gelovigen, voorstelt.

Het viel mij bij het lezen van deze preken van Boston op dat hij grote nadruk legt op de genoegzaamheid van Christus. Hij vervult al de verlangens van een mensenhart. Als we Christus kennen en deel aan Hem hebben, hebben we niets anders meer nodig. We zouden van alles kunnen missen in aardse omstandigheden, maar door het geloof vinden we volledige rust in Christus. In deze notie gaat het niet zo direct over de vergeving van de zonden en de noodzaak daarvan, maar veel meer om de heerlijkheid van de persoon van Christus.

We zeggen wel eens dat het Evangelie niet naar de mens is. Boston benadrukt in dit boekje veel sterker de andere kant: het Evangelie is wel voor de mens. Het grootste geluk vinden we in Christus. Waarom zouden we tegen ons eigen geluk zijn?

In het verlengde hiervan valt het –ten tweede– op dat Boston sterk aansluit bij de verlangens van een mensenhart. We hebben verlangens naar rijkdom, voedsel, liefde, zekerheid en blijdschap. Deze verlangens worden nergens zo vervuld als in Christus. Alles wat we in de wereld willen winnen, vinden we in Christus. Er is echter een groot verschil: de wereld biedt ons knikkers, maar Christus biedt ons parels, en in de wereld kunnen we na onze winsten altijd weer verlies maken, terwijl dat in Gods Koninkrijk is uitgesloten. Is de keuze dan nog moeilijk? Die vraag legt Boston ons aan het hart.

Het viel mij op dat Boston de ontdekking van de genoegzaamheid van Christus als een kenmerk van het geestelijk leven laat functioneren. Het behoort tot de kern van het geloof dat we de genoegzaamheid van Christus hebben leren zien. Daarom zal een ware gelovige zich nergens zo om bekommeren als om de kennis van Christus. Het tegendeel is dan ook waar. Als het verlangen om Christus meer te leren kennen niet onze voornaamste bezigheid is, zijn we niet op weg naar de hemel. Dat is een uiterst concrete en radicale benadering, die veel stof tot zelfonderzoek geeft.

Het vierde punt is ook een uitwerking van het eerste. Het besef dat Christus genoeg is voor ons, betekent dat we het hemelse hoger achten dan het aardse. Op een ontmaskerende wijze schildert Boston hoe we als een dier leven als we ingenomen worden door het hier en nu. Zoals dieren zich niet om hogere dingen bekommeren dan hun eten en drinken en andere genoegens, zo gaat het met veel mensen (in de kerk).

Op een indringende wijst Boston het dwaze hiervan aan. De winst van ons zweten en zwoegen is dat ze ijdelheid en kwelling van de geest opleveren. Zijn we dan verzot op de kwelling van onze geest? Waarom zouden we een hemelse kroon aan ons voorbij laten gaan omdat we een paar aardse muntjes vrezen te verliezen? Kortom, goede wijn behoeft geen krans, maar er mag wel worden gezegd waarom hij goed smaakt.

Boekgegevens

”Om de uitnemendheid van Christus”, door Thomas Boston; uitg. Den Hertog, Houten, 2011; ISBN 978 90 331 2392 4; 142 blz.; € 14,90.