Spanning Turkije en Frankrijk loopt verder op
PARIJS/ISTANBUL (ANP/AFP/RTR) – De diplomatieke rel tussen Frankrijk en Turkije is vrijdag verder geëscaleerd. De Turkse premier Recep Tayyip Erdogan zei dat Frankrijk in de jaren na de Tweede Wereldoorlog genocide heeft gepleegd in Algerije en dat president Nicolas Sarkozy de haat tegen moslims om politieke redenen aanwakkert.
Erdogan haalde uit omdat de Franse Tweede Kamer donderdag besloot dat ontkenning van de genocide op Armeniërs strafbaar wordt. Armeniërs menen dat de voorloper van Turkije, het Ottomaanse Rijk, rond de Eerste Wereldoorlog verantwoordelijk was voor een genocide. Turkije erkent dat er mensen zijn omgekomen, maar spreekt in alle toonaarden tegen dat die systematisch zijn uitgeroeid.
„Frankrijk vermoordde naar schatting 15 procent van de Algerijnse bevolking vanaf 1945, dat is genocide”, zei de Turkse premier over de periode waarin het Noord-Afrikaanse land een kolonie was van de Fransen. Het aannemen van de wet toont volgens Erdogan dat „racisme, discriminatie en islamofobie een gevaarlijke hoogte hebben bereikt in Frankrijk en Europa.”
Sarkozy, die in Praag was voor de uitvaart van de voormalige Tsjechische leider Vaclav Havel, schoot in de verdediging. Hij riep Ankara op het Franse standpunt te respecteren, zoals Parijs dat ook doet met de visie van Turkije. „Frankrijk leest niemand de les, maar Frankrijk wil zelf ook de les niet worden gelezen. Frankrijk besluit over het eigen beleid als een soevereine natie. We vragen niet om toestemming”, zei hij.
De Franse minister van Buitenlandse Zaken, Alain Juppé, haalde de druk een beetje van de ketel. Hij stelde dat de stemming in het parlement „zonder enige twijfel slecht is gepland.” Hij vroeg om kalmte en voegde toe dat „sommige verklaringen excessief waren.”
Turkije besloot donderdag alle diplomatieke contacten met Frankrijk te verbreken. Politieke bezoeken zijn daardoor onmogelijk geworden en ook de militaire samenwerking in NAVO-verband is op een laag pitje gezet. Verder vertrok de Turkse ambassadeur uit Parijs. „We zijn erg verdrietig. De Frans-Turkse band verdient dit niet”, aldus ambassadeur Tahsin Burcuoglu voor zijn vertrek. „Als er een probleem is, komt dat altijd van de Franse zijde.
De Franse Senaat moet zich nog buigen over het wetsvoorstel dat ontkenning van een genocide verbiedt. Die kan dan volgend jaar ingaan, schatten kenners.