Zaterdag zal de synode het ontuchtbeleid in de kerk bespreken.

De generale synode besloot vrijdagavond om de zittingstermijnen van de preses en de scriba van de generale synode niet te verlengen. Conform de andere leden van het moderamen wordt hun zittingstermijn wel verlengd van vier naar vijf jaar.

De generale synode heeft vrijdag een nieuwe beroepscode voor predikanten aanvaard. Een voorstel om ook het gebruik van sociale media door predikanten en kerkelijk werkers op te nemen in de code, haalde het niet.

Vrijdagmorgen heeft ds. Niels de Jong zijn onderzoek gepresenteerd over twintigers en dertigers in vijf stadskerken. Die kerken blijken tot soms wel 70 procent te bestaan uit deze leeftijdscategorie. Ds. De Jong onderzocht wat de aantrekkingskracht is van deze kerken.

De Protestantse Kerk in Nederland zoekt meer samenwerking met andere kerkverbanden, zo werd donderdag duidelijk. Lees hier meer.

Liveblog donderdag

18.00 uur – Deze liveblog over de generale synode van de Protestantse Kerk wordt afgesloten. U kunt tot en met zaterdag op deze pagina het livebeeld van de synode blijven zien. Ook biedt deze pagina updates met weblinks naar artikelen over de synode die de komende dagen zullen worden gepubliceerd. Verder kunt u ons blijven volgen op Twitter voor synodenieuws en ander nieuws over kerk en religie.

17.11 uur – De visienota “De hartslag van het leven” wordt na een volle dag discussie met twee stemmen tegen aangenomen door de generale synode van de Protestantse Kerk in Nederland in vergadering bijeen te Lunteren.

17.08 uur – De tekst van het besluitsvoorstel wordt voorgelezen en per onderdeel wordt er gestemd.

17.05 uur – Ook tweede tegenvoorstel is verworpen met slecht de stem van de indiener voor. Het stemmen over het besluit gaat beginnen. Via de beamer wordt de tekst van het oorspronkelijke besluitvoorstel met alle toegezegde aanpassingen getoond aan de ruim 150 synodeleden.

17.02 uur – Tegenvoorstel van ds. Oechies wordt verworpen met 16 stemmen voor.

17.00 uur – De preses vraagt of de synode klaar is voor besluitvorming. Dat betekent het begin van het einde van de bespreking van “De hartslag van het leven”. Afronding voor 18.00 uur moet lukken.

16.58 uur – Indieners van tegenvoorstellen, amendementen en moties geven nu aan of ze hun voorstellen handhaven of intrekken. Het meeste gaat van tafel, mede door toezeggingen van dr. Plaisier dat hij bij de redactie van de Visienota veel opmerkingen mee zal nemen.

16.38 uur – De synode hervat de vergadering. Laatste deel van de bespreking van de nieuwe visienota “De hartslag van het leven” is begonnen.

16.07 uur – Alle voorstellen, amendementen en moties zijn aan de orde geweest in het betoog van dr. Plaisier. De synodeleden gaan nu koffiedrinken. Na de pauze is er een tweede termijn voor de synodeleden. Om 18.00 uur moet de behandeling van de visienota zijn afgerond.

15.54 uur – Dr. Plaisier raadt alle ingediende tegenvoorstellen af.

15.46 uur – Dr. Plaisier geeft nu een stemadvies over de ingediende tegenvoorstellen, amendementen en moties.

15.44 uur – Dr. Plaisier rondt zijn betoog af. Neemt geen blad voor z’n mond als hij stelt dat er in de kerk niet te veel gemauwd moet worden over het feit dat het vroeger allemaal beter was.

15.39 uur – Scriba dr. Plaisier is al bijna drie kwartier onafgebroken aan het woord in de synodevergadering van de Protestantse Kerk. Reageert nu op opmerkingen van een synodelid dat hij de Rooms-Katholieke Kerk moet omarmen. Twijfelend: “Omarmen? Ik vind een hand uitsteken al heel mooi.”

15.38 uur – In een reactie op de opmerkingen dat er in delen van de Protestantse Kerk allergie is tegen spreken over waarheid, stelt dr. Plaisier dat we allemaal allergisch zijn voor de waarheid. “En dan heb ik niet over onze waarheden, maar over de waarheid van God.”

15.28 uur – Dr. Plaisier slaat in het vuur van zijn betoog bijna de microfoon van het spreekgestoelte. “U zet uw woorden kracht bij met gebaren. Dat komt krachtig over”, meent preses ds. Verhoeff.

15.25 uur – Een protestants onderonsje gaat er niet komen, meent dr. Plaisier. Hij pleit voor een Nederlands christelijk forum.

15.16 uur – Dr. Plaisier: De kerk valt niet onder de overheid, maar onder de Heer van de kerk. Als de overheid te veel invloed wil, dan moeten we ons verzetten. “We zijn kerk van Christus en Hij heeft het voor het zeggen.” De scriba noemt nadrukkelijk het gelijkheidsideaal dat de overheid dwingend kan opleggen.

15.10 uur – Dr. Plaisier vindt een visienota niet de plaats voor een openbare schuldbelijdenis. Al is er, volgens hem, genoeg in de kerk waarover schuld beleden kan en moet worden.

15.05 uur – Dr. Plaisier: Lang nagedacht over de titel van de visienota die nu luidt: De hartslag van het leven. Hij lijkt toch aan deze titel vast te willen houden.

14.57 uur – Scriba dr. Plaisier neemt het woord. Hij begint met een anekdote van prof. Van Ruler die ooit tijdens een spreekbeurt zei: “Hier sta ik, het kan ook anders.” “Daarmee geef ik misschien iets te veel weg, maar we komen als synode met een visienota. We maken het onszelf eigen en ik kan u meteen al zeggen dat wat hier naar voren gebracht is, meegenomen wordt en serieus genomen wordt. Wat hier gezegd wordt, telt. Wat volgt is een proces van wikken en wegen.”

14.55 uur – De laatste spreker voor wat betreft de nieuwe visienota staat nu achter het spreekgestoelte in de vergadering van de synode van de Protestantse Kerk. Mevrouw ouderling Groenendijk (Rotterdam) sluit de sprekersronde af: “Terug naar de Bron”. Het woord is straks aan het synodebestuur, waarin gereflecteerd zal worden op al het gezegde.

14.40 uur – Diaken A. W. van der Vlies (Hendrik ido Ambacht) vraagt aandacht voor de conserverende kracht van de traditie. Hij wijst erop dat er in de Protestantse Kerk nog tal van bloeiende gemeenten zijn met veel jeugd in de kerkdiensten. “Daar zou ook best iets over vermeld mogen worden.”

14.36 uur – Er blijven stemmen opgaan in de synodevergadering dat de visienota te weinig stem geeft aan de twijfel die er leeft onder veel kerkleden. Echt nieuwe punten weten de vele sprekers niet naar voren te brengen.

14.21 uur – Ouderling mevrouw S. Hiebsch (Luthers, Amsterdam) neemt het woord. Ze spreekt haar dank uit voor het feit dat het synodebestuur het aanvoelde dat het tijd was voor een nieuwe visienota. In de inleiding van de nota vindt zij het echter niet duidelijk over welke kerk er gesproken wordt. Er moet volgens haar eerder duidelijk gemaakt worden dat het een nota is van de Protestantse Kerk. Daarbij wil ze een duidelijker verwijzing in de nota naar “de God van Israel”. Ze valt ds. Van Lingen bij dat er ook aandacht moet zijn in de nota voor theologische kernthema’s. “Een zin over het kruis mag niet ontbreken”. Ook moet, volgens haar, in de nota niet gesproken worden over een zo breed begrip als “ongeboren leven”. “Dat heeft met zoveel zaken te maken waarover we samen niet of nog niet gesproken hebben dat we dat niet op een visitekaartje moeten zetten.”

14.10 uur – De vergadering van de protestantse synode wordt hervat met een groet aan de gasten die namens verschillende buitenlandse kerken aanwezig zijn. Daarna wordt de discussie over de visienota voortgezet. De sprekerslijst is voor de helft afgewerkt, nog zo’n 15 afgevaardigden zullen dus het woord voeren.

13.00 uur – De synodeleden gaan lunchen. Om 14.00 uur gaat de bespreking verder. De helft van de sprekerslijst is “afgewerkt”, aldus preses ds. Verhoeff. De ochtendvergadering wordt besloten en de maaltijd geopend met gebed.

12.52 uur – De discussie over de visienota in de vergadering van de generale synode van de Protestantse kerk kabbelt voort. Veel waardering voor de hoofdlijnen. Veel lof voor de “vaardige pen” van scribent dr. Plaisier. Op details aanmerkingen, vaak tekstueel van aard. Het is de vraag hoe het synodebestuur in de loop van de middag de kritiek zal waarderen. Zal de scribent het vertrouwen vragen van de synode om de tekst aan te passen, zonder de uiteindelijke tekst opnieuw voor te leggen aan de afgevaardigden? Of komt de definitieve tekst nog een keer terug op een volgende synodevergadering? Of krijgen we vandaag al een plenair bijslijpen van de uiteindelijke tekst?

12.38 uur – Ds. M. C. Batenburg (Waddinxveen) heeft veel waardering voor de nota. “Het roept bij mij een verlangen op naar het weer tot haar bestemming komen van de kerk.” Hij citeert, als afsluiting van zijn bijdrage, een dichtregel: “Alle dingen hebben tijd, maar Gods liefde eeuwigheid”.

12.30 uur – Ds. F. van Roest (Noordwijk) vindt dat de kerk terug moet naar het hart. Terug naar de bron, het verhaal moet weer verteld worden.

12.25 uur – De eerste spreker, ds. F. Z. Ort (Dieren) vindt de nota veel Pasen en weinig Pinksteren. Er moet, volgens hem, meer aansluiting gezocht worden bij het “knisperen” van de spiritualiteit in de samenleving.

12.23 uur – Er melden zich 31 afgevaardigden voor de sprekersronde. Ze krijgen ieder 2 minuten van de preses. De vraag is natuurlijk of ze zich er aan houden.

11.56 uur – Ds. A. G. L. van Nieuwpoort (Amsterdam, predikant van de Thomaskerk aan de zogenoemde Zuidas) wil in de nota iets meer Bijbel zien. “Want daar moeten we het toch echt van hebben in de kerk”. Hij roemt “de moed” van de auteur van de nota, dr. Plaisier. “Door zo’n nota maak je jezelf kwetsbaar en dat is moedig.”

11.49 uur – De bespreking van de visienota vordert. Veel sprekers die wijzigingen voorstellen in de nota, hebben kritiek op het feit dat in de visienota teveel wordt uitgegaan van het bestaande, van huidige vormen. Kort door de bocht: sommige sprekers vinden de toon van de visienota te orthodox, anderen willen juist een steviger verworteling in de Bijbel en de belijdenisgeschriften. Vertegenwoordigers van de vleugels van de kerk laten tijdens de eerste uren van de bespreking dus van zich horen.

11.33 uur – Preses ds. Verhoeff weet niet of ds. Van Lingen nu een motie of een tegenvoorstel heeft ingediend. “Sterker, een motie is het niet”, aldus de preses. Ds. Van Lingen vindt dat het moderamen zelf maar moet kijken wat ze doet, als er maar aandacht is voor zijn opmerkingen.

11.32 uur – Ds. A. van Lingen (Nieuw Lekkerland) is ook blij met de nota, maar hij zou graag nog wel wat verbeteringen zien. Hij zou graag een meer trinitarische opzet willen. “Geloven is namelijk niet vanzelfsprekend. Ik lees veel over de gaven, maar ik zou wat meer willen lezen over de Gever, Jezus Christus.” Hij dient daartoe een motie in. 
11.23 uur – Diaken A. D. Drost (Werkendam) is zo blij met de nota dat hij er eigenlijk niet meer over wil praten. “We moeten hem maar aannemen. Maar ja, zo werken we in de kerk niet.” Hij werd warm van de zin in de nota dat de zondag een dag is die uitgehakt wordt in de drukte van ons bestaan. “Prachtig. Hartelijk dank voor al die mooie dingen.” Hij zou nog wel graag een uitgestoken hand zien van de PKN naar kerkverbanden als de Christelijke Gereformeerde Kerken. “Misschien zelfs wel naar de Gereformeerde Gemeenten, al heb ik daar een wat harder hoofd in. Maar ik zou het graag willen.”

11.20 uur – Ouderling G. G. van Dijk (Rotterdam) heeft zeker wel aanmerkingen op onderdelen van de visienota, maar hij is vooral blij met “De hartslag van het leven”. “Er is moed voor nodig om te erkennen dat je als kerk alles niet meer vast kunt houden.”

11.13 uur – Nog een tegenvoorstel. Er wordt in de visienota te veel vastgehouden aan het huidige. Er is te weinig oog voor allerlei nieuwe opvattingen en vormen van geloof. Overigens is het logisch dat de meest kritische geluiden klinken bij het begin van de bespreking omdat nu alle tegenvoorstellen en amendementen worden toegelicht.

11.09 uur – Ds. C. H. Oechies (Uithoorn) vindt dat de nota veel te weinig ruimte biedt aan de twijfel die er is bij veel gemeenteleden. Hij mist de inbreng van predikanten als ds. Hendrikse en dr. Kuitert. “Als het om geloofstwijfel gaat, geeft onze kerk niet thuis.” Hij dient een tegenvoorstel in om de nota in deze vorm niet aan te nemen en het beleidsstuk te herschrijven. “We mogen niet voorbij gaan aan al die mensen die twijfels hebben. De polsstok van dr. Plaisier blijkt niet lang genoeg om de hele breedte van onze kerk te bereiken.”

10.55 uur – Dr. Visser toont zich verbaasd dat in de nota niet wordt geschreven over de scheuring van 2004. Juist als de nota spreekt over meer samenwerking tussen de kerken, had hierover iets gezegd moeten worden, aldus de voorzitter van de RAGB.

10.49 uur – Ds. Van Pijkeren, voorzitter van de commissie van rapport, is in grote lijnen positief over de visienota. De commissie van rapport bestaat uit een groep synodeleden die voor de vergaderingen alle voorstellen beoordeelt. Ook de voorzitter van de Raad van Advies voor het Gereformeerd Belijden (RAGB), dr. P. J. Visser uit Amsterdam, is positief. Hij noemt de nota een “loflied in stilheid tot God”. “Wij ervaren de leiding van Gods Geest in de nota zoals die voorligt.” Hij heeft wel kritiek op het soms al te “inclusieve” spreken van de nota.

10.45 uur – De preses van de Generale Raad van Advies (GRA), het belangrijkste adviesorgaan van de synode, dr. R. de Reuver, geeft nu zijn mening over de tweede visienota van de Protestantse Kerk. Hij noemt het goed dat er door de opstellers van de nota goed geluisterd is naar wat er leeft in de kerk. De kerkelijke situatie is er een van krimp, maar dat hoeft volgens hem niet te verlammen. Het vraagt wel concentratie op dat waar het in de kerk echt om moet gaan: de ontmoeting met de Levende. Die concentratie daagt uit om dat wat niet meer gaat of dat wat knelt, los te laten. Niet krampachtig overeind houden wat we hebben, maar openheid voor de toekomst die de Geest geeft.

10.40 uur – Dr. A. J. Plaisier, scriba van de Protestantse Kerk in Nederland, houdt momenteel een inleiding op de visienota “Hartslag van het leven” waarvan hij de hoofdauteur is.

10.30 uur – Een van de synodeleden uit de classis Walcheren heeft een ongeluk gehad op weg naar de synode in Lunteren. Alleen de auto is in de kreukels.

10.20 uur – De opening wordt verzorgd door ds. D. C. Floor uit Ede.

9.45 uur – De PKN-synode is live te volgen via deze pagina. De uitzending wordt verzorgd door de IKON en start donderdagmorgen om 10.00 uur.

9.40 uur – De generale synode vergadert van donderdag tot en met zaterdag in congrescentrum De Werelt in Lunteren. Lees hier wat de belangrijkste onderwerpen zijn.

9.30 uur – Vandaag start de generale synode van de PKN. Dit staat op de agenda:

Donderdag wordt de visienota ”De hartslag van het leven” besproken. Lees hier de nota en de aanbiedingsbrief. ’s Avonds wordt een vierjaarlijks verslag van het generaal college voor de visitatie doorgenomen.

Vrijdag staat onder andere de nota ”Beroepscode en gedragsregels voor predikanten en kerkelijk werkers” en een eindrapportage over het ledenregistratiesysteem LRP op de agenda. Lees hier meer over LRP.

Op zaterdag buigen de synodeleden zich over een voortgangsrapportage over catechese en over de notitie ”Het ambt na een tuchtmaatregel”. Lees hier de notitie en de aanbiedingsbrief.

De volledige agenda van de synode is hier te raadplegen.

Lees meer in ons dossier over de synode. Ook vindt u er verslaggeving van eerder gehouden synodes.