Baarn, Bloemendaal, Brunssum, ze hebben alle drie een basisschool met de naam Guido de Brès. Emmeloord, Emmen en Ommen ook. En Vught.

In het voortgezet onderwijs kregen de reformatorische school in het zuiden van Rotterdam en de gereformeerd vrijgemaakte scholengemeenschap in Amersfoort en Arnhem de naam van de auteur van de geloofsbelijdenis.

In de Rotterdamse school is in de mediatheek een kleine tentoonstelling over Guido de Brès ingericht, zegt locatiedirecteur drs. R. Toes. Van tijd tot tijd staan de predikant en zijn werk aan de hand van primaire bronnen centraal tijdens de projectweek.

De school was een van de sponsors van de heruitgave van de werken van De Brès. Toen de Guido vorig jaar veertig jaar is bestond, is er eveneens aandacht gegeven aan de naamgever, onder meer tijdens een lezing van prof. dr. W. van ’t Spijker voor de docenten.

De Guido de Brès, een locatie van het Wartburg College, deed dit jaar mee aan de uitgave van de biografie van De Brès door dr. E. M. Braekman (hoofdtekst) en prof. dr. E. A. de Boer (redactie). Guidodocent C. Verheij was een van de scribenten. Alle examenleerlingen van havo en vwo krijgen deze biografie tijdens de diploma-uitreiking cadeau.

Boek of internet

Op de gereformeerde scholengemeenschap Guido de Brès in Amersfoort is de schoolnaam geen reden tot extra aandacht voor De Brès, zegt godsdienstdocent Veldhuizen. „Als hij aan de orde komt, verwijs je er als vanzelf even naar: we hebben niet zomaar een leuke naam gekozen, maar die persoon heeft betekenis.”

De tweede klassen van havo en vwo beginnen na de herfstvakantie aan een gezamenlijk project van godsdienst en geschiedenis waarin de Reformatie centraal staat. Zo’n zeven weken lang werken ze op school in groepjes aan een werkstuk. Guido de Brès is een van de mogelijke onderwerpen. „We beginnen de projectweken met een film over Luther, zodat de leerlingen enig idee hebben over welke tijd het gaat.”

In de werkstukken staat eerst het levensverhaal van de hoofdpersoon centraal, vervolgens het belang van deze persoon in zijn tijd en ten slotte zijn relatie ten aanzien van andere personen en stromingen in dezelfde periode.

„Dat begint met het zoeken van gegevens in het open leercentrum”, zegt Veldhuizen. „Gelukkig is de kwaliteit van de informatie op internet de laatste jaren sterk verbeterd, maar we hameren erop dat boeken de primaire bron blijven. We adviseren de leerlingen eens te gaan snuffelen in de plaatselijke bibliotheek. Daarnaast reiken we soms zelf literatuur aan. Zo schreef onze oud-docent W. Sonneveld een handzaam boekje over De Brès. Dat was voor zijn collega’s bestemd, maar leerlingen kunnen er ook gebruik van maken.”

Actualiteit

Met de projectweken zijn positieve ervaringen opgedaan, zegt Veldhuizen. „De leerlingen zijn druk met hun mobieltjes, hun smart­phones. Daar moeten ze even van afstappen om zich in te leven in een heel andere tijd.”

Op het vmbo wordt tijdens het tweede leerjaar in de lessen kerkgeschiedenis aandacht besteed aan Guido de Brès. In de vierde klas wordt met alle leerlingen een aantal artikelen van de Nederlandse Geloofsbelijdenis behandeld. „We proberen de actualiteit van zijn werk te laten zien. Een van de doelen die we voor het vak godsdienst hebben geformuleerd, is het opvoeden tot een levend christen die bewuste keuzes kan maken in de maatschappij. Dat sluit nauw aan bij het werk van De Brès. We gaan in op de vraag hoe je als christen in deze samenleving staat. Kennis van je eigen traditie is daarbij van groot belang.”

Ardjan Boersema.

Wanneer hoorde je voor het eerst over Guido de Brès?

„Ongetwijfeld op de basisschool. Tijdens de lessen geschiedenis kwam de Reformatie ruim aan bod.”

Wist je wie hij was en wat zijn betekenis was toen je ruim vijf jaar geleden leerling van deze school werd?

„Ik wist eigenlijk alleen maar dat het een heel erg grote school was. Over de persoon naar wie de school genoemd is, had ik niet veel kennis. Ja, ik had wel eens gehoord dat hij zijn geloofsbelijdenis over de muur van het kasteel in Doornik heeft gegooid, maar meer wist ik ook niet…”

Wat vind je nu van zijn werk en betekenis?

„Door de jaren heen ben ik de waarde van Guido’s geschriften gaan inzien. Zijn geloofsbelijdenis heeft veel autoriteit verkregen binnen de reformatorische kring. Dit vind ik goed. Eigenlijk is het een heel eenvoudig en goed te begrijpen document. Opvallend vind ik hoe Guido dacht over de kinderdoop, waar hij zeer grote waarde aan hechtte. Ik vind dat zijn gedachten hierover weinig aandacht krijgen binnen onze gezindte.

Bij ons op school kennen we de Brèsweken. Deze weken zijn bedoeld om „de leerstof nog dichter bij de leerling te brengen.” Bijvoorbeeld door excursies, projecten en grotere vakopdrachten. Ook kunnen er in een Brèsweek repetities worden afgenomen.

In de bovenbouw is er een hele dag in zo’n week gewijd aan De Brès. Er wordt dan ingegaan op zijn visie op doop en maatschappij en zijn belang voor onze school en identiteit. Bij de lessen godsdienst wordt de Nederlandse Geloofsbelijdenis regelmatig gebruikt en bestudeerd.”

Ardjan Boersma, Wartburg College, locatie Guido de Brès, Rotterdam

Koen van den Dool.

„Guido de Brès was een belangrijke persoon in de christelijke historie. Hij is vooral bekend om de geloofsbelijdenis die hij geschreven heeft. Toen ik nog op de basisschool zat, had ik wel eens van De Brès gehoord, maar toen waren we er niet echt verder op ingegaan. Ik hoorde eigenlijk voor het eerst over hem toen ik in de eerste klas zat, bij godsdienst.

Zijn werk heeft overduidelijk een belangrijk stuk in de reformatorische (en protestantse) kerken neergezet. Voor mijzelf betekent hij ook veel, want door middel van de geloofsbelijdenis die hij geschreven heeft kan iedereen ‘officieel’ belijdenis doen. De geloofsbelijdenis wordt nog steeds gebruikt.

Mijn school besteedt, zeker weten, genoeg aandacht aan de geschiedenis en de betekenis van Guido de Brès. Er is recent nog in de bovenbouw aandacht aan besteed. Om alles samen te vatten: hij was een door God geïnspireerd persoon en is het zeker waard om met grote letters op de voorkant van onze school te staan!”

Koen van den Dool, Wartburg College, locatie Guido de Brès, Rotterdam

Eveline Jonker.

Wat wist je van Guido de Brès voordat je hier op school kwam?

„Dat hij in 1522 in Bergen in België werd geboren en glasschilder van beroep was. Op een dag schoot hem een idee te binnen: hij wilde de mensen van zijn gemeente duidelijk maken wat geloven betekent.”

Weet je er nu meer van?

„Jawel. Guido wilde graag dominee worden en dat gebeurde ook. Hij werd dominee in Doornik. 
Hij had een schuilnaam: Jerome. Daarom werd hij ook wel Jerome met de rode baard genoemd. Waarschijnlijk voelde hij zich 
niet veilig; hij vluchtte Nederland uit en ging naar Engeland. In 1559 keerde hij terug naar Nederland.”

Eveline Jonker, Guido de Brès, Amersfoort

Danielle van Hunnik.

Wat wist je van Guido de Brès voordat je 
hier op school kwam?

„Niet veel; alleen dat onze school naar hem vernoemd is.”

Weet je er nu meer van?

„Nu weet ik dat hij een man was die een verandering in de Rooms-Katholieke Kerk wilde brengen. En natuurlijk weet ik nog steeds dat onze school naar hem vernoemd is :)”

Danielle van Hunnik, Guido de Brès, Amersfoort