Ecohuis Dirksland: gras op het dak, schapenwol in de muren
De straatnaam brengt al meteen in de juiste stemming, Akkerleeven. Huizen van pakweg een jaar oud in allerlei landelijke variaties sieren de gloednieuwe straat, die uitloopt op een pleintje waaraan een bijzondere woning staat.
Ook dat huis heeft een puntdak en ramen, maar het is volledig uit hout opgetrokken. En bij de dakbedekking houdt de vergelijking met een traditionele woning al helemaal op.
Bij binnenkomst kun je niet om de grote, met leem beklede kachel heen, dé blikvanger tussen woonkamer en keuken bij Monique Sweep en Joop Bensdorp thuis. „We zijn de kachel nu aan het instoken”, vertelt Bensdorp, eigenaar en bijna-bewoner van zijn duurzaam gebouwde ecohuis aan het Akkerleeven in Dirksland. Eén uur per dag hout stoken in de kachel op zo’n 900 tot 1200 graden Celsius geeft zo’n 24 uur een behaaglijke warmte. „We moeten nog wel leren goed vooruit te denken met stoken als we hier eenmaal wonen”, lacht mede-eigenaresse Monique Sweep. „Je kunt hier niet op het knopje van de cv drukken.”
Dit voorjaar begon de uitvoering van hun lang gekoesterde wens om een duurzaam en milieuvriendelijk huis bouwen. Joop Bensdorp en Monique Sweep zijn beiden bouwkundig ingenieur en delen hun passie voor duurzaam wonen. „Wat goed is voor het milieu, is ook goed voor jezelf”, benadrukken beiden. De vurenhouten wanden met de warme en levendige houtnerftekening doen sfeervol aan. Voordeel van de houten wanden is dat het huis hierdoor ”damp-open” is. Het hout neemt vocht op en geeft het weer af aan de buitenlucht. Mooi detail zijn de houten schroeven in de wanden.
Om zo veel mogelijk te profiteren van de zonnewarmte zijn de grote raampartijen op het zuiden gebouwd. Als je door het raam kijkt, zie je zakken turf schuin tegen een dijkje liggen. „Die waren nog over, de rest ligt op het dak”, vertelt Sweep. Het ingezaaide gras groeit op de turf die op den duur verteert.
Het grasdak zorgt in de zomer voor koelte en in de winter voor warmte. „Wie weet zaai ik komende zomer wel bloemen tussen het gras”, mijmert Monique Sweep. „We moeten in elk geval dan het dak op om kleine boompjes eruit te trekken.”
In de badkamer, de keuken en het toilet is ze druk bezig geweest met het behandelen van de houten wanden met lijnolie en bijenwas. Een principe dat in Zweden vaak wordt toegepast om hout vochtbestendig te maken. Grappig detail is de toiletrolhouder in het toilet: ook van hout.
De open trap in de woonkamer baadt in het zonlicht, versterkt door de enorme raampartijen op het zuiden. „Drievoudig glas.” Op de bovenverdieping wordt de laatste hand gelegd aan de afwerking van het dak. De muren en het dak krijgen een isolatielaag van 28 centimeter schapenwol. „Bouwvakkers die ook te maken hebben met de gangbare steenwol vertelden ons dat ze altijd wel met schapenwol zouden willen werken”, zegt Sweep. „Heerlijk, geen jeuk meer na een paar uur werken.”
Twee slaapkamers en een badkamer omlijsten de enorme vide. Hoge plafonds laten het extra licht en ruim lijken. Het huis is zo ingedeeld dat er boven gemakkelijk nog meer slaapruimte gemaakt kan worden. „Onze kinderen zijn het huis al uit, maar we wilden graag een multifunctioneel huis bouwen dat ooit, na ons eventuele vertrek, ook mogelijkheden biedt aan een gezin.”
Het brede, langwerpige raam onder aan de schuine dakwand van de slaapkamer zorgt voor een beschut effect. Ook hier geven de houten wanden een behaaglijk gevoel. Het ligbad in de aangrenzende badkamer geeft de vermoeide klusser gelegenheid tot ontspannen. Een boiler zorgt via de zonnepanelen op het dak voor warm water.
Bijna alle materialen in het huis zijn duurzaam. Op een paar kleine zaken na, zoals stopcontacten en lichtschakelaars en de lijm voor de vloer beneden. Sweep: „We hebben wel de meest milieuvriendelijke variant gekozen, gevonden in een duurzame bouwmarkt in Amsterdam. En die was ook nog de helft goedkoper.”
Vrienden uit het hele land boden spontaan hulp tijdens de bouw. Dat de buurt ook meeleeft met de bouw van het ecohuis, bleek toen het huis nog geen ramen had. Het beschermende plastic waarmee het huis was ingepakt, begon door de harde wind los te raken. Een buurman zag dit gebeuren en belde om hen te waarschuwen. Samen met wat toesnellende buurtbewoners hebben ze het plastic stevig beetgehouden en opnieuw vastgemaakt. „Het leek wel of we op een zeilboot zaten met allemaal zeilers uit de buurt.”
Het werk op het dak gaat intussen nog even door. Het jonge gras daarop, felgroen, groeit rustig door. Het is klaar om samen met de leemkachel de komende winterkou te weren.