Het Generale college, de hoogste kerkelijke rechtbank van de Protestantse Kerk in Nederland (PKN), verwierp alle bezwaren, die de afgelopen jaren tegen de besluiten van de algemene kerkenraad (AK) zijn ingebracht.

Het Generale College meent dat de Algemene Kerkenraad zijn besluit „op voldoende onderzoek heeft gebaseerd, waarbij alle kerkgebouwen aan de hand van objectieve criteria zijn vergeleken.” Het College wijst er op dat het „niet zelf de diverse alternatieven kan beoordelen, maar het besluit van de Algemene Kerkenraad slechts terughoudend kan toetsen.”

De kerkelijke rechtbank steunt de bezwaarden met de aanbeveling de communicatie vanuit de kerkenraad te verbeteren. „Het in stand houden van de besluiten neemt niet weg dat de Algemene Kerkenraad gehouden blijft deze aan de betrokken gemeenteleden nader uit te leggen en toe te lichten”, zo staat in de uitspraak van tien pagina’s.

Donderdag werd de Algemene Kerkenraad ingelicht door het landelijke beroepscollege. De kerkenraad stelde een korte verklaring samen die zondag in de Pelikaankerk, de Fenix, de Adelaarkerk, de Grote Kerk en de Schakel werd voorgelezen. Maandag 17 oktober komt de kerkenraad bijeen om te kijken hoe het proces nu verder moet. Deze week nog krijgen alle leden van de protestantse gemeente een brief.

De Pelikaankerkwijk heeft een gemeenteavond belegd voor komende donderdagavond. De Koepelkerk houdt maandagavond een inloopavond. Of de Open Hof een dergelijke avond houdt, wordt zondag bekend. De drie wijkkerken van De Fontein-samenwerking komen maandagavond bijeen om de ontstane situatie te bespreken.

De vier kerken worden volgend jaar gesloten, verwacht Henk Drewel, voorzitter van de Algemene Kerkenraad. De protestantse gemeente moet volgens Drewel zo snel mogelijk van de kerken af „omdat we voor 2011 al een begroot tekort op de begroting hebben van 130.000 euro.”

Volgens plan worden De Open Hof en de Grote Kerk verbouwd. In De Open Hof gebeurt dat ingrijpend, in de Grote Kerk gaat het om kleine aanpassingen als nieuwe toiletgroepen.

Onbegrijpelijk

Drewel begrijpt het gevoel van verlies van gebouwen dat er leeft bij velen. Toch is er voor wijkkerkenraden helderheid, omdat ze weten waar ze aan toe zijn. Drewel wijst ook op mensen die hem bellen omdat ze blij zijn dat de knoop is doorgehakt. „Wij willen naar de toekomst kijken. Wij moeten over tien jaar nog twee gebouwen kunnen betalen in Leeuwarden. De bezwaarden en wij waren het er over eens dat er kerken dicht moesten, maar zij hadden liever gezien dat andere kerken dicht gaan.”

Marian van der Werff, die optreedt namens de groep bezwaarden die de zaak aanhangig maakte bij het regionale college, noemt de uitspraak van het Generale College „onbegrijpelijk en heel verbazingwekkend. Dit hadden we totaal niet verwacht. Te meer daar vrijwel dezelfde stukken ten grondslag lagen aan de uitspraak van het Regionale College, dat het besluit van de Algemene Kerkenraad vernietigde.”

Volgens haar heeft het Generale College slechts procesmatig gekeken. Volgens haar is in de besluitvorming van het College niet de belangen van de wijkgemeenten en gemeenteleden meegenomen, is de kwaliteit en het proces van de verstrekte informatie door de Algemene Kerkenraad niet bediscussieerd en is er geen samenhangend en volledig beleidsplan.

• December 2008. De sluiting van drie kerken in Leeuwarden wordt bekend gemaakt, waaronder de Koepelkerk.

• Januari 2009. Het besluit om kerken af te stoten in Leeuwarden is vertraagd.

• Mei 2010. De kerkenraad besluit vier kerkgebouwen af te stoten. Definitief besluit 8 juni 2010.

• Juni 2010. Het kerkenraadsbesluit roept veel reacties op.

• Juni 2010. Een reportage over het verlies van vier kerken in Leeuwarden.

• September 2010. Driehonderd gemeenteleden hebben bezwaar aangetekend tegen de voorgenomen kerksluitingen.

• Oktober 2010. De Algemene Kerkenraad moet het besluit tot kerkafstoting overdoen, aldus het Regionaal College.

• Oktober 2010. De Algemene Kerkenraad is in hoger beroep gegaan bij het Generaal College voor bezwaren en geschillen in Utrecht.

• Juli 2011. Het Generaal College zal in oktober uitspraak doen over de kerksluitingen in Leeuwarden.