Op de boerderij Oost-Indië op het landgoed Groeneveld in Baarn boert de derde generatie Evers. De huidige boer, Gijs, is hier geboren en pacht de boerderij van Staatsbosbeheer. Hij heeft 23 stuks melkvee, maar kan daarvan alleen niet bestaan. Daarom zocht hij verbreding van zijn bedrijf met de overname in 2005 van de paarden van zijn buurman Meijers, die sinds 1991 met toestemming van Staatsbosbeheer paarden hield. Met de inkomsten van de 42 IJslandse paarden die grazen op 11 hectare van de in totaal 36 hectare van Oost-Indië is Evers financieel uit de brand.

Tot zijn verbazing klopte Staatsbosbeheer in oktober 2009 bij hem aan de deur. De verpachter gaf aan dat de paarden weg moesten vanwege de verrommeling van het landschap en de verkeersdrukte op de Ravensteinselaan die naar de boerderij voert. „Er is geen verrommeling en geen verkeersdrukte”, benadrukt Evers.

„We willen ons bedrijf voor de toekomst gereedmaken”, vervolgt hij. „En dat kan niet als de inkomsten van de paarden wegvallen. De deur naar vernieuwing en overname is in het slot gevallen. Eerder weigerde Staatsbosbeheer uitbreiding met een nieuwe veestal.”

Evers begrijpt het niet. „Boerenbedrijf en recreatie zijn in Nederland steeds meer geïntegreerd en dat is precies wat er bij ons gebeurt. Mensen kunnen bij ons, hup, zo met hun paard de ruiterpaden op. Staatsbosbeheer heeft zelf 23 kilometer ruiterpaden aangelegd in dit bosrijke gebied.”

Pijn

Op 22 juni zegde Staatsbosbeheer het pachtcontract met Evers op. De boer ging in hoger beroep en zolang dat speelt, mag hij op de boerderij blijven wonen. „Dit ontpachten gebeurde op grond van ”wanprestatie” door ons. Dat doet veel pijn, want we hebben een keurig en gezond bedrijf.” Hij wijst op de paarden die in de wei lopen. „Staatsbosbeheer voert aan dat wij het landschap geweld aandoen met drinkbakken in de vorm van badkuipen en voerbakken op betonnen voeten en aanvraat van bomen. Daar is geen sprake van. De IJslanders zijn makkelijke paarden: ze kunnen zomer en winter in de wei en vragen geen stal.”

De rechter probeerde de betrokken partijen om de tafel te krijgen voor een gesprek. Evers geeft aan dat hij daar wel voor te porren is, maar dat Staatsbosbeheer het niet ziet zitten. Evers: „Volgens mijn advocaat Van der Goen speelt de onzinnigste rechtszaak van het jaar, wat de belastingbetaler veel geld kost omdat Staatsbosbeheer de landsadvocaat in de arm heeft genomen.”

Een en ander betekent dat het wachten is op de uitspraak van de bestuursrechter op 11 november betreffende het bestemmingsplan.

De IJslanders hadden mogen blijven als het overeenkomstig het bestemmingsplan slachtpaarden zouden zijn geweest (agrarisch gebruik). Maar omdat ze bereden worden en omdat het recreatiepaarden zijn, moeten ze weg.

Eén sleutel ligt nog in handen van de gemeente Baarn: die kan het bestemmingsplan veranderen door het houden van recreatiepaarden toe te staan. Een dergelijke procedure vergt een lange adem en het is de vraag of wijziging van het bestemmingsplan past in de visie van Staatsbosbeheer. De gemeente is al eens door Staatsbosbeheer gekapitteld omdat die ten opzichte van Evers te veel door de vingers zou zien.

Medeleven

Boerin Ans: „De paardeneigenaars weten niet waar ze hun paard moeten onderbrengen. Ook zij raken gedupeerd.” Het wrange vinden Gijs en Ans Evers dat de grootste beschermer van de natuur, Staatsbosbeheer, de eveneens natuurvriendelijke boer zijn bron van inkomsten dreigt te ontnemen.

Eerdere verkenningen voor verbreding van het bedrijf gingen niet door. „We hebben wel eens gedacht aan een zorgboerderij, maar daarvoor moet je jong zijn”, aldus Evers.

Via de media komen allerlei blijken van medeleven binnen voor de boer en zijn vrouw en dat verzacht het leed. Een vrouw schilderde spontaan de IJslanders en gaf het doek cadeau. Vanuit Australië en Mexico komen e-mails met steunbetuigingen binnen. De SP heeft vragen gesteld in de Kamer en de ChristenUnie aan het college van B en W van Baarn. Tot eind deze maand loopt er een actie van de paarden­eigenaren om te zorgen dat de IJslanders kunnen blijven.