Gereformeerde gemeente Rijssen bestaat 175 jaar
RIJSSEN – De gereformeerde gemeente te Rijssen bestaat 175 jaar. Donderdag wordt daar in een herdenkingsdienst in de Noorderkerk bij stilgestaan. Tevens wordt dan het eerste exemplaar van een herdenkingsboek aangeboden aan burgemeester A. C. Hofland.
Een van de mensen die aan de wieg stonden van de ”kleáne koarke” was oefenaar Otto Voortman, „een man van de oude stempel, met een bevindelijke boodschap.”
De precieze datum van de instituering van een christelijke afgescheiden gereformeerde kerk in Rijssen is niet bekend. Verschillende kerkhistorici houden het op de tweede helft van 1836.
In 1839 kreeg de „kleáne koarke” een eigen predikant in de persoon van ds. K. Wildeboer, een voormalige bakker uit het Groningse Midwolda. In Rijssen betrok hij een woning aan het Hangerad, waar ook de diensten werden gehouden. Later werd het naastgelegen ”köstershoes” daar eveneens voor gebruikt. In de loop van 1862 betrok men de nieuwe Walkerk aan de Walstraat.
De gemeente sloot zich rond 1843 aan bij de Gereformeerde Kerk onder het kruis. Toen dit kerkverband zich in 1869 op landelijk niveau met de Christelijk Afgescheidene Gereformeerde Kerk verenigde en verder ging als Christelijke Gereformeerde Kerk ging de Walkerk daarin mee.
Van 1871 tot 1883 werd de gemeente gediend door ds. J. Diephuis. Zijn ambtsperiode werd gekenmerkt door onderlinge verdeeldheid. Als gevolg hiervan ontstonden er breuken in de gemeente die nooit meer zijn geheeld. Nadat het vertrek van ds. Diephuis namen bezwaarde gemeenteleden de Walkerk in bezit. De aanhangers van ds. Diephuis vonden onderdak in een schuur aan de Haarstraat.
Naast de Walkerk ontstond er in 1882 een Dordtsch gereformeerde gemeente. Een van de eerste kerkenraadsleden was Arend Baan. De eerste jaren kwam de Dordtsch gereformeerde gemeente onder meer bijeen op de deel bij Arend Kippers en in de woning van Arend Baan. Na verloop van tijd betrok men de tabaksfabriek aan de Bouwstraat. In 1895 verrees er op de hoek van de Bleekstraat en de Esstraat een nieuwe kerk, in de volksmond al spoedig de Eskerk genoemd. In de eerste decennia van de twintigste eeuw werd de gemeente in de Eskerk gediend door ds. B. van Neerbos en ds. M. Hofman. Van 1907 tot 1953 maakte de Eskerk deel uit van de Gereformeerde Gemeenten. In laatstgenoemd jaar sloot zij zich aan bij de Gereformeerde Gemeenten in Nederland.
Nadat ds. Diephuis in 1883 was vertrokken werd de Walkerk van 1885 tot 1888 gediend door ds. L. Spoel, nadien door ds. J. J. Grass en ds. P. van der Heijden.
In de loop van de twintigste eeuw mocht de Walkerk zestien keer een nieuwe oefenaar of predikant verwelkomen. Bekende voorgangers waren oefenaar L. Wijting, ds. W. C. Lamain, ds. P. Honkoop, ds. M. Blok en ds. A. Bregman.
In 1932 sloot de Walkerk zich aan bij de Gereformeerde Gemeenten. Hoewel de Eskerk zich daar (evenals in 1907) fel tegen verzette, vond dit toch doorgang. Vanwege de groei van de gemeente werd de Walkerk in 1955 verwisseld voor de nieuwe Noorderkerk. Later kwamen daar de Zuiderkerk en De Tabernakel nog bij. Momenteel bedraagt het ledental van de drie gemeenten ruim 6500.
Het herdenkingsboek is te bestellen via robertvankralingen@kliksafe.nl.