Guur economisch weer; daarvoor waarschuwt het kabinet in de Miljoenennota 2012. Bij de aanbieding van het befaamde koffertje in de Tweede Kamer zei minister De Jager: „Er dreigt wat, maar we weten niet precies wat… een aanwakkerende storm.”

Het is een teken aan de wand dat juist gisteren bekend werd dat het consumentenvertrouwen is ingestort. Desondanks wordt uitgegaan van een economische 
groei van 1 procent in 2012. De RMU vreest dat dit veel te opti-
mistisch is en dat het kabinet zichzelf hiermee te rijk rekent.

Bovendien, en dat is veel ernstiger, komt het kabinet nauwelijks met een diepgaand antwoord op de huidige crisis. Het is schraal dat er geen diepere dimensie lijkt te zijn dan het economisch groeivermogen.

De Raad van State (RvS), het belangrijkste adviesorgaan van het kabinet, uit soortgelijke kritiek. In zijn advies bij de Miljoenennota 2012 staat onder meer: „Het is twijfelachtig of deze bezuinigingen genoeg zullen zijn, als je kijkt naar de risico’s in de economische ontwikkeling en de risico’s in het bankwezen.” Gezien de „buitengewone ernst” van de crisis had het kabinet „aanzienlijk verdergaande keuzes” moeten maken. Het adviesorgaan stelt onomwonden 
dat een „concreet en geloofwaardig beleidsperspectief” in de 
Miljoenennota ontbreekt.

De meest recente cijfers wijzen op verder afnemende groei. Verder wil het kabinet dat de ambtenarensalarissen voor het tweede jaar worden bevroren. Of dit ook gaat gebeuren valt nog te bezien. De verwachting is dat de lonen in de marktsector in 2012 met 2 procent zullen stijgen en dat de inflatie ook zo’n 2 procent zal zijn. De RMU vindt dat de ontwikkeling van de ambtenarensalarissen niet achter mag blijven bij die in de marktsector.

Zowel de economische groei van 1 procent als bevriezing van de ambtenarensalarissen is dus onzeker. Hiermee lijkt de financiële onderbouwing van de Miljoenennota boterzacht. In een ‘zwart scenario’ wordt rekening gehouden met de mogelijkheid om in 2013 5 miljard euro extra te bezuinigen.

De RMU onderstreept in het licht hiervan graag de waarschuwing van het Centraal Planbureau (CPB). In de Macro-economische Verkenning schrijft het CPB dat bij een ongekend grote vraaguitval extra bezuinigingen de problemen kunnen versterken. „Dan zijn juist maatregelen nodig die structureel de overheidsfinanciën in beter vaarwater brengen, zoals maatregelen in de sfeer van het pensioenstelsel, mobiliteit en hervorming van de arbeidsmarkt.”

De RMU heeft begrip voor de noodzaak van forse bezuinigingen. Er is echter meer nodig. Al jaren pleit de RMU voor structurele verbetering van de arbeidsmarkt. Daarnaast is het essentieel dat de overheid minder in de consumptieve sfeer uitgeeft en meer investeringen pleegt, onder meer in het onderwijs. Overheidsconsumptie is het opeten van de toekomst, investeren het in opbouwen van de toekomst. Een toekomst die vraagt om meer dan economische groei alleen, maar een vooruitlopen op de eisen van een hoogwaardige kenniseconomie.

De auteurs zijn respectievelijk coördinator arbeidsvoorwaardenbeleid en manager communicatie & pr R bij de RMU.