„Bij het ontwerp heeft niet een bepaalde symboliek, maar de stijl van het oude kerkgebouw een rol gespeeld.”

Ruim 2750 kerkgangers moesten een plaats krijgen in het bedehuis, dat in 1999 volledig werd vernieuwd. De opening van het gebouw haalde zelfs de landelijke pers.

Het was ook niet niets: de kerk telt het grootste aantal zitplaatsen in kerkelijk Nederland. Dagblad Trouw wijdde er een sfeerreportage aan, het ANP sprak over een binnenruimte „ter grootte van een balzaal.”

Achteraf bleek het inderdaad de grootste kerk van Nederland te zijn. Van Beijnum: „Pas in het laatste stadium van de bouw realiseerden we ons dat. Omdat het nooit de drijfveer is geweest, is de kerkenraad er nog altijd terughoudend in om dit feit zo naar buiten te brengen.”

De prognose in 1999 was dat de kerk in 2017 ’vol’ zou zijn. Door de grote aanwas van het aantal leden lijkt dit nu eerder te gaan gebeuren. Vorig jaar werden 95 kinderen gedoopt; dit jaar zijn het er al 45. De kerk is nog niet vol, maar alle zitplaatsen zijn inmiddels wel uitgegeven. Verder is er een wachtlijst voor circa 50 plaatsen, omdat ook de kleinste kinderen worden meegeteld in de plaatsenbehoefte. Overigens zijn de mogelijkheden om het gebouw uit te breiden nog niet uitgeput. Splitsing van de gemeente was onpraktisch en niet verantwoord in een kerkverband met een groot predikantentekort.

De gemeente heeft serieus gedacht aan de bouw van een nieuwe kerk op een andere plaats. Men was bang dat vergroting van de bestaande kerk op de beperkte plaats een gedrocht zou opleveren. Van Beijnum: „Op basis van het gemaakte ontwerp werd de knoop doorgehakt tot verbouw. Het oude gebouw vormde het uitgangspunt van de uitbreiding. Iedereen, zelfs de voorstanders van een nieuwe kerk, waren verbaasd en verrast dat het gelukt is om een kerk te krijgen met zo’n mooie eenheid.”

Het dak van het middenschip werd ruim 4 meter hoger geplaatst en de hoofdbeuk werd 16 meter breder, waardoor het kerkvolume sterk toenam. Was er eerst nauwelijks een bijruimte beschikbaar, nu zijn er verschillende zalen voor onder meer catechisaties en rouwplechtigheden. Tevens is er nu een opbaarruimte.

De ingrijpende verbouwing resulteerde in een kerkgebouw waarbij de eenheid van vorm opvalt. Het interieur oogt zowel royaal als sfeervol. „Gemeenteleden herkenden nog hun oude kerk, maar de nadelen van dat gebouw waren opgeheven. De smalle gangpaden waren verdwenen, evenals het idee dat de banken bijna tegen de preekstoel aanstonden. De gebogen vorm van de enorme hoofdgalerij breekt de ruimte en maakt het geheel minder massaal. Op de drie galerijen is plaats voor 800 mensen.”

Ook het voorportaal is aanzienlijk groter geworden, en zorgt samen met de andere uitgangen voor een goed gespreide in- en uitstroom. Dankzij het grote aantal uitgangen is de kerk in drie minuten leeg, waarmee ruimschoots aan de eisen van de brandweer is voldaan.

Het ontwerp van het kerkgebouw heeft ook te maken met de aangrenzende wegen, aldus Van Beijnum. „De kerk bouwde voort op het oorspronkelijke concept, inclusief het gebruik van de bestaande stenen en de donkerbruine kerkbanken met de groene bekleding.”

Van Beijnum vindt dat, vergeleken met het oude gebouw, de akoestiek een stuk is verbeterd. „Vooral onder de galerijen is dat duidelijk merkbaar. Waar mogelijk zijn harde materialen gebruikt. Natuurlijk is de akoestiek van een kerk met zo veel mensen erin nooit ideaal. De mensen zelf zorgen voor de grootste demping. Het grote pijporgel heeft echter voldoende draagkracht om de menigte aan te kunnen. Overigens speelde bij het ontwerp van het instrument ook de stijl van de kerk een belangrijke rol.”

De ”zichtlijnen”, die zorgen voor een goed contact tussen predikant en gemeente, zijn sterk verbeterd. Kon men in het oude gebouw vanaf de ene galerij zelfs nooit doop of avondmaal zien, nu zijn alle ogen op het ”liturgisch centrum” gericht. De preekstoel is zichtbaar voor iedereen. Het is nog steeds de kansel uit de kerk die in 1950 door ds. T. Dorresteijn in gebruik werd genomen. „Zo verenigen zich oude symbolen met nieuwe.”

De visie van Van Beijnum spoorde met die van de Opheusdenaren. „Een kerkgebouw dient in de eerste plaats voor de gemeentelijke eredienst van Woord en sacrament. Het Woord staat centraal, en het gebouw moet niet de aandacht van de prediking afleiden. Eenvoud in het interieur kan in die optiek ook een vorm van eerbied zijn. Onze stijl is eigentijds, maar het is ook een tijdloze stijl, die in overeenstemming is met onze visie op de protestantse kerkbouw”, stelt Van Beijnum, verwijzend naar Calvijns Institutie.

Het kerkgebouw mag in deze doelstelling niet overheersen, zegt hij. „Ook voor waardige en stijlvolle architectuur geldt dat eenvoud het kenmerk van het ware is. Een kerk moet gewoon echt een kerk zijn.”