Dat de Liberale Partij en de Conservatieve Volkspartij het 10 jaar geleden waagden te regeren met de gedoogsteun van de populistische Deense Volkspartij, kwam ze destijds op veel kritiek te staan. „We zien nu een centrumrechtse regering die zich met een beleid tegen buitenlanders staande zal moeten houden”, zei de toenmalige Zweedse premier Göran Persson.

Ondanks de kritiek leek de samenwerking stabiel. Leek, want achter de schermen groeide de onvrede. De liberale regeringspartijen raakten steeds meer gefrustreerd door de Deense Volkspartij. De populisten konden de koers van de minderheidsregering bepalen, maar hoefden geen verantwoordelijkheid te nemen voor mislukkingen.

Hoe diep de frustratie daarover zat, maakte premier Lars Lokke Rasmussen vorige maand duidelijk. Hij had nog niet eens nieuwe verkiezingen uitgeschreven, maar liet al onomwonden weten dat hij niet piekerde over samenwerking met de populisten, ook niet als zij uit hun gedoogrol zouden komen. „Als ik vond dat de Deense Volkspartij deel zou moeten uitmaken van de regering, zou ik me inzetten om zo’n regering te vormen. Ik wil doorgaan met een liberaal-conservatieve regering en daar zal ik me voor inzetten. De Deense Volkspartij komt niet in de regering”, zei hij getergd.

De kiezer deelt zijn frustratie niet. De Deense Volkspartij staat in de peilingen op dezelfde hoogte als bij de vorige verkiezingen in 2007. Het is de kleinste regeringspartij, de Conservatieve Volkspartij, die de grootste klap krijgt. De fractie wordt vermoedelijk ongeveer gehalveerd.

Daardoor verliest het Deense model zijn meerderheid in het parlement. In de peilingen heeft een links blok van de Sociaaldemocraten, de Socialistische Volkspartij, de Sociaal-Liberale Partij en de Rood-Groene Alliantie een grote voorsprong. De leidster van de sociaaldemocraten, Helle Thorning-Schmidt, wordt zo goed als zeker premier. Na 10 jaar neemt Denemarken afscheid van zijn eigen model.