Wiarda stelde zaterdag in een interview met de Haagsche Courant dat een andere opvatting van normen ook vraagt om een andere straf. „De wet is voor iedereen gelijk, maar de behandeling van allochtonen kan om een andere stijl vragen dan die van autochtonen.”

Wiarda noemt als voorbeeld huiselijk geweld, waarbij een autochtone dader kan kiezen tussen straf of therapie. Een allochtoon zou in dit geval minder snel zijn straf moeten ontlopen, vindt Wiarda. „En waar je de autochtone scholier een voorwaardelijke straf geeft, moeten allochtone jongeren misschien al meteen naar de tuchtschool. Ook in de eigen kringen van allochtonen hoor je die geluiden.”

Dat hij met zijn opvattingen tornt aan het uitgangspunt dat iedereen in Nederland voor hetzelfde vergrijp in principe dezelfde straf krijgt, neemt Wiarda voor lief. „Want door toepassing van het gelijkheidsbeginsel discrimineren wij.”

Hij erkent dat zijn pleidooi lastig te verwezenlijken zal zijn. „Het is een moeilijk verhaal in deze tijd van mensenrechten. In de uitwerking gaat het mij ook een beetje boven de pet.” Maar hard nodig is het wel, vindt hij, want Haagse politiemensen hebben het moeilijk met allochtonen. „Ze worden hopeloos van die Marokkaanse jongens, ze raken gedeformeerd.”

In de politiek vindt Wiarda’s pleidooi geen gehoor. Etnische groepsachtergrond mag geen rol spelen, wel mogen rechters kijken naar individuele omstandigheden, zeggen de meeste Tweede-Kamerfracties. Het voorstel van Wiarda is „te gek voor woorden”, meent PvdA-kamerlid Albayrak. „Dit leidt tot rechtsongelijkheid.”

Ook wat het CDA betreft moet het strafrecht voor iedereen gelijk zijn. „Rechters zijn in de praktijk mans genoeg om ook naar de persoon te kijken”, aldus kamerlid Van Haersma Buma.

VVD-woordvoerster Griffith vindt het „nogal gemakkelijk” van Wiarda om dit bij zijn vertrek aan te snijden. Bovendien ondergraaft Wiarda zijn eigen stelling door aan te geven dat het wat mensenrechten betreft een moeilijk verhaal is, meent zij.

De LPF vindt het „moedig” en heeft er respect voor dat Wiarda zich bemoeit met het debat hierover. Maar inhoudelijk is de partij het er niet mee eens. Het komt neer op discriminatie in het strafrecht en dat kan niet, aldus LPF’er Eerdmans.

Korpsbeheerder en burgemeester Deetman van Den Haag deelt de opvattingen van de korpschef niet. „In Nederland is iedereen gelijk voor de wet. Daar wil ik aan vasthouden.”

Een woordvoerder van het college van procureurs-generaal, de landelijke leiding van het openbaar ministerie, sluit zich hier bij aan. „Wat helpt bij bestrijding van criminaliteit is maatwerk in de opsporing. Dan kun je adequaat reageren. Maar wat niet helpt is om verschillende bevolkingsgroepen verschillend te straffen.”

Ook een woordvoerster van Forum, instituut voor multiculturele ontwikkeling, wijst het idee van Wiarda van de hand. „Als je strenger wilt straffen, moet dat voor iedereen gelden. En als er al een groep allochtonen is die taakstraffen of een therapie te licht vindt, dan denken andere groepen allochtonen daar misschien weer heel anders over.”

Wiarda vertrekt per 1 juli bij de politie Haaglanden om twee jaar lang verantwoordelijk te worden voor Europese politiesamenwerking ter voorbereiding van het Nederlands EU-voorzitterschap.