Willeme (1952) kreeg eind 2009, begin 2010 twee telefoontjes uit Nordhorn, een net over de grens bij Overijssel gelegen Duitse gemeente. „Een was van de christendemocratische CDU en een van Pro Grafschaft, een plaatselijke belangenpartij. Beide partijen vroegen mij als kandidaat voor de burgemeestersverkiezingen.”

Het bijzondere was dat beide partijen niet van elkaar wisten dat ze Willeme benaderden. Een halfjaar lang sprak de Denekamper met de twee partijen, „de ene vrijdag met de ene partij, de andere vrijdag met de andere.”

In de gesprekken gaf Willeme aan dat hij, als hij zou worden gekozen, geen burgemeester van één partij wilde zijn. „In Duitsland is de burgemeester een zogenaamde partijsoldaat. Hij is in de eerste plaats burgemeester voor de partij die hem als kandidaat naar voren heeft geschoven. Dat wil ik niet zijn. Ik wil er voor iedereen zijn, voor de ondernemer en voor de alleenstaande moeder. Iedere burger moet het vertrouwen hebben dat hij bij mij een gewillig oor vindt.”

Na een halfjaar stelde Willeme de partijen ervan op de hoogte dat ze hem beide wilden. De twee partijen vonden dat prima. De liberale FDP steunt hem inmiddels ook als kandidaat. Willeme moet het opnemen tegen sociaaldemocraat Thomas Berling, de directeur van de plaatselijke dierentuin.

Als Willeme burgemeester wordt, moet dit een zekere genoegdoening voor hem betekenen. In het verleden was hij burgervader van het nabijgelegen Dinkelland. In 2007 zegden de drie wethouders echter het vertrouwen in hem op. De gemeenteraad stemde met de kleinst mogelijke meerderheid in met het ontslag, waarna de bevolking in opstand kwam. Driekwart van de burgers droeg Willeme op handen. „Uiteindelijk ontsloeg de toenmalige minister Ter Horst mij in 2008 op de meest eervolle wijze.”

Waarom wilde het CDU u als kandidaat? Waren er binnen de partij geen andere mensen?

„Het CDU had vier goede kandidaten, maar ze vonden mij extraplus. Ze hebben gezien wat ik in Dinkelland allemaal voor elkaar kreeg, dat was een welgestelde gemeente. Nordhorn, een oude industriestad met 54.000 inwoners, is redelijk arm. Bovendien kenden ze me in Nordhorn nog als voorzitter van de grensoverschrijdende organisatie Euregio. Dat ik in Nederland werd ontslagen, hebben ze overigens nooit goed begrepen.”

Is het burgemeesterschap in Duitsland niet meer een erebaan?

„Dat was het in het verleden. Voor pakweg 1990 was een burgemeester iemand die Sinterklaas binnenhaalde en alle officiële openingen verrichtte. Daarnaast was er de zogenaamde Stadtdirektor. Dat was degene die inhoudelijk bezig was. Die twee functies zijn in elkaar geschoven. Anders dan in Nederland combineert een burgemeester de functies van de Nederlandse burgemeester, de wethouders en van de gemeentesecretaris.”

Hoe liggen uw kansen voor aanstaande zondag?

„Officiële peilingen zijn er niet, dus moeten we het doen met schattingen. Afgelopen voorjaar, toen bekend werd dat ik mij kandidaat stelde, stond Berling op 80 procent van de stemmen en ik op 20. Maar we vermoeden dat ik door een inhaalrace nu langszij lig. De verkiezingen leven enorm. Bij het slotdebat afgelopen vrijdagavond waren 900 mensen.”

Een Nederlander als burgemeester van een Duitse gemeente is dus geen probleem?

„Nou, dat is het wel voor de burger. Ook mensen die normaal CDU stemmen, zeggen niet op mij te zullen stemmen. Anderzijds zeggen SPD-aanhangers dat ze mij als burgemeester willen.

Toen ik onlangs op straat folders uitdeelde, riep een vrouw tegen me: „Wat, een Hollander hier? Eruit met hem!” Ik ben daarop het gesprek met haar aangegaan. Dan krijg je begrip, maar haar stem zal ze mij niet geven. Dat weet ik. Bij een bezoek aan een verpleeghuis stond een bewoonster op en zei: „U bent de beste kandidaat, maar ik stem u niet, want u bent een Nederlander.””

U lijkt te rekenen op een nederlaag?

„Als ik niet word gekozen, zal ik niet zwaar teleurgesteld zijn. De eerste keer dat iets wordt geprobeerd –in dit geval een Nederlander als kandidaat-burgemeester van een Duitse gemeente– is vaak niet direct een succes. Toch zal ik met tevredenheid op deze tijd terugkijken, want we zijn grensoverschrijdend bezig geweest.”

Als u toch wordt gekozen, verlaat u Denekamp en gaat u in Nordhorn wonen?

„Ik mag in Nederland blijven wonen, maar ik vind dat waar je werkt je ook moet wonen. Dus ga ik zo nodig naar Nordhorn.”