Hongaarse kerken naar de rechter wegens religiewet
BOEDAPEST – Zestien Hongaarse kerken zijn deze week naar het constitutioneel gerechtshof gestapt in verband met de omstreden religiewet die het Hongaarse parlement onlangs heeft aangenomen. Onder de nieuwe wet, die per 1 januari 2012 van kracht wordt, verliezen zij en honderden andere godsdienstige groeperingen hun kerkelijke status.
De nieuwe wet bepaalt dat nog slechts 14 van de 358 religieuze gemeenschappen door de overheid worden erkend. Dit houdt onder andere in dat meer dan 300 kerkgenootschappen en maatschappelijke organisaties als scholen en ziekenhuizen straks geen staatssubsidie meer ontvangen.
Wel is het mogelijk een aanvraag tot erkenning in te dienen. Volgens de Hongaarse regering is de wet vooral bedoeld om belastingontduiking en fraude tegen te gaan.
Tot de veertien denominaties die hun registratie behouden, behoren onder meer de –traditionele– Hongaars-Gereformeerde Kerk, de Rooms-Katholieke Kerk, lutheraanse en oosters-orthodoxe kerken, alsook de joodse gemeenschap.
De Hongaarse Methodistenkerk en de islamitische gemeenschap worden niet langer erkend. Ook kleinere evangelische gemeenten dienen zich opnieuw te laten registreren.
Dat laatste is niet eenvoudig. Kerken moeten ten minste duizend aanhangers hebben en minstens twintig jaar in Hongarije actief zijn. Alleen een tweederdemeerderheid van het parlement kan aanvragen goedkeuren.
De op 12 juli aangenomen religiewet doet critici denken aan het communistische tijdperk. Weliswaar is het onwaarschijnlijk dat de politie bij ‘illegale’ bijeenkomsten zal binnenvallen, maar de wet treft wel tienduizenden arme Hongaren die afhankelijk zijn van sociale programma’s die door de kerken worden georganiseerd. Onder hen bevinden zich veel zigeuners, ook bekend als Roma. De staat stopt met het ondersteunen van niet-erkende kerken. Ook belastingvoordelen vallen weg.
„We zijn geschokt te horen dat wij en zeker 250 andere, eerlijk werkende christelijke kerken van hun kerkelijke status worden beroofd”, schrijven de kerken in een brandbrief aan premier Viktor Orban, president Pal Schmitt en parlementsvoorzitter Laszlo Köver.
Orbans centrumrechtse kabinet zou het vertrouwen van kerkelijke kiezers hebben beschaamd. „De wet druist in tegen het basisprincipe van religieuze vrijheid”, is „onethisch” en „schendt de grondwet”, aldus de kerken.
Recent hebben vijftien vooraanstaande Hongaren al in een open brief aan de Europse Unie laten weten zich ernstig zorgen te maken over de nieuwe religiewet. De Amerikaanse mensenrechtenorganisatie Freedom House riep Hongarije op de wet in te trekken.
