Politieke rel treft Hongaarse kerk
De Hongaars Gereformeerde Kerk, die onder druk is komen te staan wegens banden met een mogelijk antisemitische partij, de MIEP, geeft predikanten twee weken de tijd hun politieke affiniteit kenbaar te maken. Als predikanten daarna nog lid zijn van de partij of politiek actief blijven, worden ze geschorst.
Dat heeft een vertegenwoordiger van de geschillencommissie van het kerkgenootschap, Zita P. Toth, gezegd. Het ultimatum komt een halfjaar nadat de gereformeerde predikant en vice-voorzitter van de Hongaarse Gerechtigheid en Leven Partij (MIEP), Lorant Hegedus jr., een voorwaardelijke gevangenisstraf van achttien maanden kreeg wegens het aanzetten tot haat jegens de Joodse gemeenschap.
In het gewraakte MIEP-partijblad Reveille had Hegedus vorig jaar geschreven dat zij „weer komen van de kant van de Jordaan (rivier) naar de oever van de Donau (rivier) om Hongaren nog een trap” te geven. „Sluit ze uit! Als u dat niet doet, doen zij het met u,” aldus Hegedus. Zijn vader, bisschop Lorant Hegedus, verdedigde zijn zoon als zou die louter hebben gereageerd op andere publicaties.
Behalve Hegedus waren er nog twaalf andere predikanten actief voor de MIEP, hoewel volgens Toth „drie of vier” kerkleiders zich nu hebben teruggetrokken uit de omstreden partij, die vorig jaar alle parlementszetels verloor. Toth: „Als iemand christelijk is, kan hij zulke meningen (over het Joodse volk; red.) niet hebben. In de huidige tijd moeten wij duidelijk zeggen tegen de mensen dat de kerk niet alleen tolerant, maar ook christelijk is.”
Antisemitisme is een gevoelig thema in Hongarije, dat nauw samenwerkte met nazi-Duitsland. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden 600.000 Hongaarse Joden gedood. Hoewel de gereformeerde synode in het land zich al enkele jaren na de val van het communisme uitsprak tegen het partijlidmaatschap van predikanten en bisschoppen, heeft de MIEP-rel de discussie opnieuw doen oplaaien, aldus Toth.
De Nederlandse directeur van het in Boedapest gevestigde Protestantse Instituut voor Zending Studies, Anne-Marie Kool, is blij met de houding van de gereformeerden. „Je mag gemeenteleden best bewust maken van hun rol in de maatschappij. Maar als je aan partijpolitiek gaat doen, werkt dit alleen maar splitsing in de hand”, zegt ze in een reactie.