Iran weigert strengere inspecties
Iran ziet voorlopig geen reden om akkoord te gaan met strengere inspecties van zijn lopende nucleaire programma. Het Internationale Atoomenenergie Agentschap (IAEA) heeft Teheran daartoe donderdag weliswaar opgeroepen, maar volgens Iran heeft het IAEA evenzeer gezegd dat het alleen vreedzame bedoelingen heeft met zijn programma.
Zowel de Amerikaanse nieuwszender CNN als het Iraanse persbureau IRNA berichtte vrijdagnacht dat Washington en Teheran de reprimande van het IAEA elk op hun eigen manier uitleggen. De Amerikaanse regering is tevreden met de uitlatingen van het agentschap en vindt dat Teheran nu beter met de inspecties moet meewerken.
President Bush zei eerder deze week dat hij niet zal tolereren dat Iran kernwapens maakt. Iran zegt niet van plan te zijn zulke wapens te maken, maar met zijn programma alleen kernenergie te willen opwekken.
Volgens IRNA zal Teheran blijven meewerken aan de „reguliere inspecties” van het IAEA. Het hoofd van het Iraanse atoomprogramma, Gholam Reza Afgazadeh, heeft verklaard dat „het IAEA blij is met de medewerking van Iran en dat het het Iraans standpunt steunt dat het programma alleen vreedzame doeleinden heeft.”
Volgens IAEA-baas Al-Baradei is er „brede overeenstemming” onder de leden van zijn instituut over strengere inspecties in Iran. Teheran bestrijdt dat en zegt dat veel leden van het 35-kopppige bestuur die mening helemaal niet zijn toegedaan. Volgens Iran wil slechts „een aantal landen” zijn zin doordrukken. Het doelde daarmee vooral op de Verenigde Staten.
De verklaring van Al-Baradei was onderdeel van een rapport dat het agentschap onder zijn leiding heeft opgesteld en donderdag heeft vrijgegeven. Hierin gaat het IAEA nader in op de „tekortkomingen” in de uitvoering van het Iraanse nucleaire programma. Teheran zou onder meer de import van 1,8 ton uranium in 1991 niet hebben gemeld.
Het IAEA is ook ontstemd over het uitblijven van informatie over de (voorgenomen) bouw van een onderzoeksreactor en een verrijkingsinstallatie. Het rapport, dat minder hard van toon is dan de Amerikanen hadden gewild, roept Teheran op een extra protocol bij het non-proliferatieverdrag te tekenen.
Het verdrag verbiedt de verspreiding van kernwapens en is door Iran ondertekend. Het extra protocol maakt het voor IAEA-inspecteurs mogelijk om alle nucleaire installaties in het land te bezoeken, ook onaangekondigd. Teheran heeft eerder gezegd en ook donderdag weer bevestigd dit protocol te willen ondertekenen, maar alleen als het westerse technische steun krijgt voor zijn programma.
De VS wilden dat het IAEA zou vaststellen dat Iran het non-proliferatieverdrag had geschonden. De zaak zou dan aanhangig kunnen worden gemaakt bij de Veiligheidsraad. Voor die lijn kregen de Amerikanen echter te weinig steun.