De Knesset nam maandag met 47 tegen 38 stemmen de boycot­wet aan. De wet bepaalt dat personen of organisaties die oproepen tot een boycot van Israël of de nederzettingen aansprakelijk kunnen worden gesteld door de slachtoffers van een boycot. Tegenstanders van de wet zeggen dat de vrijheid van meningsuiting in het geding is.

Weinstein zei eerder deze week dat hij bereid is de wet te verdedigen voor het hoog­gerechtshof, hoewel hij bedenkingen heeft bij de wet.

Professor Alon Harel, hoog­leraar aan de Hebreeuwse universiteit van Jeruzalem en een van de initiatiefnemers van de petitie, zegt dat de procureur-generaal in Israël relatief onafhankelijk is. Als deze een wet niet tegenover het hooggerechtshof kan ver­dedigen, dan is het voor het hof veel gemakkelijker deze af te wijzen. Volgens de hoogleraar kan de boycotwet echter ook door de hoogste rechtbank worden afgewezen als de procureur-generaal zich niet tegen de wet verzet.

Israël heeft geen grondwet, maar basiswetten, die een constitutionele functie hebben. De wetten die parlementariërs maken, moeten in overeenstemming zijn met deze basiswetten. Het hooggerechtshof ziet erop toe dat dat gebeurt.

De basiswet op de menselijke waardigheid en vrijheid maakt geen specifieke melding van de vrijheid van meningsuiting, maar beschermt wel de vrijheid van burgers in het algemeen. Op grond daarvan kan het hof de boycotwet verbieden.

Harel zegt dat de boycotwet slechts deel uitmaakt van een lange serie wetten die in het parlement worden ontworpen. In deze voorstellen ziet hij een poging van de meerderheid om de minderheid te tiranniseren.

„Deze wet beschouwen we niet als een poging van de parlementaire meerderheid om haar beleid uit te voeren, wat volkomen legitiem is, maar als een poging om de oppositie sancties op te leggen en haar monddood te maken. Dat is een zeer ernstig en gevaarlijk proces. Ik vind dat we dat in de kiem moeten smoren.”

Een andere wet die in de maak is, bepaalt dat het parlement de bevoegdheid krijgt een onderzoek in te stellen naar de fondsenwerving van linkse organisaties en mensenrechten­organisaties. De Knesset zal naar verwachting volgende week stemmen over dit voorstel van de partij Yisrael Beiteinu. Premier Netanyahu heeft gezegd tegen de wet te zijn. Een aantal mensen­rechtenorganisaties heeft laten weten niet mee te zullen werken aan een onderzoek. Een aantal volksvertegenwoordigers zou ook graag zien dat het rechterlijke apparaat aan macht inboet ten gunste van de uitvoerende en de wetgevende macht. „Er bestaan wetsvoorstellen die de onafhankelijkheid van het rechts­systeem in Israël bedreigen”, zegt Harel. „Deze voorstellen vormen het begin van een proces dat de onafhankelijke rechterlijke macht erodeert.”

Harel vermoedt dat de Knesset de laatste tijd omstreden wetsvoorstellen lanceert vanwege een competitie tussen de Likud en Yisrael Beiteinu, „een extreem rechtse politieke partij in de Knesset. Beide fracties beconcurreren elkaar om stemmen.”

Ook de voorzitter van de Knesset, Reuven Rivlin van de Likudpartij, is verontrust over de omstreden wetsvoorstellen. Hij schreef gisteren in de krant Ha’aretz dat hij tegen de boycotwet is en dat er betere manieren zijn om een boycot te bestrijden. De boycotwet kan volgens hem de constitutionele proef niet doorstaan. De wet dreigt Israëls internationale reputatie te schaden en degenen in de kaart te spelen die de kwaliteit van de democratie van de Joodse staat bekritiseren. De boycotwet kan volgens Rivlin een averechts effect hebben. „Zij die tot nu toe Israël niet geboycot hebben, zullen het nu doen.”

Rivlin leek dicht bij huis gelijk te krijgen. De Israëlische beweging Vrede Nu is een Hebreeuws­talige Facebookgroep begonnen met de slogan ”Vervolg mij, ik boycot producten uit neder­zettingen”. Gister­middag hadden bijna 8000 mensen ”Vind ik leuk” op de pagina aangeklikt.