„Prediking van het oordeel is wapen tegen gehoorcrisis”
OLDEBROEK – Ruim honderd mensen bezochten woensdag in ’t Loo bij Oldebroek de zomermiddagbijeenkomst in de hervormde Maranathakerk. Daar spraken ds. P. Molenaar en ds. K. J. Kaptein, beiden uit Lunteren, over de gehoorcrisis in de prediking.
De bijeenkomst werd geopend door de voorzitter van de organiserende Nederlands Hervormde Mannenverenigingen op Gereformeerde Grondslag, streek Nunspeet, ds. A. Snoek uit Oosterwolde.
Hij mediteerde kort over Romeinen 10:6-17 en Handelingen 16:9-15. „Als het goed is, is het een vreugde om naar Gods huis te gaan. Dat lijkt vandaag de dag af te brokkelen. De kerkdienst moet op allerlei wijze interessanter gemaakt worden. Maar het is Gods welbehagen om door de dwaasheid van de prediking mensen te trekken naar Zijn wonderbaar Licht. Dan is er tweeërlei ontvangst. Of we buigen, of er vindt verharding en verwijdering plaats.”
Horen en geloven
Ds. P. Molenaar sprak over het thema ”horen en geloven”. Hij ging in op de ik-cultuur in de samenleving, de kerkelijke en geestelijke crisis. De Lunterse predikant zei veel oppervlakkigheid onder kerkgangers te bespeuren. „Er is geen belijden van schuld meer. Kerkdiensten verkleuteren, zeg ik met prof. A. van de Beek. Ik val hem bij waar hij zegt: „als een kind een taal moet leren, moet het daarmee in aanraking komen vanaf de jonge jaren”.”
In de eredienst dient de heiligheid van God centraal te staan, aldus ds. Molenaar. „We moeten buigen. Samuel leerde om te zeggen: spreek Heere, want uw knecht hoort. Het geloof is uit het gehoor en het gehoor uit de wet Gods.”
Het geestelijk leven van Gods kinderen begint niet met zien, maar met horen, aldus ds. Molenaar. Hij wees op het Bijbelboek Hebreeën. Daar staat in het vierde hoofdstuk, dat hij voorafgaand aan zijn referaat liet lezen, hoe de gemeente in crisis verkeerde. „Van binnen verzwakte het geloofsleven en van buiten waren aanvallen. En juist dan wijst de apostel er op dat de Heere juist in tijden van neergang de boodschap centraal stelt: ”Hoort en uw ziel zal leven.” Dat zien we de hele Bijbel door. Bij de schepping, Mozes, Jozua, bij David en hier ook in het Nieuwe Testament.”
Een natuurlijk mens hoort graag datgene wat hem aanstaat. Ds. Molenaar: „We leven in de tijd van een oordeel dat we niet horen. Dat kan ten diepste worden opgelost door de prediking van het oordeel. Als dienaren van het Woord mogen we ons afvragen: zijn we bezig met meditatie, gebed en studie met betrekking van de grote dingen van God. Er ligt een lijn van elke preekstoel naar de rechterstoel van Christus. Verstaan wij die heilige tegenwoordigheid?”
De predikant pleitte voor een prediking die al het menselijke afsnijdt. „Christus hanteert het zwaard van het Woord. Geborgenheid in het geestelijk leven kan alleen plaatsvinden als de verborgen schuilhoeken van ons hart openbaar komen. Er is geen ontdekking van de zonde dan door het scheermes van het Woord.”
De predikant wees er op dat in de grondtekst van Hebreeën 4 vers 12 een woord gebruikt wordt dat wijst op een slachtmes. „In de slacht van het offerdier lag een geweldige prediking: zonder bloedstorting geen vergeving. Zoals het dier onthalst werd, was dat een teken dat ook wij allen de dood verdienen omdat we schuldig staan aan al Gods geboden. Het hoofdstuk eindigt echter met de grote Hogepriester, Die de schuld droeg en de zonde verzoende. Als we dat leren wat dat betekent wordt Hij gepast en genoegzaam. Waar het zwaard van de Geest komt, wordt het Pinksteren en ontstaat de vraag: Wat moet ik doen om zalig te worden. Maar daar ligt ook de ruimte van de mogelijkheid daarvan. Dan beamen we: zelf heb ik niets om in te brengen. Alleen genade blijft dan over. Als we dat vrijmoedig belijden is dat geen vrijpostigheid, maar een kinderlijk belijden. Daarom blijft zonde en genade de gouden draad, voor kind en volwassene.”
Horen en Leven
Ds. K. J. Kaptein uit Lunteren sprak over het thema ”horen en Leven”, naar aanleiding van Jesaja 55:1-13. „De Heilige Geest maakt ons leerlingen, opdat wij het Woord ontvangen en bewaren”, aldus de predikant. „Toen Adam en Eva hun oor leenden aan de vorst der duisternis verloren ze het leven. Wat een wonder van Gods genade dat hij desondanks zijn Woord liet horen en nog zondaren trekt vanuit de duisternis tot het licht.”
In Jesaja 55 is als het ware het beeld zichtbaar van een waterverkoper. „Hij doet er alles aan om de aandacht van het publiek te trekken. Zo doet de Heere er werkelijk alles aan om ons op het hart te binden dat luisteren belangrijk is. Niets is erger, brutaler, goddelozer, dan niet op te letten wat op God zegt. Alsof het niet de moeite waard zou zijn. Dan zijn we als het volk Israël, waarvan in Psalm 81 klinkt dat het niet naar Gods Stem wilde horen.”
De predikant pleitte voor een aandachtig luisteren wanneer Gods Woord wordt verkondigd. „Satan neemt het gezaaide zaad zo weer weg. Daarom zegt Jesaja: Neigt uw oor, en komt tot Mij, hoort, en uw ziel zal leven. We luisteren naar zoveel dingen. Hoe vaak is dat geen tijdverspilling? De Heere zegt: luister naar je Formeerder. Door het horen van het Woord wil God mensen zaligmaken.”
Niet alleen in de rechtvaardigmaking, maar ook in de heiligmaking is horen essentieel, aldus ds. Kaptein. „Het geestelijke leven begint en eindigt met ”spreek Heere, want uw knecht hoort.” Martha moest leren luisteren aan Christus voeten. Dat is de hoogste stand in het geestelijke leven. Christus is de Ware Wijnstok. Die in Hem blijft draagt veel vrucht.”
Als we niet willen horen, wijst Christus ons eenmaal af, zei ds. Kaptein. „Nu klinkt nog het Evangelie: Hoort en uw ziel zal leven. Wij lopen met ons spreken aan alle kanten vast. Wij moeten steeds weer leren wat de dichter van Psalm 138 zegt: Als ik wandel in het midden van de duisternis, maakt Gij mij levend. Daarom, als u nog in duisternis wandelt, vertrouw op de Heere. Hij laat nooit varen wat Zijn hand begon. Dan mag ons loflied zijn: Ik roem in God, ik prijs ’t onfeilbaar Woord, ik heb het zelf uit Zijnen mond gehoord .
AANVULLING 8 juli 2011: In bovenstaand artikel wordt aangehaald dat Ds. P. Molenaar meent dat de prediking van het oordeel een middel is tegen de gehoorcrisis. De predikant deed hier een oproep om ontdekkend pastoraal te prediken als middel tegen de gehoorcrisis.