Duisenberg dreigde ECB-post te laten varen
Duisenberg heeft vlak voor zijn benoeming tot president van de Europese Centrale Bank (ECB) gedreigd zijn kandidatuur in te trekken. Hij was ontstemd over de opstelling van de Franse president Jacques Chirac bij de benoeming.
Dat blijkt uit de biografie die vrijdag over de Nederlandse topbankier is verschenen. De benoeming was inzet van een strijd die in mei 1998 binnen de Europese Raad in Brussel een hoogtepunt bereikte. Centraal stond de vraag hoe lang de Nederlander als president van de ECB zou aanblijven. Voor de functie geldt een termijn van acht jaar. Chirac vond twee jaar genoeg voor Duisenberg, maar bereikte een compromis van vier jaar met de toenmalige premier Kok en de Duitse bondskanselier Kohl.
Deze overeenkomst werd echter gedwarsboomd door de president van de Duitse Bundesbank, Hans Tietmeyer, en Duisenberg zelf, die geen ’zetbaas van de politiek’ wilde worden. Dat was voor Chirac weer onaanvaardbaar. Over Duisenbergs eisen zei de Franse president volgens de auteurs van de biografie letterlijk: „Ik laat me niet chanteren door een klein ambtenaartje.”
Uiteindelijk rolde er een overeenkomst uit de bus waarmee alle partijen konden leven en waarin Duisenberg zelf aangaf de gehele ambtstermijn van acht jaar niet te zullen uitzitten. De Fransen hielden steeds vol dat dat betekende dat hij halverwege de termijn van acht jaar, dus in het voorjaar van 2002, zou opstappen.
Inmiddels is Duisenberg nog steeds in functie en blijft hij zelfs langer aan dan de bedoeling was. Op verzoek van niemand minder dan Chirac zelf deed Duisenberg begin vorig jaar een vroege aankondiging van een laat afscheid, zo blijkt uit het boek. Hij zou vertrekken op 9 juli van dit jaar, zijn 68e verjaardag. Chirac wilde een datum, uit vrees voor stemmenverlies bij de presidentsverkiezingen vorig jaar als zijn volk geen vooruitzicht had op de benoeming van een Fransman als opvolger van Duisenberg.
Duisenberg zou dus ruim een jaar na het door Frankrijk gewenste tijdstip vertrekken, maar uitgerekend de Fransen vroegen hem eerder dit jaar nog wat langer aan te blijven. Zijn beoogde opvolger en in 1998 de Franse tegenkandidaat, Jean-Claude Trichet, is nog steeds in een proces verwikkeld wegens zijn rol in het schandaal rond de vroegere staatsbank Crédit Lyonnais. In die zaak komt pas later deze maand een uitspraak. De Fransen hebben er daarom belang bij Duisenberg nog wat langer te laten zitten om bij vrijspraak van Trichet een soepele overgang mogelijk te maken.
De biografie Wim Duisenberg, ”Van Friese volksjongen tot Mr. Euro”, is geschreven door de journalisten Bruno de Haas en Cees van Lotringen en bevat een nauwgezette beschrijving van de loopbaan van de bankier. Duisenberg nam het boek vrijdag hoogstpersoonlijk in ontvangst uit handen van Wellink, zijn opvolger als president van De Nederlandsche Bank.