Britten naar de stembus over kiesstelsel
LONDEN (ANP) – In Groot-Brittannië zijn donderdag de stembureaus opengegaan voor een referendum, het eerste in 36 jaar. De Britse kiezers mogen hun mening geven over een plan voor een ander kiesstelsel.
Opmerkelijk is dat de premier tegen het idee is, net als heel zijn Conservatieve Partij en een deel van de Labour-oppositiepartij. Het plan voor een alternatief kiesstelsel komt van de Liberaal-Democratische Partij van vicepremier Nick Clegg.
Het voorstel is dat de kiezers voortaan ook aangeven welke kandidaat hun tweede of derde voorkeur heeft bij verkiezingen voor de Britse Tweede Kamer, het House of Commons. De tweede en derde voorkeur kan de doorslag geven, als een kandidaat niet de meerderheid heeft behaald in zijn kiesdistrict. Nu wint in elk kiesdistrict steeds de kandidaat met de meeste stemmen, ook als dat niet de meerderheid is (het ‘first past the post’-systeem).
Volgens een opiniepeiling die woensdag bekend werd, neigen de meeste kiezers ernaar het huidige systeem te behouden. De stembureaus blijven open tot 23 uur Nederlandse tijd. De uitslag wordt pas vrijdag aan het einde van de dag verwacht.
Onzeker is nog wat er met de uitslag van het referendum gebeurt als er toch een ‘ja’ uit de bus rolt. „Als er slechts een kleine meerderheid is, maar een opkomst van slechts 20 procent, vinden we de uitslag moeilijk te accepteren”, zei een Conservatief parlementslid.
Veel Britten stemmen donderdag tegelijk voor gemeenteraden en de parlementen van Schotland, Wales en Noord-Ierland. Vooral in Schotland wordt de roep om onafhankelijkheid steeds sterker. In de peilingen heeft de regerende Scottish National Party (SNP) een straatlengte voorsprong genomen op de andere partijen. De Groenen, die ook voor onafhankelijkheid zijn, lijken eveneens fors te gaan winnen. Samen krijgen de partijen waarschijnlijkheid een absolute meerderheid in het Schotse parlement.