Basken ruziën met Madrid over geld
Een sluimerend conflict over geld en medezeggenschap heeft donderdag geleid tot een ernstige ruzie tussen de regionale Baskische regering in Vitoria en de centrale Spaanse regering in Madrid.
Vitoria weigert een deel van de grondwettelijke betalingen aan Madrid te doen, zolang de centrale regering de Basken niet meer medezeggenschap geeft in Europese zaken. Dat hebben Spaanse media donderdag gemeld.
De Baskische regering heeft binnen Spanje een verregaande autonomie, maar is van mening dat zij binnen de Europese Unie te weinig te zeggen heeft. De centrale regering vreest dat zij minder invloed krijgt op de Europese politiek als de Basken meer zeggenschap binnen de EU krijgen.
Dat conflict is nu uitgelopen op een ruzie over geld, waarbij de ”Cupo” (het quotum), de ’portie’ geld die de Basken aan Madrid moet afstaan, centraal staat. Vitoria int zelf de belastingen in Baskenland. Een deel daarvan moet de stad aan Madrid afstaan.
Volgens Spaanse media wil de Baskische premier Ibarretxe slechts 907,5 miljoen euro aan Madrid betalen. Officieel moet Baskenland dit jaar echter 1147,9 miljoen euro als Cupo aan de centrale regering betalen.
De Spaanse minister van Financiën, Cristóbal Montoro, noemt de Baskische weigering om alles te betalen „een absurd, belachelijk en hol politiek gebaar dat onuitvoerbaar is.” Montoro wijst erop dat de Baskische regering zich aan de grondwet moet houden en dus het volledige bedrag moet betalen.
Maar volgens Ibarretxe is het Baskische voorstel wel degelijk uitvoerbaar. Hij verwijst daarbij naar een wet uit 1997. Het is onduidelijk of de Baskische regering de zaak voor de rechter wil uitvechten. Madrid zegt het conflict aan de onderhandelingstafel te willen oplossen.
De grootste politieke beweging van Baskenland, regeringspartij PNV, probeert via politieke wegen meer onafhankelijkheid van Madrid te bereiken. De centrale Spaanse regering is nu verantwoordelijk voor de buitenlandse politiek en voor defensie en eist daarom een deel van de Baskische belastingen. Dat is al jarenlang een doorn in het oog van veel Baskische nationalisten, die de Cupo als belangrijk instrument zien om hun eisen kracht bij te zetten. In het verleden gebeurde dat ook in 1983 en in 1987.