Vier opperrabbijnen en twee rabbijnen zaten dinsdagmiddag in het Sheraton Hotel op Schiphol zij aan zij om hun diepe bezorgdheid uit te spreken over het verbod op koosjere slacht waartoe de Tweede Kamer waarschijnlijk besluit. Ze kwamen uit Amsterdam, uit Antwerpen, uit Parijs, zelfs uit Amerika, en ze vertegenwoordigden „alle rabbijnen van West-Europa en Amerika” in een laatste poging de Nederlandse volksvertegenwoordiging te weerhouden van inperking van de Joodse godsdienst.

Koosjere slacht, daar gaat het over, wil voorzitter R. Eisenmann van de Joodse Gemeente van Amsterdam eerst gezegd hebben. „Niet over rituele slacht”, verwijst hij naar het opschrift dat het hotelpersoneel boven de ingang van zaal Jupiter 1 heeft gezet. „Wij doen niet aan rituelen; dit is wezenlijk voor ons. De term ritueel slachten is al een aantasting van wat we reeds 400 jaar doen.”

Vier eeuwen; verwijzingen naar de historie zijn er veel tijdens de persconferentie waarvoor de rabbijnen over de weg of door de lucht naar Schiphol kwamen. „Honderden jaren geleden zochten de Joden hun toevlucht in Nederland”, zegt opperrabbijn A. L. Ralbag, zelf afkomstig uit de Verenigde Staten. „De Joodse gemeente Amsterdam, de enige Joodse gemeente in Nederland waar de sjechita, de koosjere slacht, nog plaatsheeft, bestaat precies 375 jaar.”

Ralbag laat zijn toespraak-op-papier los en verheft zijn stem. „Wij zijn hier 400 jaar. U verwelkomde de Joden, u opende uw armen voor ons, u bent ons bastion, ons baken. Maar nu zijn we bedroefd; onze geest is gebroken. We hadden nooit verwacht dat in Nederland, land van de vrijheid, onze godsdienst zou worden gediscrimineerd.”

Hij steekt zijn handen omhoog. „Ik doe een dringend beroep op jullie, op parlement en volk, alstublieft, geef ons een kans onze godsdienst te blijven uitoefenen. De sjechita is de enige manier waarop ons vlees koosjer is.”

Koosjer –en dus zonder verdoving– slachten dieronvriendelijk, zoals de Partij voor de Dieren beweert in het wetsvoorstel waarover de Tweede Kamer moet beslissen? „Dierenwelzijn staat ook in het Joodse geloof voorop. De slacht is met voorzorgsmaatregelen omgeven. Het dier dient zo pijnloos mogelijk en met zo min mogelijk stress voor het dier te worden geslacht.”

En dat gebeurt, verzekeren de rabbijnen. „Wij behandelen dieren humaan. Tot het laatst toe krijgen ze eten. Vergelijk dat eens met de kratten vol halfdode kippen bij gewone slachterijen. Kom bij ons kijken, dan ziet u het verschil. Alleen een specialist die een lange opleiding achter de rug heeft, mag de koosjere slacht uitvoeren.”

Verdoofd slachten is niet altijd diervriendelijker, integendeel, zeggen de Joodse geestelijken. „Hoeveel leed veroorzaakt de haast in de bio-industrie? De verdoving gebeurt door een stroomstoot of door een pin in de hersenen te schieten. Er wordt heel vaak misgeschoten; dat veroorzaakt veel stress bij het dier. Het percentage mislukte slacht is in de reguliere slachterijen ook vele malen groter dan bij ons.” Opperrabbijn G. Bernheim (Frankrijk): „En wie zegt dat een bewusteloos dier geen pijn heeft? Daar is nooit onderzoek naar gedaan.”

Kom eens kijken; dat hebben de politici nooit gedaan, zeggen de rabbijnen. En dat zit hen dwars. „Het promotiefilmpje van de Partij voor de Dieren tegen rituele slacht is heimelijk opgenomen, in het buitenland, in een hallal-slachterij; niet bij ons.”

Wageningen Universiteit, dat dinsdag stelde dat onverdoofd slachten bij dieren veel stress en pijn veroorzaakt, moet het eveneens ontgelden. „Wageningen heeft nooit met ons gesproken. Wageningen baseert zich alleen op rapporten uit het buitenland. Een paar weken geleden trok de Partij voor de Dieren de geloofwaardigheid van Wageningen in twijfel omdat de conclusies over bijensterfte de partij niet aanstonden. Maar dat is de PvdD kennelijk vergeten nu ze steun zoekt voor een verbod op koosjere slacht.”

En Wageningen Universiteit? „Uit de voetnoten in hun rapport blijkt dat men de publicaties kent die het dierenleed bij koosjer slachten ontkennen. Maar die publicaties zijn niet in de conclusies verwerkt.”

Koosjer slachten gebeurt een halve dag per week, „dier voor dier, niet zoals in de industrie een heleboel tegelijk. Het gaat om 2500 tot 3500 dieren per jaar, slechts 1 procent van alle rituele slacht en slechts 1 promille van de totale slacht in Nederland”, somt opperrabbijn Jacobs op. Het vlees gaat naar zo’n 500 gezinnen en instellingen.

„Het gaat er niet om dat wij willen slachten”, geeft Jacobs het gesprek een verrassende wending. „Als Nederland vleeseten zou verbieden, zouden wij vegetariër worden, net als iedereen. Maar áls vlees eten mag en áls er geslacht wordt, willen we dat in vrijheid kunnen doen naar de regels van onze godsdienst. Wij kennen geen gebod om vlees te eten; alleen een verbod om het niet-koosjer te doen.”

„Ik hoop dat wij het geweten van het volk kunnen aanspreken”, zegt de hoogbejaarde opperrabbijn D. Liebermann (Antwerpen). „Zal Nederland het eerste land in West-Europa zijn dat de Joden op deze manier verdrijft of het leven onaangenaam maakt? Het doet me pijn dat men meer gevoelig is voor veronderstéld dierenleed dan voor de vrijheid van godsdienst. Het Joodse volk heeft al zoveel geleden; ik hoop dat hier geen lijden door Nederland aan wordt toegevoegd.”

Kan opperrabbijn Ralbag zich zo’n discussie in zijn thuisland Amerika voorstellen? „Amerikanen zijn zo gevoelig voor de mensenrechten dat Indianen zelfs een ontheffing van het marihuanaverbod kregen omdat het roken ervan een deel van hun religie is. Nee, ik kan me dit van Amerika niet voorstellen.” Jacobs: „Ik kon me dit van Nederland ook niet voorstellen.”

Kort na de persconferentie wordt duidelijk dat de Tweede Kamer alsnog naar vertegenwoordigers van de Joodse en islamitische groepen gaat luisteren: het verzoek van CDA, CU en SGP, die tegen het verbod zijn, om een hoorzitting, wordt ingewilligd. De VVD, die nog twijfelt, erkent dat dat luisterend oor er eerder had moeten zijn. Het nieuws kan opperrabbijn Ralbag nog juist bereikt hebben voordat hij weer in het vliegtuig naar Amerika stapte.