IJslanders zeggen nee tegen Icesaveakkoord
REIJKJAVIK (ANP) – Het Icesaveakkoord is afgewezen door de IJslandse bevolking. Zes op de tien IJslanders hebben in het zaterdag gehouden referendum tegengestemd, zo maakte het ministerie van Buitenlandse Zaken zondagmiddag de definitieve uitslag bekend. De IJslandse regering sprak zondag van een hoge opkomst, maar specificeerde dit niet.
De IJslandse regering benadrukt dat het altijd heeft getracht het geschil te goeder trouw en via onderhandeling op te lossen. Maar de uitslag kan alleen worden uitgelegd in de zin dat de IJslandse bevolking geen akkoord over terugbetaling wil goedkeuren tenzij er een duidelijke wettelijke verplichting is dit te doen, aldus de verklaring.
Een gang naar de rechter lijkt nu onvermijdelijk. Minister Kees Jan de Jager van Financiën gaf zondag aan dat het onderhandelen gedaan is. „Ik ben zeer teleurgesteld dat het Icesaveakkoord het niet gehaald heeft. Dat is niet goed voor IJsland en ook niet voor Nederland. De tijd van onderhandelen is nu voorbij. IJsland houdt de verplichting ons terug te betalen. De zaak is nu aan de rechter.”
Eerder tikte de vrijhandelsassociatie EFTA IJsland op de vingers omdat het niet voldeed aan de terugbetalingsafspraken met Nederland en het Verenigd Koninkrijk. De EFTA is een samenwerkingsverband tussen Liechtenstein, Noorwegen, IJsland en Zwitserland met als doel de onderlinge vrije handel te bevorderen. Tussen de EFTA en de Europese Unie zijn onderlinge afspraken gemaakt.
Ook de Nederlandse organisatie van gedupeerde spaarders, Icesaving, vindt een gang naar de EFTA onvermijdelijk. Woordvoerder Gerard van Vliet is er zeker van dat de vrijhandelsassociatie niet anders kan dan zeggen dat IJsland moet betalen.
Regeringspartijen CDA en VVD riepen zondag op voor de gang naar de rechter. Mark Harbers van de VVD bestempelde de uitslag als een koppig en dom besluit. Tweede Kamerlid Elly Blanksma van het CDA noemde het besluit politiek en economisch zeer onverstandig en schadelijk voor de reputatie van IJsland. Ronald Plasterk van de PvdA zei zondag dat IJsland zichzelf door het afwijzen van deze tweede, zeer soepele overeenkomst in een onmogelijke positie heeft gebracht.
IJsland is Nederland en het Verenigd Koninkrijk miljarden schuldig die deze landen hebben voorgeschoten om de spaarders van de omgevallen internetbank Icesave te compenseren. Voor Nederland gaat het om 1,3 miljard.
Inzet van het zaterdag gehouden referendum was de overeenkomst die Nederland en Groot-Brittannië met IJsland sloten over het terugbetalen van schulden, die de inmiddels failliete Landsbanki via internetbank Icesave achterliet bij spaarders. In maart vorig jaar werd ook al een referendum gehouden over terugbetaling van de Icesaveschulden. Toen stemden de IJslanders massaal (93 procent) tegen, waarna het voorstel van tafel ging.
De Jager zegt er onverminderd vanuit te gaan dat het geld terugbetaald zal worden, inclusief rente. IJsland zal nog altijd aan zijn internationale verplichtingen moeten voldoen, aldus De Jager.