„Nu is een incident of aangifte vaak de aanleiding om witwassen in de vastgoedsector te onderzoeken, maar daarbij is de kans groot dat de nette zakelijke crimineel nooit wordt gepakt”, menen de wetenschappers. Bij de informatiegestuurde opsporingsmethode die de twee hebben ontwikkeld, is die kans veel groter, stellen Unger en Ferweda.

Ze vinden dat opsporingsdiensten zich onder meer moeten richten op opvallende prijsveranderingen van onroerend goed en vervolgens moeten onderzoeken hoe dat kan. Ze krijgen dan beter en sneller in beeld of er sterke aanwijzingen zijn dat er iets niet in de haak is. Volgens Unger biedt een flinke prijsverandering de mogelijkheid om crimineel geld toe te voegen aan de vastgoedportefeuille of er juist witgewassen geld aan te onttrekken.

Voor het onderzoek hebben de wetenschappers voor bijna twaalfduizend verhandelde panden in Utrecht en Maastricht in de periode 2002-2006 uitgezocht of er indicaties voor witwassen konden worden gevonden. Ze zochten naar een sterk variërende verkoopprijs, ingewikkelde financieringsconstructies en een ingewikkelde eigendomsstructuur van bedrijfjes waarvan de eigenaar onduidelijk is.

150 panden die het best aan het profiel voldeden, werden nader onder de loep genomen. Aan de hand van deze analyse vonden Unger en Ferweda 36 panden waarbij er sterke aanwijzingen zijn dat er iets niet in de haak is.

Hoewel de resultaten betrekking hebben op Utrecht en Maastricht, zijn ze landelijk toepasbaar, aldus Unger en Ferweda. „Ons onderzoek laat zien dat witwassen in de vastgoedsectoor voortaan informatiegestuurd kan worden opgespoord in plaats van reactief.”