Kerk & religie

„Elke muzieksoort geschikt voor psalmen”

DEN HAAG - Psalm 121 is gereed. De Psalmen 23 en 73 volgen binnenkort. Jurgen van Harskamp (21) is een van de vijf popcomponisten die meewerkt aan het project ”Psalmen van Nu”. De Nederlands gereformeerde conservatoriumstudent, die zelf ook in een bandje speelt, componeert vooral rustige popmuziek. „Dat is een praktische keus, want je kunt met elke muzieksoort tot God naderen.”

27 May 2003 09:37Gewijzigd op 14 November 2020 00:20

U maakt nieuwe melodieën bij nieuwe psalmteksten. Welke eisen stelt u aan die melodieën? „Laat ik vooropstellen dat ik uitga van de tekst. In de popmuziek gebeurt het nogal eens dat teksten pas ontstaan wanneer de muziek gereed is. Ik laat me inspireren door de nieuwe psalmtekst, probeer deze te doorgronden, bel zo nodig de dichter en vraag hem om verduidelijking. De muziek moet de tekst ondersteunen. Aardig is dat de tekst soms op enkele punten wordt aangepast wanneer de muziek gereed is - dat komt de eenheid tussen inhoud en vorm ten goede.

Soms beluister ik tijdens het componeerproces de oude Geneefse melodie, wat verfrissend kan werken. Een nieuwe melodie moet voor mij herkenbaar én slijtvast zijn, één die na jaren nog aantrekkelijk is. Een spanningsveld, want in de huidige maatschappij willen mensen vaak direct wat voelen bij iets nieuws, anders vinden ze het niks. Maar ik wil niet toegeven aan deze trend. Het is de uitdaging een melodie te bedenken die mensen na een keer zingen graag nog eens willen horen. Ik hoop dus dat mijn melodieën niet zullen lijken op die van de opwekkingsbundels, waarin vaak zo weinig spanning en uitdaging zit.”

Stel dat u de Psalmen 51 en 150 op muziek zet.
„Omdat ik van de tekst uitga, zal Psalm 51 ingetogen klinken. Psalm 150 zou een stevig nummer worden, waardoor je zin krijgt om uit volle borst mee te zingen.”

De Geneefse psalmen houden al ruim vier eeuwen stand. Musici raken er nog steeds door geïnspireerd en mensen zingen ze graag. Herkent u die waardering?

„Inmiddels wel. Maar ik heb een tijd gehad dat ik ze duf en gedateerd vond. Er zijn prachtige psalmmelodieën, zoals Psalm 121, die heel goed bij de tekst aansluiten en waaraan te horen is dat ze niet zijn opgeschreven omdat ze zo leuk klonken. Toch bevat het psalmboek qua melodie ook veel van hetzelfde - dat valt me op als ik tijdens een kerkdienst enkele psalmen zing.”

Er is een nieuw psalmboek nodig?
„Ik merk aan veel jongeren in mijn omgeving dat de psalmen hen niet interesseren. Ik ben gevraagd voor ”Psalmen van Nu” en doe graag mee, want we moeten jongeren terugwinnen voor de psalmen door hun eigen (muzikale) taal te spreken. Mijn stijl is het beste te omschrijven als die van de singer-songwriters. Vooralsnog vrij rustig, maar ik ben ook niet vies van een stevig stuk muziek.”

”Psalmen van Nu” wil jongeren voor de psalmen interesseren. Maar sluit de overwegend rustige popmuziek van dit project wel aan bij hun leefwereld, waarin ruigere popmuziek een grote plaats inneemt?

„Veel jongeren houden volgens mij zowel van stevige als van rustige popmuziek. Ik denk dat het project ”Psalmen van Nu” een grote stap in hun richting is, dat jongeren op een dergelijke bundel zitten te wachten.”

Zijn er grenzen aan de muziekstijl?
„De eenstemmige melodie moet door een gitaar begeleid kunnen worden. In de psalmbundel komen boven de melodie akkoorden voor een toetsenist en gitaargrepen te staan. Ik schrijf dus niet voor een grote popband. Binnen dit kader zijn een soft lied en een harde song mogelijk. De keus voor rustiger muziek is voor mij dus niet zozeer een principiële, maar een praktische afweging.”

Heavy metal, techno, dance, hardrock én bijbelwoorden kunnen dus samengaan?

„Ik wijs niet graag iets af - je kunt met elke muzieksoort tot God naderen. Je kunt van alles met muziek doen: er dingen mee zeggen, er op dansen en er je vragen aan God mee verwoorden. Ik snap de mensen die vinden dat dat laatste niet met popmuziek kan, maar ben het absoluut niet met hen eens.”

Staat de boodschap van het Woord van God niet lijnrecht tegenover de wereld van de popmuziek?
„Mensen hebben nogal eens problemen met de levensstijl van popartiesten. Misschien hebben die muzikanten het er zelf wel naar gemaakt. Maar je moet de muziek op zichzelf beschouwen en loskoppelen van de musici. Ik vind het ook verschrikkelijk als de duivel in popmuziek wordt geëerd, maar je moet niet generaliseren.

Calvijn vond dat kerkmuziek een zekere verhevenheid moet hebben.

„Ik ben dat niet met hem eens. Ik ken bijvoorbeeld liefdesliedjes met zulke goede melodieën, dat ik niet weet hoe ik ze verhevener zou moeten laten klinken wanneer ik ze voor een psalmtekst gebruikte. Een onderscheid tussen wereldlijke en religieuze muziek? Ik betreur het juist dat er bijvoorbeeld onderscheid tussen pop- en gospelmuziek wordt gemaakt. Het mooiste is wanneer een stevige rockband met christelijke bandleden niet tijdens een gospelconcert optreedt, maar zich op het podium van Pinkpop laat horen - dan bereiken ze écht mensen.”

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer