Met de komst van Senseoapparaten, nu tien jaar geleden, veranderde er nogal wat op de koffiemarkt. In plaats van volle potten koffie gingen mensen één à twee kopjes per keer zetten. Er ging geen filter in, maar een pad. En er verschenen allerlei smaken – wel twintig verschillende.

Douwe Egberts en Philips, die het koffiezetsysteem op de markt brachten, spreken van „een ware revolutie in koffieminnend Nederland.” „De vraag „Wil je koffie?” veranderde volgens de leveranciers in een mum van tijd naar „Welke koffie wil je?””

Het koffiepadapparaat heeft een belangrijke bijdrage geleverd aan verandering van de koffiecultuur, bevestigt Tijmen de Vries van de Koninklijke Nederlandse Vereniging voor Koffie en Thee (KNVKT). „Van: „De koffie staat klaar” zag je een verschuiving naar persoonlijke beleving rond een kopje koffie.”

Eerst zou het Senseoapparaat Café Solo gaan heten, naar het ontwerp van een apparaat dat één kopje koffie zou zetten. Maar bij nader inzien moesten er twee kopjes tegelijk gezet kunnen worden, en toen haalde Douwe Egberts een naam uit de kast die eerder voor een ander project werd bedacht. „Senseo refereert aan zintuigen die je nodig hebt voor de perfecte koffiebeleving.”

In de eerste vier jaar gingen er wereldwijd meer dan 15 miljoen Senseoapparaten over de toonbank – waarmee het apparaat een van de toppers in de geschiedenis van Philips werd. In Nederland staat bij zes op de tien –4,5 miljoen– huishoudens een Senseo. In tien jaar tijd werden er in ons land 12,7 miljard Senseokoffiepads verkocht en bijna 7 miljoen Senseoapparaten.

Koffie uit een padje is goed voor 35 procent van de koffieconsumptie in Nederland, zegt De Vries van de KNVKT. „Filterkoffie zit altijd nog op 59 procent.”

Saskia Maas, pr-manager bij Philips: „Senseo sloot in 2001 aan bij de maatschappij, waarin individualisering toenam, huishoudens kleiner werden, mensen meer buitenshuis gingen koffiedrinken. In een restaurant kun je kiezen uit smaken; dat wilden mensen ook thuis.”

Toen mensen voortaan een kopje koffie op maat zetten, volgden verschillende soorten pads. Mokka, espresso, Braziliaanse koffie en nog veel meer. Topdesigners –zoals Tord Boontje– gingen aan de slag met het apparaat. Allemaal hoogtepunten voor Senseo.

Problemen waren er ook. In 2009 haalde Philips wereldwijd 7 miljoen Senseoapparaten terug omdat de boiler van bepaalde versies kon ontploffen. Kosten: zo’n 30 miljard euro.

De makers van Senseo hebben nog allerlei ideeën voor de toekomst, weet Maas van Philips. „Dit najaar komen we met een apparaat dat volledig uit gerecycled materiaal bestaat. Er komen versies waarmee je de sterkte van de koffie kunt regelen. En binnenkort verschijnt er een beperkte oplage van een apparaat dat via Senseofans op Facebook is ontworpen en gekozen – een donker apparaat met een soort doorgestikte rand.”

Douwe Egberts werkt verder aan duurzaamheid van de koffie in de pads –over vier jaar moet 80 procent van de koffie duurzaam zijn geproduceerd–, en polst via smaakpanels hoe de kwaliteit en de smaak beter kunnen. Dat zal die RD-lezer die Senseokoffie „donker water met een schuimlaagje” noemde wellicht verheugen. „Over smaak valt te twisten”, zegt Maas op de vraag wat zij vindt van de kritiek op Senseokoffie. „Maar wij zien hoeveel mensen Senseo gebruiken, dus er is een grote groep die er wél van houdt.”

Of de markt voor Senseo nog niet is verzadigd? Retailkenner Paul Moers denkt van wel. Eerder deze maand zei hij in de Belgische krant Het Laatste Nieuws: „De consument raakt erop uitgekeken. Ik zeg tegen Philips en Douwe Egberts: chapeau, maar de hoogste tijd voor een nieuwe uitvinding!”

Nu voorziet de fabrikant geen stormachtige groei zoals in de beginjaren, maar wel een gestage verkoop van de apparaten. „Het is een vervangingsmarkt”, aldus Maas. „Wat wij zien is dat mensen nu verschillende apparaten naast elkaar hebben staan in de keuken. Een filterapparaat, een espressoapparaat – en daarnaast de Senseo.”

Opmerkelijk is dat met de opkomst van koffiepadapparaten –andere merken volgden– de belangstelling voor bonenkoffie groter is geworden, vertelt Tijmen de Vries. „En dan is er nu de trend van slow coffee – mensen willen weer gepruttel horen. Dat kan zowel slaan op koffie die je krijgt via de mooiste installaties in een chique winkel in Londen als op gewone filterkoffie thuis.”

Wat de afgelopen jaren vooral is toegenomen, is de rijkdom en diversiteit aan soorten koffie, aldus De Vries. In smaken, maar ook in herkomst van de koffie. De consumptie is licht toegenomen. „Maar als je eraan denkt dat de gootsteen destijds altijd een deel uit de koffiepot opdronk, zou je kunnen zeggen dat er echt meer koffie wordt gedronken.”

Pruttel of padje

Staat er in uw keuken een Senseo? Of bent u terug bij koffiemolen en fluitketel? Lezers van het Reformatorisch Dagblad reageerden op een oproep in deze krant. Een selectie.

Mevrouw J. Stuij, Nieuw-Lekkerland – „Geef ons maar ons gewone koffiezetapparaat.”

J. Visser, Zwammerdam – „Wat heeft Senseo met koffie te maken?”

Magda Reinders, Zwaagwesteinde – „Ik kan geen smaak vinden die mijn vers gezette pruttelbakje met gekookte melk vervangen kan.”

Fam. Averesch, Apeldoorn – „Eerder dronken we een bruin drankje, nu drinken we koffie.”

Fam. Vlot, Hendrik-Ido-Ambacht – „Wij zochten een echt koffieapparaat, een espressomachine, zoals in Italië of in een restaurant.”

Christa Frens, Ede – „Naast de oude koffiemolen van oma staat bij ons een ‘gewoon’ koffiezetapparaat.”

Henny Beelen-Sinke – „Toen de Senseo op de markt kwam, was mijn eerste gedachte: die wil ik ook!”

Fam. Wielink – „Koffie uit ons pruttelapparaatje en dan met opgeschuimde warme melk vinden wij toch het lekkerst.”

H. D. v.d. Hoven, Schiedam – „Versgezette koffie die je handmatig opgiet is de lekkerste en de warmste.”

Mevr. A. Bruin-Toet, ’s-Gravenzande – „Ik giet koffie met de hand op. Maar wil iemand een kopje Senseokoffie dan kan dat ook bij mij.”

E. van Helden, Wijk en Aalburg – „Ik zet koffie in een aardewerk potje van Douwe Egberts met koffie van DE en een paar schepjes Buisman.”

Fam. B. van de Lagemaat, Leusden – „Sinds een goeie maand zijn we in het bezit van een Saecokoffiemachine, type Odea Giro Plus), echt klasse!!”

Fam. Alberts, IJsselmuiden – „Wij zijn weer helemaal terug naar het pre-koffiezettertijdperk, met maatbeker, koffiefilterhouder en thermoskan.”

W. G. van Loon-van Engelenhoven – „Mijn pleegdochter zegt: „Er gaat niets boven een kopje koffie van tante Mies”, en dan zet ik speciale koffie, met een beetje vanillesuiker.”

Willy Goudswaard, Goes – „In de ruilwinkel kwam ik een aromaboy tegen. Hiermee zet je koffie die heet is en erg lekker van smaak.”

M. Los, Zwijndrecht – „Ik ben niet meer zo piepjong, maar ook nog niet oud. Ik zet thuis koffie met m’n filterpotje en jawel… de fluitketel.”

Laura Janse-Beelen, Boskoop – „De Bialetticaffetiera is een klein aluminium koffiepotje voor op het gas. Te vullen met water en fijngemalen koffie en je maakt de heerlijkste bakjes.”

Henk W. Pol – „Het koffiedrinkmoment verdwijnt. Alles moet snel. Maar ik neem graag de tijd voor koffie met een krantje.”

Trudy Drost – „Het Senseoapparaat is ideaal. Even snel een bakje koffie om wakker te worden, tussendoor of met koffietijd.”

Adri en Dirk-Jan van de Poppe – „Senseo: echt een vinding van deze tijd. Snel, snel, snel nog even een kopje koffie, niets afmeten of invouwen. Klaar.”

Alderina van den Breevaart, Hendrik-Ido-Ambacht – „Wij zijn dus echte Senseofans. Zeker als je zelf zwarte koffie drinkt ziet het met een schuimlaagje erop gezelliger uit.”

Marieke Gerritsen van der Hoop, Krabbendijke – „De ultieme koffie komt uit een surpressoapparaat!”

Mevr. Kaljouw – „Heet water uit de ketel, mijn favoriete koffie, een schepje Buisman erbij plus warme melk – kan geen hightechbakje tegenop.”

Fam. J. L. van Dijke, Dordrecht – „Al zouden we het Senseoapparaat krijgen, wij blijven koffie zetten met ons ouderwetse koffiezetapparaat van Douwe Egberts.”