Dat heeft prof. dr. H. J. Selderhuis van Refo500 maandag gemeld. De Stichting Synagoge Enschede is partner van het project Refo500, dat de Reformatieherdenking in 2017 voorbereidt. De seculiere stichting organiseert activiteiten in en rond de synagoge in de Twentse stad.

Stolpersteine (letterlijk: struikelstenen) zijn een ontwerp van de Duitse kunstenaar Günter Demnig (1947). Op de steen zijn in een messing plaatje de naam, geboortedatum, deportatiedatum en de plaats en datum van overlijden gestanst. Sinds in 1995 de eerste steen werd gelegd in Keulen, groeit het aantal Stolpersteine stormachtig. Inmiddels zijn er meer dan 22.000 steentjes geplaatst in diverse Europese landen, waarvan verreweg de meeste in Duitsland.

Ook in Nederland liggen er in verschillende plaatsen Stolpersteine, maar nooit meer dan enkele tientallen. In Enschede moeten er nu enkele honderden komen. „Het streven is om voor zo veel mogelijk slachtoffers stenen te leggen”, aldus Esly van Dam van Stichting Synagoge Enschede in het projectplan.

De stenen komen niet alleen te liggen voor de huizen waar Joden woonden. Ook voor politieke gevangenen, verzetsstrijders, homoseksuelen, Jehova’s getuigen en euthanasieslachtoffers moeten er gedenktekens in het trottoir aangebracht worden.

De Stichting Synagoge Enschede heeft van het plan bewust een Refo500-project gemaakt. „De vrijheid die de Joden met de Reformatie hadden gewonnen, werd hun in de Tweede Wereldoorlog afgenomen”, zo omschrijft Van Dam de motivatie van de Enschedese stichting om partner te worden van Refo500. „Door hier een Refo500-project van te maken, wordt de achterban sterk vergroot.”

Er zijn nog veel onderzoek en geld nodig, aldus Van Dam. Ze hoopt dat studenten en vrijwilligers het onderzoek kunnen verrichten om de gegevens van alle Enschedese nazislachtoffers boven tafel te krijgen. Voor het geld om de stenen te betalen (95 euro per stuk), hoopt de stichting op sponsors. In juli wordt bekeken of er voldoende middelen zijn om het project doorgang te laten vinden.