Woensdag, een jaar nadat Uit Vrije Wil in de publiciteit trad, lichtten vertegenwoordigers van de initiatiefgroep op uitnodiging van de vaste Kamercommissie van veiligheid en justitie hun voorstel nader toe.

Uit Vrije Wil bepleit de komst van een nieuwe wet, boven op de bestaande euthanasiewet. Kern ervan is dat het hulpverleners vrijstaat om alle weloverwogen en vrijwillige gedane stervensverzoeken van burgers van 70 jaar en ouder in te willigen. Er hoeft geen sprake meer te zijn van een door een medische aandoening veroorzaakt uitzichtloos en ondraaglijk lijden; het zorgvuldigheidscriterium uit de huidige euthanasiewet. Uitsluitend het stervensverzoek van de wilsbekwame 70-plusser, mits vrijwillig geuit, volstaat, aldus Uit Vrije Wil.

Ook het nu gangbare onderzoek van de arts naar de aard, de herkomst en de zwaarte van het lijden kan achterwege blijven. „We toetsen alleen op leeftijd en vrijwilligheid”, aldus een woordvoerder woensdag.

De samenstelling van de categorie hulpverleners die Uit Vrije Wil op het oog heeft, is nog niet helder. Wel is duidelijk dat de groep nog altijd huiverig staat tegenover deelname door artsen. Hun terughoudendheid om hulp bij zelfdoding te bieden aan patiënten die niet lijden aan een medische aandoening is „te groot”, meent een woordvoerder.

Regeringspartij VVD vroeg zich woensdag af of stervensverzoeken die worden ingewilligd via de procedure die Uit Vrije Wil voorstaat, achteraf zijn te toetsen. „Ik word argwanend”, aldus woordvoerster Van Miltenburg.

De PvdA vroeg oog voor de rol die behandelbare psychiatrische klachten bij een stervensverzoek kunnen spelen. De aanwezigheid daarvan is volgens Kamerlid Klijnsma „lastig te achterhalen” als vrijwilligheid en leeftijd de enige criteria zijn. „Moeten we het niet proberen het leven zo in te richten dat iedereen wil blijven?”

Voor de SP is het nog geen uitgemaakte zaak dat de huidige euthanasiewet geen ruimte biedt voor het uitvoeren van de stervensverzoeken waar het Uit Vrije Wil om gaat. SP’er Van Gerven, die opmerkte dat het vraagstuk zijn achterban „splijt”, wil daarover meer duidelijkheid. De SP’er staat huiverig tegenover een nieuwe wet omdat die de betrokkenheid van niet-artsen bij hulp bij zelfdoding mogelijk maakt.

De ChristenUnie heeft „gemengde gevoelens” overgehouden aan de bijeenkomst, aldus Kamerlid Wiegman in een reactie. „Her en der proefde ik zeker de nodige scepsis, maar er is helaas geen Kamermeerderheid om nu al een principiële blokkade op te werpen. Daarom ben ik bang dat veel partijen meegaan in de eenzijdige manier waarop Uit Vrije Wil de klaar-met-leventhematiek benadert. Hun insteek is dat we vlug op zoek moeten naar een juridisch houdbare oplossing, omdat het probleem wel duidelijk is.”

SGP-Kamerlid Van der Staaij sluit zich daarbij aan. „De vraag of iemand aan een ziekte lijdt, doet volgens Uit Vrije Wil bij de beoordeling van een stervensverzoek totaal niet meer terzake. Onthutsend dat de groep dat woendag zonder enig voorbehoud heeft bevestigd. Of het wetsvoorstel van Uit Vrije Wil ooit praktijk wordt, is nu lastig te zeggen. Voor veel partijen echter kan het zomaar een breekijzer zijn om te bepleiten dat de bestaande euthanasiewet nog ruimer moet worden toegepast.”