Kees Hulsman, redacteur van Arab West Report, had de afgelopen dagen contact met diverse geestelijken van de Koptische Kerk in Egypte. „Zij spraken van de grootste eenheid tussen moslims en christenen sinds 1919. Destijds verzetten christenen en moslims zich samen tegen de Britten. Dat is het historische hoogtepunt voor de kopten.”

Gert-Jan Segers, die enkele jaren voor de GZB in Egypte werkte, proefde de afgelopen dagen bij christelijke vrienden in Egypte de hoop op een seculiere grondwet. „Nu is Egypte nog een islamitisch land, waar geen werkelijke vrijheid is. De hoop op verbetering is momenteel heel sterk.”

Aanvankelijk waren de christenen wat beducht om helemaal mee te gaan in de protesten tegen Mubarak. Men was bang dat de moslimbroederschap als winnaar uit de bus zou komen. Segers: „Maar de moslimbroeders zijn helemaal niet zo sterk als Mubarak ons altijd wilde doen geloven. Dus ik denk niet dat je hier kunt spreken van een revolutie als in Iran in 1979.”

De kracht achter deze demonstraties kwam van jonge en goed opgeleide Egyptenaren. Segers: „Daar waren zeker ook christenen bij betrokken. Zondag is het op het Tahrirplein zelfs gekomen tot een viering, waarbij de christenen ook een lied hebben gezongen.”

Hulsman beluisterde in zijn contacten met kerkleiders in Egypte steun voor de protesten. „Op officieel niveau deden de kerken niet mee, het waren alleen particulieren. Maar de bisschoppen sloten zich helemaal aan bij de klacht dat 80 procent van het volk in armoede leeft en 20 procent rijk is.”

De aanslag van vorige week op een christelijke familie in Minya, waarbij elf kopten omkwamen, is volgens Hulsman een incident dat niet bij de opstand past. „Dat was een wraakactie voor iets anders. Een bisschop zei me deze week nog: Al de dagen van de revolutie is er geen kerk aangevallen. Dat is een hoopvol signaal.”

Als Egypte een seculiere grondwet zou krijgen, zou het daarin Turkije volgen. Maar in de praktijk is de vrijheid voor christenen daar heel beperkt. Segers: „Daar gaat het juist eerder slechter dan beter. Dat moet ons inderdaad voorzichtig maken. Egypte kent geen cultuur waarin vrijheid gewaarborgd is. Het komt dus niet alleen aan op meer democratie, maar vooral op de vorming van een rechtsstaat. De behandeling van christenen is daarin de lakmoesproef.”

Segers erkent dat geen enkele oppositiegroep een programma heeft. Het vacuüm wordt vooralsnog gevuld door het leger. „Dat kan natuurlijk ontaarden in een militair regime. Maar ik verwacht dat niet. De geest is nu uit de fles. Er worden openlijke discussies gevoerd over de toekomstige grondwet. Het is niet zo dat er ineens een ideale staat is geboren. Maar de angst is weg. En dat is een goede tussenstand.”