De wens van de al twee weken demonstrerende Egyptenaren is helder en duidelijk: Hosni Mubarak moet weg. En liever vandaag dan morgen.

De betogers zagen het verbluffende voorbeeld van Tunesië voor zich. Daar vertrok de zittende president Ben Ali al na enkele dagen van gewelddadige demonstraties. Egypte is echter geen Tunesië, want na twee weken van heftige protesten in diverse Egyptische steden weigert Mubarak resoluut om op te stappen.

Voor de demonstranten lijkt het daardoor alsof hun protesten geen effect hebben gehad. Toch zijn er wel degelijk winstpunten te benoemen. Mubarak heeft hoe dan ook aangekondigd dat hij in september het veld zal ruimen. De partijtop van de regerende NDP is naar huis gestuurd. Omar Suleiman werd tot vicepresident benoemd. En er werd een speciale commissie in het leven geroepen die ingrijpende grondwetswijzigingen moet gaan voorbereiden.

De betogers zien in Hosni Mubarak hét symbool van een corrupt regime dat het land al dertig jaar lang in een ijzeren greep houdt en economische vooruitgang heeft belemmerd. Zijn vertrek zou voor hen een luid en duidelijk signaal zijn dat er in Egypte een nieuwe wind gaat waaien.

Zij gaan daarmee echter voorbij aan de Egyptische grondwet. Die schrijft namelijk voor dat na het aftreden van het staatshoofd binnen zestig dagen verkiezingen moeten worden uitgeschreven. Dat is, zeker in de huidige situatie, vanzelfsprekend veel te kort om een eerlijke stembusgang te organiseren.

De Verenigde Staten lijken dat zo langzamerhand ook in te zien. Drong Washington bij het begin van de Egyptische opstand nog op een spoedig vertrek van Mubarak aan, inmiddels is het Witte Huis kennelijk ook tot de conclusie gekomen dat die optie wat te hoog gegrepen is. Nu ziet Amerika graag een „ordelijke” machtsoverdracht.

Dat lijkt momenteel ook de hoogst haalbare uitweg uit de Egyptische chaos. Tegelijkertijd dreigt het gevaar dat het momentum definitief uit de opstand verdwijnt. De Egyptenaren moeten weer aan het werk, want elke protestdag kost een slordige 250 miljoen euro.

Dat betekent dus ook voor de internationale gemeenschap dat de druk op Caïro om hervormingen door te voeren onverminderd hoog moet blijven. Te lang heeft het Westen –en dat geldt bepaald niet alleen ten aanzien van Egypte– regimes wereldwijd uit louter strategische overwegingen gesteund. Zonder die regimes aan te spreken op hun schaamteloze zelfverrijking en onderdrukking van de bevolking.