Dag 9: Onrust in Egypte
Voor de negende dag op rij demonstreerden de Egyptenaren tegen het bewind van president Hosni Mubarak. De stemming sloeg woensdag duidelijk om. Voor- en tegenstanders van de president gingen met elkaar op de vuist in het centrum van Caïro. Er vielen tientallen gewonden. Lees hier een overzicht van de gebeurtenissen op dag 9 van de demonstraties in Egypte.
22.53 uur – CNN-correspondent Nic Robertson sprak demonstranten in Alexandrië. Vrijdag moet de ”vaarweldag” worden voor president Hosni Mubarak. Dat duidt erop dat het met de onrust nog lang niet is gedaan in Egypte.
22.42 uur – Persbureau AP rept over drie doden als gevolg van de rellen in Caïro op woensdag. De Egyptische minister van Volksgezondheid zou dat hebben bevestigd. Het aantal gewonden zou 611 bedragen.
22.19 uur – De Egyptische vicepresident Omar Suleiman heeft woensdag gesproken met de Amerikaanse minister Hillary Clinton (Buitenlandse Zaken), lieten de VS weten. Clinton benadrukte dat de overgang naar een ander bewind nu moet beginnen. Ook zei Clinton dat degenen die achter het geweld van woensdag zitten, daarvoor verantwoording moeten afleggen.
22.16 uur – Uit televisiebeelden blijkt dat er nog steeds wordt gevochten tussen voor- en tegenstanders van het regime-Mubarak. Stenen en molotovcocktails blijken populaire wapens.
22.05 uur – Duizenden demonstranten zijn ondanks het verbod vast van plan de nacht door te brengen op het centrale Tahrirplein in de hoofdstad. NOS-verslaggevers ter plaatse maken melding van de komst van militaire troepen in de zijstraten, wat erop kan duiden dat het plein ontruimd gaat worden.
21.20 uur – Het aantal gewonden in de hoofdstad Caïro als gevolg van gevechten tussen aanhangers en tegenstanders van Mubarak is opgelopen naar zeker zeshonderd. Dat heeft het ministerie van Volksgezondheid laten weten. (ANP)
21.13 uur – De Egyptische vice-president Omar Suleiman heeft woensdagavond zowel voor- als tegenstanders van het regime op televisie opgeroepen de protesten te beëindigen en naar huis te gaan. Suleiman wil dat de demonstranten de avondklok respecteren en dat de rust weerkeert. Hij dreigde dat gesprekken tussen president Hosni Mubarak en de oppositie pas beginnen als de betogingen zijn afgelopen.
20.45 uur – De Egyptische oppositieleider Mohammed ElBaradei heeft het leger opgeroepen een einde te maken aan de aanvallen van aanhangers van president Hosni Mubarak op antiregeringsbetogers. Het leger moet ingrijpen om de levens van burgers beschermen, zei ElBaradei woensdagavond tegen de Arabische nieuwszender al-Jazeera, die in Egypte al enkele dagen niet meer te ontvangen is.
20.23 uur – Middenoosten-correspondent Mustapha Oukbih op twitter: „Overal in het land pro-Mubarak demonstraties. Een ding is duidelijk:het regime zal niet zo maar de macht afstaan.”
20.20 uur – In Egypte zijn volgens premier Mark Rutte „snelle en praktische hervormingen op politiek, sociaal en economisch terrein” nodig. Hij zal dat vrijdag bepleiten op de Europese top in Brussel, zo liet zijn woordvoerder woensdag weten. Nederland is voor een „ordelijke transitie die nu moet beginnen”, aldus Rutte.
20.00 uur – De negende dag van protesten tegen het bewind van Hosni Mubarak is totaal anders verlopen dan de voorgaande. Daar waar het volk acht dagen lang gezamenlijk leek op te trekken, sloeg de vlam op woensdag in de pan toen twee groepen demonstranten lijnrecht tegenover elkaar kwamen te staan. Voorstanders van het regime gingen op de vuist met tegenstanders, die volgens deskundigen waren gestuurd door de regering-Mubarak. Het regende woensdagmiddag stenen, honderden mensen raakten gewond. Het leger houdt zich afzijdig. Hoewel de rust terug lijkt te keren, is de situatie nog steeds erg gespannen, zegt NOS-correspondent Nicole le Fever vanuit Caïro.
19.38 uur – De Nederlandse blogger Jos Strengholt woont in Caïro. In zijn blog schrijft hij: ”De lol en luchtigheid van de afgelopen nachten was nu totaal weg”. „Op twitter schrijft Strengholt: Regering Egypte waarschuwt protesterenden onmiddelijk Tahrir te verlaten. Maar intussen zijn marsen uit Shubra en Imbaba onderweg.”
19.20 uur – BBC: einde aan gevechten op centraal plein in Caïro.
18.58 uur – Persbureau Reuters meldt dat de rellen in Caïro woensdag aan een persoon het leven hebben gekost. Het persbureau baseert zich op de staatstelevisie, die de informatie weer van de Egyptische minister van Volksgezondheid zou hebben. Het gaat om een agent of een militair. Er zijn 403 mensen gewond geraakt bij de rellen. Betogers voor en tegen president Hosni Mubarak raakten woensdag slaags op en bij het centrale Tahrirplein in de hoofdstad.
18.40 uur – Lees hier een ANP-samenvatting van de ontwikkelingen in Caïro woensdag.
18.38 uur – De PvdA roept premier Mark Rutte op via de Europese Unie aan te dringen op het aftreden van de Egyptische president Hosni Mubarak. De oppositiepartij zal donderdag tijdens een debat in de Tweede Kamer over de Europese top van vrijdag een motie van die strekking indienen. PvdA-Kamerlid Nebahat Albayrak zegt verbijsterd te zijn over de „oorverdovende stilte van de kant van Rutte en de EU”.
18.34 uur – De situatie in Caïro is zeer verwarrend. Nieuwszender Al Jazeera denkt te weten dat de meerderheid van de gearresteerde pro-Mubarak-demonstranten tot de veiligheidstroepen van de president behoren.
18.02 uur – De Arabische nieuwszender Al Arabiya maakt melding van arrestaties van demonstranten door het leger.
17.42 uur – Ooggetuige Wouter Kurpershoek (voormalig correspondent van de NOS) meldt geweervuur op het Tahrirplein. Even later is het weer rustiger. De duisternis is ingevallen. Er wordt nog steeds met stenen gegooid, maar ook veel bebloede mensen verlaten het Tahrirplein in Caïro.
17.37 uur – De confrontatie woensdagmiddag tussen aanhangers en tegenstanders van de Egyptische president Mubarak lijkt honderden gewonden tot gevolg te hebben gehad. Dat meldt persbureau AFP. Een arts ter plaatse heeft laten weten dat er minstens vijfhonderd gewonden zijn gevallen. De rellen vonden plaats op het centrale Tahrirplein in de hoofdstad, waar de avond inmiddels is gevallen. Er werd ook met molotovcocktails gegooid. Twee benzinebommen zouden op het terrein van het befaamde Egyptisch Museum met stukken uit de oudheid zijn beland. Een boom vatte vlam. Militairen blusten de brand.
17.27 uur – Oud NOS-correspondent Wouter Kurpershoek staat aan rand van plein. Daar is het volgens hem rustig, maar er zijn wel veel gewonden die worden afgevoerd door ambulances. Hij ziet tanks en soldaten zijn in gesprek met burgers.
17.06 uur – Rusland is tegen buitenlandse druk op het Egyptische leiderschap en vindt dat het land zelf moet beslissen hoe de huidige politieke crisis wordt opgelost. Dat zei de Russische minister van Buitenlandse Zaken Sergej Lavrov woensdag tegen persbureau AFP. „We vinden het niet nuttig om voorschriften van buiten of ultimatums op te leggen”, aldus Lavrov.
17.03 uur – Opnieuw CNN: er wordt met molotovcocktails gegooid op het Tahrirplein. Het kan ook zijn dat de waterkanonnen worden gebruikt om brandjes te blussen.
16.55 uur – CNN toont de inzet van waterkanonnen tegen demonstranten.
16.53 uur – Honderden mensen zijn gewond geraakt tijdens de betogingen tegen de Egyptische president Hosni Mubarak in Caïro, waar met voorwerpen als stenen werd gegooid. Dat meldde een verslaggever ter plaatse. De rellen vonden plaats op het centrale Tahrirplein, waar de avond inmiddels is gevallen. (ANP)
16.30 uur – NOS-correspondent Sander van Hoorn is ook in zijn hotel aan het inmiddels beruchte plein in het centrum van Caïro. De schoten zijn volgens hem „het in de lucht schieten door militairen die zich bedreigd voelen.” Van Hoorn denkt dat Mubarak terugvalt in zijn oude tactiek: demontraties ontregelen door geweld te ontketenen. „Hij heeft concessies gedaan, vindt hij zelf, en vindt dat het nu maar afgelopen moet zijn met de demonstraties. Als dat niet goedschiks kan, dan maar kwaadschiks.”
16.15 uur – NOS-correspondent Nicole le Fever in Caïro staat op het balkon van haar hotel, en kijkt uit op Tahrirplein. Honderden mensen gooien met stenen, richting elkaar, naar de tanks, vertelt ze. „Mensen uit de armere wijken zijn in busjes aangevoerd om hier rotzooi te trappen.” Ze rept van een gespannen sfeer. „Iedereen is bang dat dit niet goed afloopt.”
16.11 uur – Een Belgische journalist is in Caïro in elkaar geslagen en door onbekende personen naar een kazerne in de Egyptische hoofdstad afgevoerd. Dat heeft de krant waarvoor hij werkt, Le Soir, woensdag laten weten aan het ANP. Het slachtoffer, Serge Dumont, zei dat hij in het gezicht is geslagen door personen die hem ervan beschuldigden dat hij een aanhanger is van Mohammed ElBaradei, een tegenstander van de Egyptische president Hosni Mubarak. In de legerbarak in een buitenwijk van Caïro kreeg hij een glas met vervuild water uit de Nijl met de boodschap dat hij diarree zou krijgen. Dumont zou worden vastgehouden door twee militairen met kalasjnikovs. Dumont doet verslag van de onrust in Egypte, waar het volk om het aftreden van Mubarak schreeuwt.
16.10 uur – VN-secretarisgeneraal Ban Ki-Moon heeft tegenover de BBC de aanvallen op vreedzame demonstranten in Caïro scherp veroordeeld. „Ik maak me grote zorgen over de gewelddadigheden in Egypte en ik roep alle partijen op tot kalmte. Dit is een onacceptabele situatie.”
15.48 uur – Egypte wijst oproepen van de internationale gemeenschap voor een onmiddellijke machtsoverdracht in het land van de hand, aldus een woordvoerder van het ministerie van Buitenlandse Zaken in Caïro woensdag. Volgens de zegsman zijn dergelijke oproepen gevaarlijk omdat ze de onrust verder aanwakkeren. President Hosni Mubarak liet dinsdag na een week van protesten weten dat hij zich niet meer verkiesbaar zal stellen bij de presidentsverkiezingen later dit jaar. Velen in binnen- en buitenland willen dat hij eerder opstapt (ANP).
15.45 uur – Khalid Ibrahim Al-Laisi zit al twintig jaar in het Egyptische leger. Hij schiet niet op de demonstranten in zijn land, want „het is tijd om in opstand te komen tegen de onderdrukking”, zegt hij tegen persbureau IPS.
15.30 uur – De Nederlander Jaco Stoop twittert vanuit Caïro. „Vreselijke beelden van gevechten op #tahrir square. Leger staat erbij en kijkt ernaar. Westen moet meer druk zetten op #Mubarak! #25jan 2 minutes ago” @JacoStoop Cairo, Egypt Languages and Cultures of the Middle East, Netherlands Flemish Institute in Cairo.
15.20 uur – Anti-Mubarakdemonstrant Tamier Abbas verklaart tegenover BBC World dat de autoriteiten relschoppers zouden hebben betaald om de demonstraties op het Tahrirplein te verstoren. Pro-Mubarakdemonstranten spreken dat tegen.
15.15 uur – De Egyptische oppositieleider Mohammed ElBaradei vreest een bloedbad door de rellen die woensdag zijn uitgebroken in Caïro. Dat heeft hij woensdag gezegd in een interview met de BBC. ElBaradei beschuldigde het bewind van intimidatie. „Dit is weer een symptoom van een misdadig regime dat misdaden pleegt”, zei de Nobelprijswinnaar. Hij maakte de pro-Mubarakbetogers uit voor schurken. Volgens de oppositie bevinden zich tussen de regeringsgezinde betogers agenten in burger, die tegenstanders te lijf zouden gaan, maar de regering spreekt dat tegen.
15.05 uur – Er zijn geruchten over schoten in het centrum van Caïro. Op twitter circuleert het bericht dat Mubarak-aanhangers legervoertuigen stelen en oprukken richting de demonstranten die het regime willen zien vertrekken. #Egypt Pro-mubarak supporters steal tanks and drive against anti government supporters !!!
15.00 uur – Verschillende persbureaus melden dat er inmiddels 26 gewonden zijn gevallen bij de vechtpartijen op het Tahrirplein Het leger roept de kemphanen met luidsprekers op het vechten te staken. Anti-Mubarakbetogers verklaarden dat zij zich niet van het plein laten verdrijven. Zij willen blijven betogen tot de president opstapt.
14.50 uur – De chaos op het Tahrirplein in het centrum van Caïro is groot. Er wordt nog steeds met stenen gegooid, en voor- en tegenstanders van het regime gaan elkaar met stokken te lijf, zo is te zien op livebeelden die onder meer de NOS uitzendt.
14.30 uur – In een verklaring waarschuwt het Egyptische leger Mubarak-aanhangers. Als zij doorgaan „met het aanvallen van vreedzame demonstranten” zal het leger overwegen in te grijpen. (Al Jazeera)
14.15 uur –Oppositieleider Mohammed ElBaradei zei „extreem bezorgd” te zijn over de botsingen. Hij beschuldigt de regering van intimidatie.
14.00 uur – Bij gevechten tussen voor- en tegenstanders van president Hosni Mubarak zijn woensdag in Egypte zeker tien gewonden gevallen. Dit is van ooggetuigen vernomen. Voor- en tegenstanders van het staatshoofd gingen elkaar met vuisten en knuppels te lijf op het Tahrirplein in hartje Caïro. Ook werd er met stenen gegooid. Activisten van de oppositie meldden dat agenten in burger de antiregeringsbetogers te lijf gaan (ANP).
Ochtend – Honderden aanhangers van het bewind marcheerden woensdagochtend naar het Tahrirplein waar de oppositie al dagen demonstreert. Sommige Mubarakaanhangers stormden op paarden en kamelen het plein op. „De NDP-partij van Mubarak en de geheime politie in burger dringen het plein op om de revolte de kop in te drukken”, aldus een oppositieaanhanger.
Uit speakers op het plein klinkt de leus: ‘Wij vertrekken niet, hij zal vertrekken’. Op het plein verbleven aan het eind van de ochtend lokale tijd ongeveer 1500 mensen. Een dag eerder kwamen hier een paar honderdduizend demonstranten samen.
In het centrum van de miljoenenstad bleven veel winkels woensdag dicht. Een aantal pinautomaten schijnt weer te werken en via mobiele telefoons kunnen soms weer sms-berichten worden verstuurd.
Het Egyptische leger heeft demonstranten opgeroepen hun normale leven op te pakken. Dat berichtte de staatstelevisie woensdag.
Tot dusver hebben de strijdkrachten relatief weinig geweld gebruikt tegen betogers. In een eerdere verklaring noemde het leger hun eisen zelfs legitiem. Nu stelt het evenwel dat de boodschap van de demonstranten is aangekomen en dat het tijd is weer aan de slag te gaan.
De autoriteiten in Egypte hebben de avondklok versoepeld. Burgers mogen voortaan ‘s avonds twee uur later binnen zijn en mogen ‘s ochtends een uur eerder naar buiten. Dat heeft de Egyptische staatstelevisie woensdag bekendgemaakt.
Het Egyptische parlement staakt zijn werkzaamheden totdat de uitslagen van de omstreden parlementsverkiezingen van vorig jaar zijn herzien. Dat meldde het staatspersbureau MENA woensdag.
Parlementsvoorzitter Ahmad Fathi Sorour kondigde zondag een herziening van de verkiezingsuitslag aan. De stembusgang in november en december, die een monsterzege opleverde voor de regerende Nationale Democratische Partij van president Hosni Mubarak, werd volgens de oppositie ontsierd door massale fraude, geweld en intimidatie.