Chaos door gevechten op Tahrirplein in Caïro
CAIRO (ANP) – In de Egyptische hoofdstad Caïro zijn woensdag rellen uitgebroken tussen aanhangers van president Hosni Mubarak en betogers die eisen dat hij onmiddellijk opstapt. Rivaliserende groepen demonstranten bekogelden elkaar met stenen, stokken en flessen en gingen met elkaar op de vuist, berichtte de BBC. Ook waren er enkele schoten te horen. Zeker zeshonderd betogers raakten gewond. Er vielen voor zover bekend drie doden.
Een paar honderd regeringsaanhangers, van wie sommigen op kamelen en paarden, stormden het Tahrirplein (Bevrijdingsplein) op en sloegen op betogers in. Ook zouden onder de menigte agenten in burger zijn die geweld hebben uitgelokt. Volgens tegenstanders van Mubarak zit de president achter het geweld. Mubarak zou de onruststokers omgerekend een paar euro hebben betaald om chaos te creëren, net zoals hij mensen zou betalen om op hem te stemmen. Oppositieleider Mohammed ElBaradei zei dat overmeesterde belagers pasjes bij zich hadden van de politie, staatsveiligheid en de geheime politie.
Op het plein waren woensdagmiddag meerdere geweldshaarden. Volgens ooggetuigen werden de gevechten steeds gewelddadiger en hadden sommige mensen ‘echt nare wonden’. Ook in de noordelijke stad Alexandrië braken er gevechten uit tussen de beide groepen. „Als blijkt dat het regime ook maar in enige mate tot dit geweld heeft aangezet of het heeft toegestaan, dan is dat compleet onacceptabel”, veroordeelde de Britse premier David Cameron de uit de hand gelopen situatie. De Amerikaanse minister Hillary Clinton (Buitenlandse Zaken) zei tegen vicepresident Omar Suleiman dat degenen die achter het geweld zitten, daarvoor verantwoording moeten afleggen.
Oppositieleider ElBaradei wilde dat het leger zou ingrijpen, maar die hield zich afzijdig. Het leger riep de bevolking op naar huis te gaan na negen dagen van antiregeringsprotesten, die ongeveer driehonderd levens eisten. Ook buitenlandse staatshoofden kijken gespannen naar de ontstane chaos. VN-chef Ban Ki-moon riep alle partijen op van geweld af te zien. Het Amerikaanse Witte Huis veroordeelde de aanvallen op vreedzame betogers en riep Egyptenaren op geen geweld te plegen. De Israëlische premier Benjamin Netanyahu vreest dat de antiregeringsbetogingen de regio „vele jaren destabiliseren”.
Dinsdag kwamen de protesten tot een hoogtepunt met honderdduizenden en mogelijk meer dan een miljoen demonstranten op de been in meerdere steden. Mubarak beloofde dinsdagavond laat in een toespraak op tv dat hij zich in september van dit jaar niet herkiesbaar stelt, een mijlpaal in de recente geschiedenis van Egypte waar hij sinds 1981 aan de macht is. Ook beloofde hij de grondwet te hervormen en zijn resterende ambtsperiode te wijden aan een vreedzame machtsoverdracht.
Maar voor velen gaan de toezeggingen niet ver genoeg. De Amerikaanse president Barack Obama zei dat „een ordelijke overgang nu moet beginnen”. Oppositieleider ElBaradei noemde het besluit van Mubarak „een truc”.
Na de toespraak van Mubarak brachten enkele duizenden betogers de nacht door op het Tahrirplein om te eisen dat hij per direct vertrekt. Ook woensdagavond laat weigerden betogers naar huis te gaan. De sfeer was grimmig. Een betoger zei dat de demonstranten niet meer beschermd worden door het leger en een nieuwe aanval vrezen van de politie.