Nu het congres van D66 met grote meerderheid ja gezegd heeft tegen het resultaat van de formatiebesprekingen, staat niets de vorming van het tweede kabinet-Balkenende in de weg. Er zouden nog problemen kunnen rijzen met het vinden van ministers en staatssecretarissen, maar die kans is niet groot. CDA en VVD laten de meeste bewindslieden uit het demissionaire kabinet zitten.Vorige keer was het de LPF die, ineens uit het niets ontstaan en van haar leider beroofd, grote moeite had met het vinden van geschikte kandidaten. Die moest men zelfs bij andere partijen weghalen. D66 beschikt echter over meer kader en hoeft ook maar een paar posten in te vullen.

In een interview in De Telegraaf liet Balkenende weten dat hij het met deze coalitie niet een maar twee termijnen wil volhouden. De problemen in ons land zijn zo groot dat er wel acht jaar nodig zijn om die op te lossen. Dat klinkt behoorlijk ambitieus.

Voorlopig staat Balkenende echter voor de taak dit nieuwe kabinet op gang te helpen en zonder grote brokken de rit te laten uitrijden. Dat het eerste kabinet-Balkenende geen succes werd, kon nog worden toegeschreven aan de aanwezigheid van een onberekenbare partij als de LPF. Een partij die zowel binnen de Tweede-Kamerfractie als in de ministersploeg te kampen had met openlijke conflicten over het leiderschap.

Het tweede kabinet-Balkenende betekent echter wel de vuurproef voor de premier. Het is nu er op of er onder. Als het met dit kabinet weer fout loopt, komt ook in het CDA zijn politiek leiderschap ter discussie te staan.

”Meedoen, meer werk, minder regels”, zo luidt het motto van het nieuwe kabinet. Dat wijst er op dat de nadruk ligt op het economisch beleid. Tot op zekere hoogte is dat terecht. Werkloosheid en begrotingstekort lopen in snel tempo op, de economische groei stagneert. Elk kabinet zou dat als een van de hoofdpunten van zijn beleid beschouwen.

Maar er is meer over te zeggen. Zeker in christelijke kring wordt Balkenende geassocieerd met aandacht voor waarden en normen. Ook bij de LPF stond dat thema op een bepaalde manier in de belangstelling. Wat blijft daar in het nieuwe kabinet van over? Naar we de indruk hebben, niet veel.

D66 loopt niet warm voor dergelijke discussies. Zalm vond vorig jaar al dat veel daarover handelende passages in de regeringsverklaring, het karakter hadden van ’tegeltjeswijsheden’.

Nu was er ook geen reden om al te veel verwachting te hebben van het resultaat van deze discussie. Daarvoor ontbrak immers de enige betrouwbare basis, namelijk Gods geboden. Ook het CDA hield dat het liefst in het vage. Wel gaf de in brede kring gehoorde roep om herstel van waarden en normen blijk van het besef dat er het een en ander fout zat in onze maatschappij. Zo’n situatie biedt op z’n minst aanknopingspunten om te wijzen op het enige houvast dat duurzaam is en perspectief biedt.

Gevreesd moet worden dat we de komende periode vanuit het regeringskamp over het thema waarden en normen weinig meer zullen horen. Maar dat hoeft christelijke partijen, organisaties en media niet te verhinderen om daar dan zelf mee te komen.