Dat is een omvangrijke operatie. Ook al vinden veel betalingen elektronisch plaats, toch kunnen mensen nog steeds niet zonder ’echt’ geld. Daarbij komt dat de overgang van de ene munteenheid naar de andere extra kansen biedt aan oplichters, overvallers en valse munters. Die moeten we de pas afsnijden.

Gisteren stonden miljoenen Nederlanders in de rij bij de geldautomaten om eurobiljetten te tappen. Hier en daar waren er wat haperingen, maar die vormden een uitzondering. Wel kwam er in veel gevallen alleen groot geld uit, waar men vervolgens bij een benzinestation snoep voor ging kopen. Dat leidde tot gemor aan de kassa.

De komende dagen, wanneer in de winkels veel gewisseld moet worden, zullen ongetwijfeld de problemen en probleempjes niet uitblijven. Daarnaast is er het punt van de gewenning. Mensen moeten niet alleen wennen aan de nieuwe munten en bankbiljetten, ze moeten ook een nieuw maatgevoel ontwikkelen. Het is interessant om bij te houden hoe lang mensen die overwegen een boek van 20 euro, een kostuum van 350 euro of een huis van 250.000 euro te kopen, die bedragen zullen omrekenen in guldens om voor zichzelf na te gaan of ze dat geld ervoor over hebben.

Van maatschappelijk verzet tegen het opgeven van de eigen munteenheid was in de twaalf eurolanden nauwelijks sprake. Misschien dat de Duitsers er nog het meeste moeite mee hebben. Voor hen was de D-mark het symbool van de succesvolle naoorlogse wederopbouw. De munt was ook in Oost-Europese landen en Turkije in trek als waardevaste geldeenheid.

Veeleer is de verwachting dat de drie EU-landen die tot dusver buiten de euro zijn gebleven (Denemarken, Zweden en het Verenigd Koninkrijk) binnen niet al te lange tijd zullen overstappen. Daarnaast is het aannemelijk dat niet alleen in die landen maar ook elders in Europa en daarbuiten de mogelijkheden toenemen om met eurobiljetten te betalen. De euro is nu immers de geldeenheid van vele miljoenen koopkrachtige toeristen. De Amerikanen zijn er al sinds jaar en dag mee vertrouwd dat hun dollars op vele plaatsen ter wereld geaccepteerd worden.

Van groot belang is in hoeverre de verschillende eurolanden in de komende jaren ernst maken met de regels ten aanzien van de begrotingsdiscipline. In het stabiliteitspact zijn daarover duidelijke afspraken gemaakt, compleet met sancties. Dergelijke afspraken zijn echter bij goed weer makkelijker na te komen dan in het geval de verschillende landen te maken krijgen met een recessie. En juist nu de euro ten volle werkelijkheid wordt zijn de economische perspectieven niet gunstig.

Handhaving van de prijsstabiliteit geldt als de primaire doelstelling van de Europese Centrale Bank. Juist met het oog daarop heeft de ECB (anders dan in de traditie van de Franse centrale bank) een onafhankelijke positie gekregen. In de praktijk zal echter moeten blijken of zij die positie ook tegenover de politieke druk van grote eurolanden kan waarmaken.