Dat bleek woensdag uit de woorden van Jacob de Boer, hoogleraar milieuchemie en toxicologie aan de VU, en Rolaf van Leeuwen, verbonden aan het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). Beiden werden geïnterviewd door de NOS.

Waren het eerst vooral de verhoogde loodwaarden in de Mariapolder die de aandacht trokken, later bleek dat er ook verhoogde loodconcentraties zijn aangetroffen in gras- en bodemmonsters uit andere gebieden in de Hoeksche Waard waar de rookpluim overheen trok. Toxicoloog Van Leeuwen noemde de plaatsen Strijensas en Mookhoek in de Hoeksche Waard.

Verder zijn ook in Dordrecht en het gebied daarboven tot aan Bergambacht toe verhoogde loodconcentraties en verhoogde gehalten aan andere zware metalen, waaronder mangaan, aangetroffen, die afnemen naarmate de afstand tot Moerdijk groter is. In Dordrecht bleek uit metingen op grasvelden dat de loodconcentraties daar een factor vijf boven de normale achtergrondwaarde lagen.

Van Leeuwen wees erop dat de extreem hoge meetwaarde in de Mariapolder bij een volgende meting lager uitpakte. „Mogelijk door de regen of door de samenstelling van het eerste monster.”

Hij was er overigens niet zeker van of het lood in de monsters afkomstig was van de brand bij Chemie-Pack. „De kans is wel groot, maar het metaal kwam niet voor op de lijst met chemische stoffen die maandag werd vrijgegeven.”

Lood breekt niet af in het milieu, maar spoelt uit naar de bodem met regenwater. Eenmaal in de grond kan het wel worden opgenomen door gewassen, al zullen de concentraties dan lager zijn.

Een hoge loodinname kan leiden tot onder meer schade aan het zenuwstelsel, een verhoogd risico op miskramen en verminderde vruchtbaarheid bij mannen. Ook fruit, groenten, vlees, granen, zeevis, frisdranken en wijn kunnen lood bevatten.

Zowel Van Leeuwen van het RIVM als De Boer handhaaft het advies om tot nader order geen groente te eten uit de gebieden waarover de rookpluim is getrokken en kinderen de eerste dagen binnen te houden, waarbij De Boer de grens legt bij Bergambacht. De Boer: „Het kaartje met daarop de waaier van de rookpluim is visueel waardevol voor mensen om te zien voor welke gebieden voorzichtigheid is geboden.”

Zuivelbedrijf Campina heeft besloten melk van twaalf boerenbedrijven die onder de rookpluim lagen te verwerken tot melkpoeder die na onderzoek wordt verkocht of vernietigd. Dat gold al eerder voor gewassen.

Crisis.nl voor vragenlijst mensen met gezondheidsklachten.