Op 22 november 2009 zegende bisschop Müller van het bisdom Regensburg (in de Duitse deelstaat Beieren) het orgel in dat de Oostenrijkse firma Rieger Orgelbau voor de Regensburger Dom bouwde. Het gaat om een nieuw modern-symfonisch orgel met vier klavieren en tachtig stemmen.

Het instrument (ruim 18 meter hoog) heeft een aantal bijzonderheden: het is het grootste hangende orgel ter wereld en de speeltafel, die zich bevindt op 15 meter hoogte, is slechts via een ingebouwde lift te bereiken. In het koor van de kerk staat een elektrische speeltafel, waarvandaan de organist zowel het grote als het koororgel van de kerk kan bespelen.

In een interview met het Reformatorisch Dagblad vertelde prof. Franz Josef Stoiber, die sinds 1996 domorganist is, dat bij de bouw gedacht werd aan „een instrument dat aan de ene kant de muziek in de liturgie kan ondersteunen, en waarop anderzijds Bach én de grote 19e- en 20e-eeuwse orgelwerken uit de Duitse en de Franse romantiek –Franck, Widor, Mendelssohn, Reger– tot hun recht komen. Een modern orgel, geen kopie van Schnitger of een ander.”

Het resultaat van Rieger typeerde hij als volgt: „Het is een modern-symfonisch orgel. Karakteristiek zijn de grondstemmen. Maar het heeft tegelijk veel dynamiek, onder andere met het zwelwerk helemaal bovenin. En wat te denken van het krachtige soloklavier onder in het orgel. En het mooie is: het hangt hier wel een beetje in een hoekje, maar waar je ook loopt, het klinkt in de hele kerk goed. Dat heeft me verrast.”

Op de cd die Stoiber heeft opgenomen laat hij het instrument horen met werken van Bach, Renner, Dupré, Messiaen en met een improvisatie. Doel van de programmaopzet was om zoveel mogelijk registraties van het rijke kleurenpalet van het orgel te laten horen, schrijft de organist.

Van Bach speelt de hij de Toccata, Adagio und Fuge C-Dur (BWV 564). Van Stoibers voorganger als Regensburger domorganist Joseph Renner (1868-1934) klinken de Thema und Variationen (opus 58). De Franse componist Marcel Dupré (1896-1971) is vertegenwoordigd met de Variations sur un Noël (opus 20). In de ”Apparition de l’Eglise Éternelle” van de Fransman Olivier Messiaen (1908-1992) kan Stoiber goed het glijdende crescendo en decrescendo van de Rieger laten horen, schrijft hij.

Tot slot eindigt Stoiber, die hoogleraar improvisatie is aan de Regensburgse Musikhochschule, met een ruim 22 minuten durende improvisatie over het lied ”Nun lobet Gott im hohen Thron” (de Geneefse melodie van Psalm 9).

Die Regensburger Domorgel; Franz Josef Stoiber; Bach – Renner – Dupré – Messiaen; Motette (MOT 13791); € 22,50; www.motette-verlag.de

Voor het RD-artikel over en foto’s en een filmpje van het orgel in de Regensburger Dom, klik hier.