Internationale lof voor referendum Zuid-Sudan
JUBA/KHARTOEM (ANP/AFP) – De Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk en Noorwegen hebben zondag aan het begin van het referendum in Zuid-Sudan de organisatie en leiders uit het noorden en zuiden van het Afrikaanse land lof toegezwaaid.
Ook de Sudanese president Omar al-Bashir, die gezocht wordt door het Internationaal Strafhof in Den Haag wegens oorlogsmisdaden in Darfur, kreeg complimenten van topdiplomaten, een zeldzaamheid.
Bashir heeft laten weten de uitslag van het referendum te respecteren. „We verwelkomen deze toezegging”, zeiden de Amerikaanse, Britse en Noorse ministers van Buitenlandse Zaken, Hillary Clinton, William Hague en Jonas Gahr Store in een gezamenlijke verklaring.
Ze noemen het referendum een historische stap naar een vredesovereenkomst. Wel zijn ze bezorgd over de situatie in Abyei. In deze olierijke regio op de grens tussen Zuid- en Noord-Sudan vielen zondag tijden gevechten tussen Misseriya Arabieren en leden van de Ngok Dinka-stam zeker acht doden. Een conflict over waterrechten zou de oorzaak zijn.
De regio Abyei is omstreden. Waarnemers vrezen dat over de olierijke regio nieuw geweld kan losbarsten tussen Zuid- en Noord-Sudan. In Abyei had eigenlijk gelijk met de rest van Zuid-Sudan de volksstemming moeten plaatsvinden, maar omdat Noord- en Zuid-Sudan het niet eens konden worden over de vraag wie in Abyei mocht stemmen, is het referendum hier voor onbepaalde tijd uitgesteld.
Het referendum, dat een week duurt, is verder zonder noemenswaardige incidenten van start gegaan. In de hoofdstad Juba stonden lange rijen voor de stembureaus. Elke keer als iemand zijn of haar stem gaat uitbrengen, klonk er een gejuich. Ook werd er gedanst en muziek gemaakt. Algemeen wordt aangenomen dat de Zuid-Sudanezen voor splitsing van het grootste land van Afrika kiezen. Een correspondent van de BBC in Zuid-Sudan zei niet één persoon te zijn tegengekomen die voor een verenigd Sudan stemde. Volgens de verwachtingen gaat het zuiden zich afscheiden.
De leiders van Zuid-Sudan hadden de kiezers opgeroepen op de eerste dag al massaal hun stem uit te brengen. Een simpele meerderheid is voldoende voor de afscheiding; wel moet de opkomst 60 procent zijn om de stemming geldig te maken. In het zuiden zijn ongeveer 3,75 miljoen stemgerechtigden geregistreerd.
