Op de hoek Bethlehemweg – Bethaniëweg loopt Michaël (22). Wat doet Kerst met hem? Een beetje onwennig zegt hij: „Je staat weer eens extra stil bij alle onvrede op deze wereld. Daar denk ik met Kerst meer aan dan anders. Verder denk ik dan ik bij mijn ouders ga eten, dat vinden ze wel fijn.” Is Michaël niet gelovig? „Wat zou ik moeten geloven?”

Roel (48) laat zijn hond, Truikje, uit. Hij zegt niet-gelovig te zijn opgevoed. Een bijna-doodervaring (na een ongeval, negentien jaar geleden) heeft hem meer aangegrepen dan hij had gedacht. „Binnen één seconde passeerde heel mijn leven de revue. In een flits dacht ik: Als ik nu eens echt dood zou gaan, nu, wat dan?”

De kerstdagen zijn voor Roel moeilijke en vervelende dagen. „Ik ga niet naar de kerk, maar ga wel een kaarsje aansteken voor Onze-Lieve-Vrouwe. Verder zal het wel weer uitdraaien op een beetje eten en drinken, een hapje en een drankje.” Maar Truikje, de hond, gelooft het allemaal wel en wil verder.

Nazareth is een naoorlogse arbeiderswijk van Maastricht die ruimte biedt aan zo’n 3500 inwoners. De wijk ligt pal aan de A2. Vroeger stond hier een kloosterhoeve, De zusters van Onze-Lieve-Vrouw van Nazareth geheten. Vandaar die wonderlijke naam? Hier ergens, aan de Bethlehemweg, stond ook ooit een kasteel, Bethlehem geheten. Daarin zit nu de Hoge Hotelschool Bethlehem. In de buurt kennen ze zelfs een kasteel Jeruzalem, bijna 500 jaar oud, waarvan nog slechts de restanten van de toren overeind staan.

Het middelpunt van de wijk Nazareth was bijna een halve eeuw de roomse parochiekerk, gewijd aan Sint-Antonius van Padua (beschermheilige van Portugal). In 1961 werd deze hallenkerk, met een groots priesterkoor en 900 zitplaatsen voor het volk, ingewijd. In de zomer van 2009 maakten bulldozers de kerk weer met de grond gelijk. Wat ervan rest zijn de bijna 40 meter hoge campanile (klokkentoren), met in top een echte kerkhaan op een lange steel, en een zeshoekige doopkapel. De voorzitter van Buurtbelangen Nazareth, Math Dupuits: „Met deze doopkapel willen wij proberen het christelijk karakter van de doop in ere te houden. Deze voormalige doopkapel moet binnenkort een soort stiltecentrum voor de buurt worden waar men een kaarsje kan branden en aan Maria kan denken. Want deze doopkapel was wel onderdeel van een kerk.”

Doet Dupuits zelf ook iets aan Kerst? „Luister eens hier: ik ben misschien niet echt een goeie katholiek, maar met Kerst gaan wij wel met z’n allen naar de kerk. Want het verhaal over de geboorte van Christus is een goed verhaal. Of het allemaal ook precies klopt, dat weet ik niet.”

In Nazareth is veel wat Nazareth heet: een damesvereniging Nazareth, een carnavalsvereniging De Nazaretsjes, een judoclub Nazareth, een ontspanningsvereniging Nazareth, een bejaardenbond Nazareth, een gymnastiekclub die zo heet, een voetbalclub, een balletgroep, een jeugdclub en een ruilbeursvereniging.

Aan het Kemenadeplein probeert Marie-Louise de stoep sneeuwvrij te maken. Wat vindt zij van Kerst? „Dat is gezellig, vooral als het sneeuwt, zoals nu. Een witte Kerst, dat vind ik mooi. We denken lekker thuis te blijven met de kinderen.”

Denkt Marie-Louise dat Kerst ook iets met godsdienst te maken heeft? „O, jawel hoor. We geloven dat Jezus is geboren. Dat herdenken we. Dat moeten we wel doen. Vind ik wel, ja. Het is het feest van het licht, toch? Mijn man en de kinderen gaan met Kerst altijd naar de kerk. Ik niet, nee, want ik moet ervoor zorgen dat de tafel klaar is als ze thuiskomen.”

Kerst heeft iets met vrede te maken, denkt Jo, die al joggend de hoek om komt. „Vrede, tussen mensen onderling, vrede op aarde. Maar die is ver te zoeken. Er is geen vrede op aarde. Met Kerst gaat het om eten en cadeautjes onder de kerstboom.”

Gelooft Jo (53) misschien dat er boven ons, in de hemel, nog een God is Die leeft? Resoluut klinkt het: „Absoluut! Vaak vraag ik dingen aan Hem, of ik vraag of Hij het goed vindt wat ik doe.” En Kerst? „Ik denk dat ik kaarsje ga branden voor moeder Maria.”

Twee knapen slenteren door de sneeuw. Tim en Paul. Kerst zegt hun niet veel. Ze hebben er ook geen tijd voor, want eind december is voor hen een drukke tijd. Ze werken in de horeca, Tim als kok, Paul in de bediening.

Giechelend komen twee meiden bij de kapper vandaan. Gea en Jacqueline. Jacqueline gelooft niets, is zo niet opgevoed. Gea gelooft wel, zegt ze. „Ik weet dat we met Kerst denken aan Jezus Die geboren is, midden in een donkere nacht. En de herders kwamen om naar Hem te kijken. Maar verder heb ik er ook niet veel mee.”

Een wat oudere heer heeft weinig zin om iets te zeggen over Kerst. Alleen dit: „Ik houd van Kerst, zoals het bedoeld is. Heel die poppekast eromheen hoeft voor mij niet.” Maar, waar is Kerst dan voor bedoeld? „Dat weet u net zo goed als ik.”

Teuni (72) zegt dat Kerst iets is voor de familie. „Leuk, en gezellig.” Is er misschien iets meer te zeggen? „Jawel, met Kerst denken we ook aan de Heer hierboven.”

Er komt een oudere vrouw op haar scootmobiel bij de apotheek aan de Kasteel Cartielstraat vandaan. Gaat ze naar de kerk met Kerst? „We hebben niet eens een kerk hier. Die hebben ze afgebroken. Vroeger gingen we naar de kerk, op kerstavond, nu niet meer, want de kerk is weg. Dat is wel jammer. Maar het is niet anders.”

Na wat aandringen zegt ze nog: „Kerst is een godsdienstig feest, over het Kindje dat geboren is. Dat heeft meneer pastoor ons tenminste altijd verteld. Maar als u het niet erg vindt: ik moet nodig boodschappen doen.” Ze parkeert haar scootmobiel bij de Spar, de enige supermarkt hier, en loopt kwiek naar binnen.

Een bejaarde man ploegt met zijn rollator door de sneeuw. Hij gaat met Kerst naar de kinderen, zegt hij. „Kerst is een moeilijk feest, zeker als je alleen bent.”

Maddie (50) heeft iets meer tijd. Ze vindt het nog wel interessant ook, om even over Kerst na te denken. „Ik ben wel gelovig, maar op mijn eigen manier. Ik denk dat de roomse kerk ons vroeger voor de gek gehouden heeft. We moesten van alles, je moest naar de kerk, en je moest te biecht. Ik ben blij dat dat verleden tijd is.”

Maar we zijn al met al wel iets kwijtgeraakt, denkt Maddie. „Ik ben heel erg spiritueel. Maar waarom zou de kerk daarbij moeten horen.”

Aan het Miradorplein staat het nieuwe buurtcentrum Nazareth. Boven de ingang hangt een bord: ”Leeuw bier; klassiek gebrouwen”. Binnen staat John (55) aan het biljart. Kerst is een familiefeest, vindt hij. „Maar het is ook iets godsdienstigs. Dan denken we aan de geboorte van Christus, en aan verzoening. Dan denk je ook weer eens aan medemensen die het in dit leven minder getroffen hebben dan wij.”

John gaat volgende week zeker naar de kerk, zegt hij. „Want er is een God ergens boven ons, ja, dat geloof ik. Daar wil ik heus van overtuigd zijn.”

Achter de bar staat Anita (46), beheerder van het buurtcentrum. Ze heeft een kruisje om de nek. Heeft dat misschien iets met haar geloof te maken, dat kruisje? Ze zegt, met een korte snik in de stem: „In dit kruisje zit as van mijn moeder. Zo draag ik haar altijd bij me.”