St. Kilda
Het is jammer dat in het artikel ”De waarheid over het Schotse St. Kilda” (RD 18-12) de evangelisatiearbeid van de Schotse predikant John MacDonald in het begin van de 19e eeuw niet genoemd wordt. Kennisname daarvan zou de conclusies van onderzoeker Ten Heuw wellicht heel wat positiever hebben doen uitvallen. Deze godvrezende predikant van de Church of Scotland uit het kleine dorpje Ferintosh in de Schotse Hooglanden, bijgenaamd ”De apostel van het noorden”, bezocht enkele malen dit afgelegen eiland en genoot veel zegen op zijn predikarbeid te midden van deze primitieve eilandbewoners, die eerst zo goed als onbekend waren met de boodschap van het Evangelie. Zijn eerste bezoek vond plaats in 1822. Hij begon met een serie preken over Romeinen 3. Het jaar daarop bezocht hij het eiland opnieuw en mocht toen reeds vrucht op zijn werk gewaar worden. Voor het laatst bezocht MacDonald St. Kilda in 1830 en hij mocht zien dat de Heilige Geest krachtig onder de eilandbewoners had gewerkt. Toen hij vertrok en de bevolking vertelde dat zij elkaar waarschijnlijk pas voor de rechterstoel van Jezus weer zouden ontmoeten, namen zij met tranen afscheid van elkaar, evenals Paulus van de gemeente van Efeze. De op het eiland geboren ds. Gillies zal dit ongetwijfeld geweten hebben en zodoende gekomen zijn tot de constatering dat religie de vitale krachtbron was van de samenleving op het eiland.