In de Maasvlakte Centrale van E.On Benelux had vrijdagmiddag de jaarlijkse finale plaats. Winnaar op de Nationale IdeeënDag 2003 mocht zich J. de Jong van Koninklijke Douwe Egberts Lassie noemen. Wegens ziekte was hij overigens niet aanwezig.

Dat vernieuwing voor Douwe Egberts verder gaat dan Senseo, bewijst de vestiging van Lassie in Wormer. Bij de productie van zilvervliesrijst bleven tot voor kort te veel korrels over met een afwijkende kleur. Deze zogenoemde rode rijst werd er na de kokerij uitgehaald en vervolgens als afval afgevoerd. Bij elkaar opgeteld vormen de dagelijkse hoopjes een berg van 500 ton per jaar, dus geen probleem om zomaar over het hoofd te zien.

Operator J. de Jong vroeg zich af of dit nu niet anders zou kunnen. Hij lanceerde het idee om de rode rijst, voordat deze de kokerij ingaat, uit de zilvervliesrijst te halen. Daardoor kan deze tot witte rijst worden bewerkt. Een idee dat Douwe Egberts jaarlijks 29.735 euro oplevert en De Jong een eenmalige beloning van 4460 euro.

En nog eens 500 euro van het Ideeëncentrum. De in 1964 opgerichte vereniging, waarbij een kleine 300 leden uit het bedrijfsleven en de overheid zijn aangesloten, wil het „creatieve vermogen” binnen organisaties stimuleren. Werknemers voelen zich door een ideeënbus meer betrokken bij de eigen organisatie. Tenminste, als zij over meer zaken mogen meedenken dan over de smaak van de koffie uit de automaat. Zeker zo belangrijk, een goed functionerend ideeënsysteem levert de onderneming geheid geld op.

Voorstellen van creatieve werknemers leverden KPN Telecom vorig jaar een besparing op van 23 miljoen euro. „Pak dit op! zou ik het bedrijfsleven willen aanraden”, zegt P. Hermans. De KPN-manager geeft leiding aan een club van negen mensen die zich gericht bezighouden met het verwerken van de 3000 à 4000 ideeën die in de loop van een jaar bij het telecomconcern binnenkomen. Hermans: „Die 23 miljoen is weliswaar een piek, maar het bedrag schommelt gemiddeld toch tussen de 12 en 14 miljoen euro. Zet dat tegenover een investering van 1 miljoen en tel uit de winst.”

Hoe lonend een goed idee kan zijn, blijkt uit de diverse inzendingen. Zo bedacht technicus J. Spek van het Rotterdamse openbaarvervoerbedrijf RET hoe het repareren van railremmen met toepassing van simpele technieken kan gebeuren. Hierdoor hoeven minder nieuwe onderdelen te worden gebruikt, wat een jaarlijkse besparing van 46.200 euro oplevert. Kassa! Daar kon wel een nettobeloning van 4980 euro af voor de Willie Wortel uit de Maasstad.

Bij het gros van de beloonde voorstellen komt een hoog gehalte aan technisch vernuft naar voren. Plafonds van spuitcabines kunnen bijvoorbeeld van poeder worden gevrijwaard door met geïoniseerde lucht een evenwicht te creëren tussen positief en negatief geladen deeltjes. Kom er maar eens achter.

Toch kan een goed voorstel best eenvoudig zijn, stelt vrachtwagenfabrikant DAF tevreden vast. Bij de montage van zogeheten opstappen op het voertuig worden deze op een rek gestapeld. De kans op beschadiging was tot voor kort zeer groot. Door de steunen van het rek af te werken met een beschermende laag, is de kans op beschadiging enorm afgenomen. Bedenker J. Suiskens kreeg netto 10 procent van de nettobesparing van 11.350 op jaarbasis.

KPN-manager Hermans: „Als ik naar het Nederlandse bedrijfsleven kijk, zie ik dat de ideeënbus te vaak ongebruikt in een hoekje staat. Maar ik durf hard te maken dat structurele aandacht voor ideeënmanagement loont.”