Het KNMI voorspelt kou en sneeuw, eind deze week. De temperatuur kan dalen tot 7 graden onder het vriespunt. „Zodra het woord sneeuw voor de eerste keer was gevallen, merkte je de toeloop al”, vertelt bedrijfsleider Erik Gorter van Intratuin in Drachten. „Vooral de sneeuwschuivers gaan hard. Mensen lopen er met twee, drie tegelijk de deur uit.” Ook ziet Gorter een run op warm schoeisel. „Als het zo doorgaat, weet ik niet of we wel genoeg hebben.”

Roelof Talen, directeur van Talen Tools in Staphorst, een groothandel in onder meer sneeuwschuivers, ijskrabbers en sledes, signaleert ook een „gigantische toeloop” op alle winterartikelen. De groothandel levert aan verscheidene tuincentra in Friesland.

Talen: „We krijgen continu telefoon met de vraag of we nog sneeuwschuivers kunnen leveren. Dit hebben we in jaren niet meegemaakt. Eén winkel bestelde er 100, en twee dagen later nog eens 200. Dat zijn aantallen waar je van griezelt en met je oren van staat te klapperen.”

Niet alleen de sneeuwscheppen gaan hard, ook sledes worden massaal verkocht bij Talen Tools. „Die gaan als warme broodjes over de toonbank. Naar de prijs wordt niet meer gekeken”, vertelt directeur Roelof Talen. „De meeste mensen hebben de afgelopen winter nog in gedachten, toen was alles op.” Om te voorkomen dat ze weer achter het net vissen, zijn ze er nu vroeg bij.

Al eerder werd bekend dat gemeenten en provincies massaal strooizout hebben ingeslagen om te voorkomen dat ze –net als afgelopen winter– met een groot zouttekort te maken krijgen.

„Het hele jaar wordt er al flink zout afgenomen”, zegt Laurenz Mulder van Frisia Zout. „Niemand is gebaat bij een herhaling van wat we vorige winter hebben meegemaakt. Vooral de tussenleveranciers hebben veel afgenomen, zodat bedrijven en particulieren ook niet zonder komen te zitten.”

De zoutprijzen liggen nu tussen de 70 en de 80 euro per ton. Vorig jaar was dit 60 euro.

Wegbeheerder Rijkswaterstaat laat weten klaar te zijn voor de temperaturen onder het vriespunt. „Wij wachten signalen van onze gladheidsmeldsystemen af”, legt een woordvoerder uit. Of er op rijkswegen gestrooid zal worden, hangt onder meer af van de temperatuur en de toestand van het wegdek en de luchtvochtigheid.

Ook de Nederlandse Spoorwegen zeggen goed voorbereid te zijn op de sneeuwval en de ijzel die eraan komen. Tijdens een grote oefening op 10 oktober werd de winterdienstregeling getest. De resultaten waren goed, aldus een zegsman van de NS. „De treinen reden over het algemeen op tijd, reizigers vonden hun weg en toonden begrip.”

In november is een aantal dagen met vorst normaal: de maand telt gemiddeld zo’n zes tot acht vorstdagen en aan de kust komt het gewoonlijk op drie dagen tot vorst.

De kou bereikt vanaf vrijdag voor een deel onze omgeving. Daarmee is de eerste vorstperiode een feit. Het wordt dan winterweer in de herfst.

Vroeg winterweer hoort bij ons klimaat. Het heeft wel vaker flink gevroren in november. Op 23 november 1998 bijvoorbeeld werd in Woensdrecht al min 11 graden gemeten. In 1975 viel de eerste sneeuw al op 13 oktober. De meteorologische winter begint officieel op 1 december, op de astronomische kalender begint de winter dit jaar pas op 22 december.