„Beeld in kerk over jongeren te negatief”
UTRECHT – Krijgen jongeren niet te weinig verantwoordelijkheid in de kerk? Dat was de hamvraag op de jubileumavond van de hervormde jongerenorganisatie HGJB. Ds. H. J. Lam: „Je kunt theologisch niet op jongeren neerkijken, omdat ze het teken dragen van Gods verbond. Je moet hen op hun vestje zitten, zodat ze hun leven geven aan Christus.”
De HGJB vierde vrijdagavond zijn 100-jarig bestaan in de Jacobikerk in Utrecht met een dankdienst, een forum en een generatiegesprek. Alle kerkbanken waren bezet door zowel ouderen als jongeren. Tijdens het forum sprak ds. Lam, voorzitter van de Gereformeerde Bond, met oud-minister Rouvoet, P. M. Sonnenberg van de Protestantse Kerk in Nederland en twee leden van de HGJB-Ledenraad, Ilse Meijer en Herjan Mijderwijk.
Voorafgaand maakte ds. H. J. van Wijnen, predikant-directeur van de HGJB, een statement. De bond blijft een „toerustingsbeweging voor jongeren”, die net als in het verleden vanuit „creatieve kracht” blijft zoeken naar manieren om het werk vorm te geven in „gewijzigde omstandigheden binnen kerk én samenleving.” Daarbij weet de HGJB zich nauw verwant met de „hervormd-gereformeerde traditie” en wil hij bijdragen aan de voortgaande ontwikkeling ervan.
Continuïteit dus. Maar ds. Van Wijnen signaleert ook discontinuïteit. Hij lanceert in rap tempo enkele stellingen waaruit blijkt dat jongeren niet serieus worden genomen. Aanbodgericht kerkelijk jeugdwerk verhoudt zich volgens de directeur slecht met de eigen netwerken van jongeren. Jongeren leven niet alleen voor de fun, al doet de reclame hen en hun ouders dat graag geloven. En probleemgestuurd en preventief denken in de maatschappij blokkeert positief inzetten op mogelijkheden van jongeren.
De achterliggende vraag wil ds. Van Wijnen in het forum beantwoord krijgen. Hij stelt: „De beelden die in de kerk en de theologische traditie over jongeren leven, zijn te negatief en doen geen recht aan de intrinsieke kracht van jongeren. Daarmee laat de kerk een enorm potentieel liggen.”
Hij haakte daarmee aan bij de gisteravond gepresenteerde Nederlandse vertaling van ”Do hard things” van de Amerikaanse christelijke tweeling Alex en Brett Harris: ”Denk groot, doe sterk – tienerrebelutie tegen lage verwachtingen” (uitg. Jes! te Zoetermeer). Het boek roept jongeren ertoe op om gemakzuchtig consumptief vermaak te verminderen en het slappe verwachtingspatroon van de maatschappij ten opzichte van jongeren te ontmaskeren. Dat kan door verantwoordelijkheid te nemen en tijd en energie te steken in dingen die ertoe doen – zoals de kerk.
Jongeren laten meedoen in de kerk gaat volgens de jongere forumleden verder dan hen laten collecteren of een stem geven in het jeugdwerk. Ilse van de HGJB-Ledenraad: „Jongeren doen wel dingen, maar je kunt er veel meer uithalen.” Herjan: „Er is naar 1 Timotheüs 4:12 aan mij als jongere nooit gevraagd om een voorbeeld te zijn.”
Jongeren zijn niet „eng” en willen niet „alles anders” als ze verantwoordelijkheid krijgen, vindt ds. Lam. „Ik merk op catechisatie dat ik met jongeren kan spreken over het geloof in Christus en hoe dat praktisch vorm krijgt. Daar gaat het om.”
Rouvoet verbreedt de kracht van jongeren van de kerk naar de maatschappij. „Voor mij is het belangrijk om jongeren taken en verantwoordelijkheden te geven, maar hen ook toe te rusten.”
Herjan vat het samen: „Nu heerst er een mentaliteit dat je moet genieten van je jeugd. Want als je ouder bent, moet je alleen werken en dat is saai. Zo motiveer je jongeren niet om hun talenten te gebruiken. Wacht daarom als kerk niet af maar geef hun gewoon werk.”
De jubileumavond begon onder tromgeroffel. Twee HGJB-vaandels, de oude en de nieuwe, werden binnengedragen. HGJB-voorzitter ds. F. van Roest mediteerde in de daaropvolgende dankdienst over het 100-jarig bestaan van de organisatie. Hij blikte dankbaar terug op het verleden. „Vieren is genadige blijdschap. Jezus is de Goede Herder en Hij zoekt in onze kring al honderd jaar. Hij vond er velen en bracht hen thuis.”
De predikant maakte zich zorgen om de rest, zei hij, blikkend in de toekomst. „Zij weten toch wel dat God hen zoekt? Zij moeten wel veranderen. Dat moeten we hun blijven vertellen. En onszelf. Hij laat nooit los wat Hij begon.”
Na een moeizaam tot stand gebrachte verbinding bracht synodevoorzitter ds. P. J. Verhoef vanuit Lunteren zijn felicitaties over aan de jubilerende vereniging. Hij bood namens de landelijke kerk de jubilerende jongerenorganisatie als cadeau een geldbedrag van 12.500 euro aan.
Klik hier voor een bespreking van W. B. Kranendonk in 2009 van het boek van Alex en Brett Harris.