Dat concludeert het COT Instituut voor Veiligheids- en Crisismanagement in een zogeheten fenomeenonderzoek naar aanleiding van de strandrellen in Hoek van Holland vorig jaar augustus. Het onderzoeksinstituut noemt het fataal verlopen feest uniek als het gaat om de omvang en hevigheid van het geweld tegen de politie. Er is echter geen sprake van een nieuw fenomeen.

De politie heeft een goede informatiepositie bij oudere harde kern, maar de positie in jongere harde kernen is vaak veel minder goed. „Dit is zorgelijk, omdat dit de groep is die het grootste risico vormt”, stellen de onderzoekers. Die noemen het zorgelijk dat in het hele land een verjonging en verharding plaatsvindt van relschoppers. Bij deze groep is geweld tegen de politie en omstanders meer geaccepteerd dan bij ‘oude’ harde kernen.

Vooral voetbalhooligans zorgen tijdens evenementen regelmatig voor ordeverstoringen. De band met het voetbal wordt weliswaar minder, maar het zorgt wel voor onderlinge binding. Ook stelt het COT dat bij veel gemeenten en andere betrokken partijen rond evenementen „een beperkte alertheid en scherpte aanwezig is als het gaat om veiligheid”. Het evenementen- en het vergunningenbeleid heeft op veel plaatsen nog onvoldoende inhoud en vorm gekregen.

Volgens de onderzoekers zijn veel grote rellen niet gepland. Deze beginnen vaak als kleine incidenten die uiteindelijk escaleren. Geplande ordeverstoringen ontstaan omdat groepen een al langer bestaand conflict willen uitvechten. Het onderzoeksinstituut concludeert dat er twee soorten relschoppers zijn. De grootste groep bestaat uit zogenoemde gelegenheidsordeverstoorders. Een kleinere groep bestaat uit notoire relschoppers, die regelmatig bij incidenten zijn betrokken.

Sommige conclusies trok het COT ook al in eerdere onderzoeken. Bijvoorbeeld dat het voetbalgeweld zich verplaatst van stadions naar andere gelegenheden, net als het feit dat de combinatie van drugs en drank het risico op rellen vergroot. Ook het fenomeen dat groepen zich tegen autoriteiten en hulpverleners keren is niet nieuw, hoewel daar maatschappelijk gezien steeds meer aandacht voor is.