Bij de ingang liggen folders, over nood in de derde wereld, in Sudan, in Uganda, in Ethiopië. Er hangt veel modern schilderwerk aan de zachtgeel geverfde muren. Tegen de achterwand is de preekstoel van McCheyne neergezet, samen met de oude doopvont.

De kerk heeft een galerij zoals je die niet gauw ergens anders aantreft: kolossaal, ovaalvormig, met veel zitplaatsen, allemaal gretig op de kansel gericht.

Eerlijk is eerlijk, hoewel het McCheynes kerk niet echt meer is, ziet het er allemaal wel gelikt uit. Er is een nieuwe entree gekomen, achter glazen deuren. Zelfs de torenklok loopt en slaat de uren.

De St. Peter’s Church aan de St. Peter’s Street te Dundee ligt ingeklemd tussen grauwe flatwoningen uit de jaren zestig. In een hoek van de kerktuin staat, heel imposant, het grafmonument van Robert Murray McCheyne. De ingegraveerde teksten zijn vrijwel onleesbaar geworden. Links ligt een klein kerkhofje, met zo’n dertig, veertig scheefgezakte graven. In het pad naast het kerkhof ligt een tegel waarop staat: ”Eternity” (eeuwigheid). Rechts bevond zich vroeger, naast het kolenhok, de deur naar de consistorie.

In november 1836 deed McCheyne hier, 23 jaar oud, zijn intrede. De St. Peter’s Church was op dat moment een bijna nieuwe kerk. Het was een sober gebouw, met weinig franje. De kerk bood plaats aan bijna 1200 mensen. Vier jaar later verrees er nog een toren met een slanke spits. Pas in 1912 werd er in de kerk een pijporgel geplaatst.

McCheyne heeft in de fabrieksstad Dundee zeer geijverd. Waar nood was, daar was hij, Waar de tijd verwisseld werd voor de eeuwigheid, daar was hij. Waar de waarheid verkondigd kon worden, daar was hij.

De St. Peter’s Church zat zondag aan zondag vol. Soms puilde het gebouw uit, ook als er wel eens drie diensten op een zondag waren, ook bij de bidstonden die McCheyne op donderdagavond hield.

Soms moest de predikant zich een weg banen door de schare om bij de preekstoel te kunnen komen. Vaak zaten de mensen zelfs op de trap van de kansel. Dan moesten er stoelen worden bijgezet, in de paden en op de galerij.

Hier heeft McCheyne zijn gemeenteleden de weg der zaligheid gewezen, als een stervende onder de stervenden heeft hij zielen tot Christus geleid. In vrijwel iedere preek drukte voor hem het gewicht van de eeuwigheid. In deze kerkruimte heeft hij, soms wel wekelijks, vruchten op zijn arbeid gezien. Dan zei hij: „Zijn enigen van u ontwaakt? Dan is Christus bij u geweest.”

Verval

Op 25 maart stierf McCheyne, bijna 30 jaar oud. Tijdens de begrafenisdienst was de St. Peter’s Church voor de laatste maal geheel bezet. Na de dienst werd de predikant neergelegd in zijn graf in de noordwestelijke hoek van de kleine begraafplaats, slechts enkele meters naast de kerk, ter hoogte van de preekstoel.

Zijn kerkenraad zorgde voor het monument op de plaats van het graf. Daarop staan onder meer de uitgebeitelde woorden: „Zij die in Jezus ontslapen zijn, zal God tot Zich nemen.”

In de tweede helft van de vorige eeuw raakte de Sint-Peterskerk in verval. Het bezoekersaantal daalde. Uiteindelijk hield men de kerkdiensten in het zaaltje achter de kerk, dat was groot genoeg.

In de jaren tachtig werd de kerk gesloten, waarna het gebouw voor de buurtbewoners een steen des aanstoots werd. In 1988 ontfermde de Free Church of Scotland zich over de St. Peter’s. De kerk werd grondig gerestaureerd. Het kerkbezoek neemt weer toe. Er zijn Bijbellezingen, jeugdclubs en jongerenavonden.

Op 20 november wordt in deze kerk het Centre for Public Christianity geopend, een missionaire instelling die in de geest van Tim Keller, predikant te New York, de samenleving weer in aanraking wil brengen met de Bijbelse boodschap.

Dit is het eerste deel in een negendelige serie over kerken en kapellen in Schotland en Engeland. Volgende week woensdag: de kerk van Hugo Binning.