Binnenland

„Vrije meningsuiting vooral verzet tegen religie”

EDE – De vrijheid van meningsuiting is de laatste jaren in Nederland vooral ingezet als wapen om religie te bestrijden. Dat stelt Johan Snel, docent journalistiek aan de Christelijke Hogeschool Ede en auteur van het volgende week te verschijnen boek ”Recht van spreken. Het geloof in de vrijheid van meningsuiting”.

29 October 2010 23:18Gewijzigd op 14 November 2020 12:20
Snel. Foto Willem van Gent
Snel. Foto Willem van Gent

De lawaaiwake op de Dam, de avond na de moord op Theo van Gogh. Die gebeurtenis op 2 november markeert voor Snel de „nieuwe betekenis” die het begrip vrijheid van meningsuiting de afgelopen jaren kreeg. „Tien jaar geleden kwam een woord als vrijheid van meningsuiting in De Telegraaf nauwelijks voor. De laatste jaren is het een kernslogan geworden. Daarbij ligt grote nadruk op een groeiend verzet tegen religie, nu nog vooral de islamitische religie. Die zou bron van alle onrust zijn.”

Paradoxaal genoeg heeft de moord op Theo van Gogh „nuchter bekeken weinig met de vrijheid van meningsuiting te maken”, stelt Snel. „De vrijheid van meningsuiting is oorspronkelijk vooral bedoeld om mensen tegen de staat te beschermen. Dan gaat het bijvoorbeeld om de vrijheid van minderheden om iets af te drukken. Dat was bij Theo van Gogh niet aan de orde. Hij is niet door de staat vermoord. Hij keerde zich juist tegen een minderheid.”

De nadruk op de vrijheid van meningsuiting heeft voor Snel alles te maken met het overheersende secularistische, 
liberale gedachtegoed in Nederland. „Daarbij ligt alle nadruk op het autonome individu. De vrijheid van meningsuiting wordt ingezet als wapen tegen de vermeende achterlijkheid van religieuze burgers. Moslims en ook christenen zijn het doelwit. Denk aan het verzet tegen de moraal van gelovigen, bijvoorbeeld op het gebied van seksualiteit, abortus, euthanasie en gezin.”

Het secularisme is zelf een religie, waarschuwt Snel. „Van links, GroenLinksleider Halsema, tot rechts, PVV-leider Wilders, zijn de secularisten er uiteindelijk op uit religie uit het publieke domein te bannen. Het secularisme verdraagt geen andere religies. Die ideologie wil zelfs de vrijheid van godsdienst aantasten. Dat was te zien bij de hostierel in Brabant.

Het bijzondere is dat in bijvoorbeeld een debat over embryoselectie politici van bijvoorbeeld CU en SGP zich tegenover media wel moeten verantwoorden over hun motieven, terwijl iemand als toenmalig staatssecretaris Bussemaker van Volksgezondheid dat niet hoeft. Het gros van de journalisten gaat ervan uit dat de liberale, secularistische uitgangspunten vanzelfsprekend zijn.”

Het openbaar ministerie betoogde in de zaak-Wilders dat forse kritiek op religie is toegestaan, anders dan het beledigen van gelovigen.

„Ik vind dat een onhoudbaar, spitsvondig onderscheid. Het is naar mijn idee pas van de laatste jaren dat juristen zo redeneren. Cultuurhistorisch is het een vreemde gedachtegang. In het verleden was bijvoorbeeld jodendom synoniem met Joden. Ik denk dat de religiekritiek van Wilders wel degelijk raakt aan haat zaaien. Of Wilders ongestraft de vergelijking moet kunnen maken tussen de islam en het fascisme?

Ik vind die vergelijking persoonlijk niet fraai. Het bijzondere is dat veel mensen die dit soort felle uitlatingen doen zélf redeneren vanuit een extreme ideologie.”

U stelt dat zowel christenen als moslims doelwit zijn van de secularistische meerderheid. Intussen vindt menig orthodox christen het goed dat Wilders de islam bestrijdt. De SGP schaarde zich deze week aan de zijde van de PVV op dat punt.

„Ik heb zelf een SGP-achtergrond, maar voel me op dit punt niet thuis bij de SGP. Ik denk dat Van der Staaij de SGP-traditie van de laatste decennia tekortdoet. Je moet niet meehuilen met de wolven in het bos en je samen met populisten verzetten tegen uitgangspunten van de rechtsstaat.

Ik vind de zienswijze van Rouvoet verstandiger. De islam en het christendom zijn zeker geen gelijke godsdiensten. Maar moslims hebben net zo goed hun rechten en vrijheden in Nederland.”

Islamcritici zeggen dat het zelfvernietiging betekent om moslims alle rechten te geven, omdat ze uit zijn op overheersing.

„Dat is een gevaarlijke mythe. Ik zie in Nederland niets van een dreigende islamitische overheersing. Integendeel. Moslims zijn hier opvallend machteloos.”

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer