Een ongerechtigheid. Advocaat mr. Bram Moszkowicz gebruikte het woord met zijn volle verstand, zo benadrukte de raadsman van Wilders vrijdag. Met de uitdrukking wilde de advocaat nog eens beklemtonen hoe hij gruwt van de beschikking van het Amsterdamse gerechtshof uit januari 2009.

In dat relaas sommeert het hof het openbaar ministerie om de PVV-leider alsnog te vervolgen voor zijn omstreden uitlatingen over de islam. Het hof, fulmineerde Moszkowicz, heeft Wilders al als dader weggezet, voordat hij is berecht. „Daar lusten de honden geen brood van.” Vanwege die misstap van het hof, vindt Moszkowicz, zou het OM niet-ontvankelijk moeten worden verklaard.

Geen wonder dus dat de raadsman vrijdag bij aanvang van de zitting meteen naar de microfoon greep. Want wat had hij vernomen? Een van de raadsheren van dat in zijn ogen verfoeide gerechtshof, mr. Ton Schalken, zou tijdens een etentje in mei dit jaar arabist Hans Jansen hebben beïnvloed. Jansen, kritisch over de islam, is een van de drie getuigen-deskundigen in de zaak-Wilders. Jansen zelf meldde in dagblad De Pers: „Hij probeerde me te overtuigen van de juistheid van zijn beslissing Wilders voor de rechtbank te slepen.” De heren tafelden drie dagen vóór de dag dat Jansen zijn verklaring bij de rechter-commissaris aflegde.

Wat is er gebeurd tijdens dat etentje? Ongeoorloofde rechterlijke bemoeienis met een getuige? Klopt het verhaal in De Pers? Moszkowicz rook zijn kansen. Hij vroeg de rechtbank om Jansen, aanwezig in de rechtszaal en „niet ergens op Hawaï”, als getuige te horen. Als de rechter zou vaststellen dat het artikel in De Pers waar is, zou de raadsman nog meer munitie hebben om voor niet-ontvankelijkheid te pleiten.

Rechters mr. Jan Moors en zijn twee mederechters trokken zich amper tien minuten terug en kwamen met een explosieve mededeling. Ze besloten nog niet te beslissen of het nodig was Jansen te ondervragen als getuige. Mogelijk zou dat later nog gebeuren, maar wellicht ook niet en zouden ze in hun vonnis op de kwestie terugkomen.

Die beslissing van de rechtbank wekt verbazing. Het is immers te begrijpen dat Moszkowicz graag het naadje van de kous wilde weten over het etentje. Het risico bestond dat de rechter Jansen niet zou oproepen en daarmee was Moszkowicz voor een voldongen feit geplaatst. „We staan met de rug tegen de muur”, betoogde Moszkowicz vrijdagmiddag in een fel betoog tegenover de wrakingskamer.

Zelf zei arabist Jansen vrijdag voor de NOS-microfoon dat hij zich niet beïnvloed voelde door de tafelbespiegelingen van Schalken. Wel oordeelde Jansen vernietigend over het optreden van de raadsheer. Diens handelwijze is „ongepast, ongehoord en sukkelig.”

Van meet af aan boterde het al niet tussen Wilders en de rechtbank, meer in het bijzonder voorzitter mr. Jan Moors. Het proces was op 5 oktober amper begonnen of Moszkowicz probeerde de rechters al naar huis te sturen. Pijnpunt was toen een opmerking van Moors over het besluit van Wilders om zich op zijn zwijgrecht te beroepen. Moors zei dat er „een beetje op lijkt” dat Wilders de discussie „weer” uit de weg gaat. Toen was de wraking nog vruchteloos.

Irritatie bij Wilders en Moszkowicz ontstond verder toen Moors later in het proces zei zich te kunnen voorstellen dat een vrouw ”Fitna” niet wilde zien.

Voor de weggestuurde rechters moet de gang van zaken vrijdag een bittere pil zijn. Collega-rechters betwisten hun onpartijdigheid. Dat is fors. Alsof de schilder zijn pot verf uit handen wordt getrokken.

Wilders en zijn advocaat waren vrijdag opgetogen. Feit is wel dat een eventuele veroordeling van de PVV-politicus nu nog maanden boven de markt blijft hangen.