Commentaar: Antonie Kamerling
Donderdag werd bekend dat woensdag de zwaar depressieve acteur Antonie Kamerling (44) een einde aan zijn leven heeft gemaakt. Kamerling laat een vrouw en twee kinderen achter. In het land, vooral bij de vele fans van de filmacteur, kwam het bericht aan als een mokerslag. Tv-programma’s werden onderbroken omdat presentatrices hun emoties niet meer onder controle hadden. En op condoleancesites stroomden de boodschappen van deelneming binnen. En bij iedereen was de vraag: hoe kan iemand die uiterlijk alles zó mee heeft, zó wanhopig, zó ziek zijn geweest dat dit kon gebeuren?
Naast het ontstellende verdriet voor zijn vrouw en kinderen –want wie dat vergeet, kan maar beter helemaal zwijgen– zou er over deze trieste gebeurtenis veel te schrijven zijn. Zo kun je schrijven over de oppervlakkigheid van de showbizz. En over de bedrieglijkheid van schone schijn. Want wat heb je eigenlijk aan je populariteit, een goed uiterlijk, een aardige vrouw en gezonde kinderen als er vanbinnen iets echt stuk is?
Je kunt je zeker ook ontzetten over de ontstellende oppervlakkigheid van mensen die, nadat ze van het overlijden van Kamerling gehoord hebben, via Twitter laten weten dat ze het toch wel overdreven vinden dat daarom een bepaald tv-programma ’s avonds niet wordt uitgezonden.
En natuurlijk is daar niet het minst het ontzettend moeilijke onderwerp ”suïcide”. Hoe gaat een christen daarmee om?
Hoewel Kamerling hulp had gezocht, maakt deze gebeurtenis ook duidelijk hoe gevaarlijk het kan zijn als psychisch lijden onderschat wordt. Natuurlijk zijn er talloze mensen die wel eens een dagje ‘depri’ zijn. Die het even niet hijsen, die erdoorheen zitten, en wat er verder allemaal nog aan stickertjes te plakken is. „Allemaal psychisch”, zeggen we dan, alsof daarmee het probleem echt gepeild, of zelfs opgelost is.
Gelukkig is het taboe op psychische aandoeningen de laatste jaren gesleten. Mensen durven er vaker voor uit te komen dat ze hulp hebben gezocht. Maar we moeten die openheid niet overschatten. Talloze mensen gaan in stilte gebukt onder een existentiële donkerheid en verwardheid waar ze geen woorden aan kunnen of durven geven.
Een psychisch probleem in het algemeen en een depressie in het bijzonder los je niet op met een goed gesprek. Omdat goede adviezen wel worden aangehoord, maar niet doordringen en beklijven. Goede gesprekken zijn voor een depressieve patiënt in het positiefste geval een snel dovend lichtpuntje in een inktzwarte nacht. En herhaaldelijk en nadrukkelijk wijzen op dat wat er allemaal wél goed is in het leven werkt zelfs contraproductief. Want het probleem bij een depressie is nu juist dat iemand het goede vaak wel zíét, maar het niet als goed en positief erváárt. En dat maakt het hulpeloze gevoel alleen maar sterker en overweldigender.
Psychisch lijden is erg. En het kan zelfs levensbedreigend zijn. Daarom is professionele hulp, hoewel we het als christenen ten diepste niet verwachten van mensen, in veel gevallen niet overdreven, maar zeer noodzakelijk.