Gedoogsteun geven loont voor populistische partijen, zo blijkt uit Scandinavische landen. Neem de Deense Volkspartij, die al jaren kans ziet het dra­gen van regeringsverantwoordelijkheid te vermijden en tege­lijkertijd fors invloed uit te oefenen op het regeringsbeleid.

Bij de presentatie van het akkoord jubelde Wilders over „ongekende maatregelen en ongekende cijfers.” Daarmee doelde hij allereerst op de aanscherping van het immigratie- en asiel­beleid. Zo moeten migranten hun inburgering zelf betalen. Hoogstens krijgen ze een lening. Andere, vergelijkbare maatregelen zijn:

• het intrekken van de tijdelijke reguliere verblijfsvergunning van immigranten die voor het inburgeringsexamen zakken;

• een voorstel voor een algemeen verbod op gelaatsbedekkende kleding, zoals boerka’s;

• de eisen verscherpen voor degenen die een Nederlands paspoort willen aanvragen;

• personen die binnen vijf jaar worden veroordeeld voor een misdrijf waar meer dan twaalf jaar celstraf op staat het Nederlanderschap ontnemen.

De tijd zal leren of de PVV-achter­ban zich al tevreden stelt met het enkele feit dat het kabinet deze maatregelen gaat nemen. Wilders zelf liet er geen misverstand over bestaan dat hij meer wil; hij nam al een voorschot op de te verwachten effecten van dit kabinetsbeleid: een kwart minder asielzoekers, 30 procent minder reguliere toestroom, door bijvoorbeeld gezinsmigratie en 50 procent minder instroom van niet-westerse allochtonen.

Door niet alleen de maat­regelen maar ook de beoogde effecten openlijk te benoemen als maatstaf voor succes zet Wilders de zaak op scherp. Neem de maatregel van denaturalisatie. De duur van het onderzoek en de tijd tussen iemands aanhouding en diens uiteindelijke berechting bepalen mede de omvang van de categorie criminelen die uiteindelijk voor deze maatregel in aanmerking komt.

Ook de route naar het wettelijk regelen van deze maatregel is ingewikkeld. Zo moet Nederland eerst nagaan of denaturalisatie zich verdraagt met artikel 7d van het Europees Verdrag inzake nationaliteit. Blijkt dat niet het geval, dan moet Nederland in Europa een lobby starten om dit verdrag te wijzigen. Is ook dat onmogelijk, dan moet de Nederlandse wet zo worden aangepast dat de verkrijging van de Nederlandse nationaliteit voorwaardelijk wordt en bij een meervoudige veroordeling vervalt.

Wilders zal zeker scoren met de investering die hij heeft losgepeuterd voor de ouderenzorg: 860 miljoen. Daarmee kunnen onder meer 12.000 extra medewerkers aan het werk. Wat ook goed zal vallen, is de aankondiging van een specifieke Zorginstellingen Beginselenwet „die concrete rechten voor bewoners van zorginstellingen regelt, zoals het recht om elke dag te douchen.” Maar ook daarvoor geldt dat de invoering ervan niet is te regelen van de ene op de andere dag.

Goede sier zal Wilders verder maken met het besluit om het ontslagrecht niet te versoepelen. En met de afspraak dat de duur van de WW-uitkering niet wordt bekort.