Eind 2011 reist heel Nederland met de OV-chipkaart. Dat is althans de ambitie van minister Eurlings en de ov-bedrijven. Of het reizen met het openbaar vervoer dan echt eerlijker en makkelijker is geworden, zoals bij de introductie van de OV-chipkaart werd beloofd, is nog maar de vraag.

Veel reizigers klagen over de gestegen kosten. Een klacht die de ov-bedrijven steevast weerspreken met het argument dat de kilometerprijs juist eerlijker is dan de ritprijs op basis van een willekeurige zone-indeling. Tegenover de ‘eerlijke’ kilometerprijs staat echter een aantal onredelijke prijsverhogingen die met de introductie van de OV-chipkaart geruisloos zijn doorgevoerd.

De eerste verborgen prijsverhoging zit in de aanschaf van de OV-chipkaart. Je betaalt 7,50 euro alleen voor de kaart, zonder ook maar één kilometer te kunnen reizen. Na vijf jaar is de geldigheid verlopen en betaal je opnieuw.

De tweede verborgen prijsverho-
ging is het instaptarief. Dat is ten opzichte van de strippenkaart de
helft duurder geworden. Het in-
staptarief van de strippenkaart is 50 cent (de kosten van de extra strip die je stempelt boven op het
aantal zones dat je reist), bij de OV-chipkaart betaal je bij instap een basisbedrag van 78 cent.

De derde verborgen prijsverhoging, die van de losse kaartjes, treft vooral toeristen en incidentele ov-reizigers. In Rotterdam kost een wegwerp-OV-chipkaart voor maximaal één uur reizen met de bus of tram 2,50 euro. Voor een reis met de metro is de prijs van het goedkoopste kaartje zelfs 3,50 euro voor een enkeltje.

Ergernis nummer één bij veel reizigers is het kwijtraken van de borg van 4 euro (30 euro bij de NS) bij verkeerd uitchecken. Dagelijks overkomt dat 7 miljoen reizigers. Normaal gesproken wordt de borg die bij het inchecken van de kaart is afgeschreven aan het eind van de reis met de ritprijs verrekend. Als een reiziger vergeet uit te checken of de apparatuur functioneert niet, dan is hij de borg kwijt.

Hoe kan de OV-chipkaart eerlijker en makkelijker worden? In de eerste plaats door de verborgen prijsverhogingen terug te draaien: verstrek gratis een nieuwe OV-chipkaart als de oude is verlopen, verlaag het instaptarief (of schaf het af) en maak losse kaartjes minstens 1 euro goedkoper.

Daarnaast is het noodzakelijk om het uitchecklek te dichten: geef reizigers de mogelijkheid om ook bij de halte uit te checken door bij elke halte een uitcheckpaal te plaatsen, verlaag het borgbedrag in de bus en de tram van 4 naar 2 euro, zodat de schade bij verkeerd uitchecken minder groot is, en pas bij een verkeerde uitcheck een automatische retourcorrectie toe, uitgaande van de wetenschap dat bij 90 procent van de reizen de eindhalte van de heenreis de beginhalte van de terugreis is en de eindhalte van de terugreis de beginhalte van de heenreis.

Aan minister Eurlings de taak om in de laatste dagen van zijn ministerschap de belofte aan de reizigers alsnog in te lossen om met de ov-chipkaart het openbaar vervoer eerlijker en makkelijker te maken.

De auteur is fractievoorzitter van GroenLinks in Rotterdam en initiatiefnemer van de website www.ov-chipklacht.nl.