Dr. P. J. Visser: „Veel religie gevoed door rebellie”
EDE – De toenemende belangstelling voor religie is positief te waarderen, vindt dr. P. J. Visser. „Maar de inhoud van de religie wordt vaak gevoed door rebellie tegen God.”
De predikant van de Noorderkerkgemeente in Amsterdam sprak donderdag tijdens een studieavond over apologetiek in Ede. De bijeenkomst was de vijfde in de reeks ”Verantwoorde hoop – nadenken over indringende vragen”, georganiseerd door de Theologische Hogeschool van de Gereformeerde Bond Johannes Calvijn en het expertisecentrum theologie van de Christelijke Hogeschool Ede (CHE).
Dr. Visser ging in op de vraag wat er mis is met andere religies dan de christelijke. Hij stelde dat het onderwerp religie weer in is en dus maar één generatie uit is geweest. „Mensen kunnen blijkbaar niet zonder religie.”
Hij merkte op dat het bestaan van veel religies niets nieuws is. In het Oude Testament was Israël omringd door allerlei volkeren met een andere godsdienst; in het Nieuwe Testament was het niet anders gesteld met de christelijke kerk.
De Bijbel is er duidelijk in dat er maar één God is, aldus dr. Visser. Hij haalde hier de profeet Jesaja aan: „Wendt u naar Mij toe, wordt behouden, alle gij einden der aarde; want Ik ben God en niemand meer.”
Dat er een hernieuwde interesse in religie te zien is, noemde hij positief. Het godsdienstig besef bij de mensen is een spoor van God.
Als dit er niet was, werd het een hel op de aarde. Het biedt ook openingen om het in missionair opzicht weer over God te hebben. Dr. Visser stelde voor om zo veel mogelijk naar verbindingen te zoeken om in contact te komen met buitenkerkelijken.
Tegelijkertijd beklemtoonde hij dat het meeste nieuw opkomende religieus besef gepaard gaat met rebellie tegen God. „Het religieus besef is een reactie op wat mensen van God vernemen. Ze willen die notie verdringen. Omdat het niet lukt, maken ze hun eigen verhaal waarmee ze goed uit de voeten kunnen: religie gevoed door rebellie.”
Dr. Visser noemde het openlijke atheïsme, dat kan voortkomen uit een verzetshouding tegen God. Bij de oosterse religies, die momenteel veel ingang vinden, gaat het om de oerzonde, de vergoddelijking van de mens. Rituelen moeten in de Afrikaanse natuurreligies God manipuleren. In de islam spelen plichtsbetrachting en het bij God in de gunst komen een grote rol.
Overigens kan dezelfde houding voorkomen bij christenen die zich niet aan God willen overgeven, maar naar God toe willen werken, aldus de predikant. Hij nam Luther als voorbeeld van iemand die God op allerlei manieren wilde bereiken en er pas later achter kwam dat hij niets hoefde te doen. „Toen hij ontdekte dat hij een vijand van God was, kwam het heil van de andere kant.”
Een vraagsteller wees op de oprechtheid van moslims. Dr. Visser erkende dat moslims zeer oprecht kunnen zijn, maar dit zegt niet alles. „Dat ze er alles voor over hebben is wel een bewijs van hun authenticiteit, maar niet van hun gelijk. Ik ken veel aardige moslims die bijzonder gastvrij zijn en veel plichtsbesef hebben, maar toch hebben ze één ding niet gesnapt.”
Hij betrok ook christenen in zijn kritiek. „Zijn we niet veel te vroom geworden? Ieder mens is van nature een vijand van God, tenzij hij door God is verzoend. In de confrontatie met het kruis wordt al ons pogen rebellie. Het is een verademing om te weten dat wij niets overeind hoeven te houden, maar dat God ons overeind houdt.”
God kan Zich buiten Zijn Woord om aan mensen opbaren, aldus de predikant. Hij noemde manifestaties van God in de natuur, in het leven van mensen en in het geweten. Als voorbeeld vertelde hij over een jongeman die niets met God van doen wilde hebben en luisterde naar heavy metalmuziek. Ineens echter besefte hij dat het de hel was en kwam hij tot inkeer. „God brak bij hem in.”